اختلال تعادل|علائم|تشخیص|علل و درمان
اختلال تعادل می تواند باعث احساس سرگیجه، به طوری که اتاق دور سر بیمار می چرخد، بی ثباتی یا احساس سبکی سر شود. بیمار ممکن است احساس زمین خوردن داشته باشد. این احساسات می تواند در حالت دراز کشیده یا نشسته یا ایستاده اتفاق بیفتند.
بسیاری از سیستم های بدن از جمله ماهیچه ها، استخوان ها، مفاصل، بینایی، دستگاه تعادل در گوش داخلی، اعصاب، قلب و عروق خونی، باید عملکرد طبیعی داشته باشند تا تعادل طبیعی وجود داشته باشد. هنگامی که این سیستم ها به خوبی عمل نمی کنند، اختلال تعادل به وجود می آیند. بسیاری از بیماری ها ممکن است باعث مشکلات تعادل شوند. با این وجود، اغلب اختلال تعادل از مشکل در ارگان های انتهایی در گوش داخلی(سیستم وستیبولار) ناشی می شوند.
افرادی که اختلال تعادل را تجربه میکنند ممکن است احساس کنند که هنگام ایستادن در حال حرکت هستند. آنها ممکن است در پاهای خود بیثباتی احساس کنند یا احساس کنند که فضای اطراف آنها در حال چرخش است.
آنها ممکن است احساس سردرگمی یا گیجی کنند. این میتواند باعث شود فرد احساس خود را نسبت به مکان از دست دهد. اختلال تعادل ممکن است با هر یک از نشانههای زیر احساس شود یا اتفاق بیفتد:
اختلال تعادل در شرایط بسیار متعددی ایجاد می شوند. علل اختلال تعادل در ارتباط با علائم بررسی می شوند:
عللی که باعث ایجاد این علامت می شوند شامل موارد زیر هستند:
از دست دادن تعادل هنگام راه رفتن، یا احساس اختلال تعادل می تواند ناشی از مشکلات زیر باشد:
پزشک شما با بررسی سوابق پزشکی و انجام معاینات فیزیکی و عصبی کار خود را شروع خواهد کرد. پزشک برای تعیین این موضوع که آیا علائم شما در اثر مشکلات گوش داخلی بوجود آمده اند یا خیر ممکن است تعدادی آزمایش درخواست کند؛ این آزمایشهای احتمالی عبارتند از:
مشکل در شنیدن اصوات به طور مکرری با مشکلات تعادلی همراهی دارد.
پس از مجهز شدن به طناب ایمنی، از فرد خواسته می شود در یک صفحه متحرک در حالت ایستاده باقی بماند. آزمایش موقعیت سنجی نشان می دهد که فرد بیشتر بر کدام یک از بخش های سیستم تعادلی خود متکی است.
هر دوی این آزمایشها، حرکات چشم را ثبت می کنند که در عملکرد دستگاه دهلیزی و تعادلی نقش دارند. در الکتروانسفالوگرافی از یک سری الکترود استفاده می شود تا حرکات چشم را ثبت نماید. در نیستاگموگرافی ویدیویی از یک سری دوربین های کوچک برای ضبط حرکات چشم استفاده می شود.
در این آزمایش تشخیص اختلال تعادل، حرکات چشم در حالی که فرد بر روی یک صندلی چرخان نشسته است (این صندلی به آرامی می چرخد و توسط کامپیوتر کنترل می شود) مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند.
در این مانور، پزشک سر فرد را به آرامی در جهات مختلف می چرخاند و همزمان چشم های فرد را تماشا می کند تا مشخص نماید که آیا فرد دچار حس کاذب چرخش و حرکت می باشد یا خیر.
در این آزمایش برچسب های حسگر به پیشانی، گردن و زیر چشم ها متصل می شوند تا تغییرات بوجود آمده در انقباضات عضلانی در هنگام واکنش به اصوات متخلف را اندازه گیری کنند.
MRI و CT اسکن می توانند هرگونه عامل زمینه ای بوجود آورنده اختلال تعادلی را شناسایی کنند.
فشار خون بیمار در حالت نشسته و دو تا سه دقیقه پس از ایستادن نیز اندازه گیری می شود تا مشخص شود که آیا فرد دچار کاهش چشمگیر فشار خون می شود یا خیر. همچین ضربان قلب نیز در حالت ایستاده بررسی می شود.
روش درمانی مورد استفاده به عامل بوجود آورنده مشکل تعادلی بستگی دارد. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درمانگرانی که در زمینه مشکلات تعادلی آموزش دیدهاند، مطابق با شرایط بیمار یک برنامه ورزشی و بازتوانی اختصاصی را طراحی میکنند.
درمان میتواند اختلال تعادل را جبران کند، فرد را به میزان کمتری از تعادل عادت دهد و فعالیت حرکتی وی را حفظ کند. برای جلوگیری از سقوط، درمانگر ممکن است ابزارهای کمک تعادلی نظیر عصا و همچنین راههایی برای کاهش خطر سقوط در منزل را توصیه نماید.
چنانچه فردی مبتلا به BPPV باشد، درمانگر از یک پروسه خاص (موسوم به بازیابی کانالیت) برای درمان اختلال تعادل استفاده خواهد کرد. در این روش ذرات شفاف از گوش داخلی خارج میشود و در بخش دیگری از آن قرار میگیرد. این پروسه، مانور تغییر موقعیت سر را نیز شامل می شود.
چنانچه فردی دچار بیماری مینیر یا میگرن باشد، تغییر رژیم غذایی می تواند به بهبود علائم اختلال تعادل وی کمک کند. ممکن است نیاز باشد تا فرد دریافت نمک را کاهش دهد و از دیگر مواد غذایی محرک نیز کافئین، الکل و ترکیبات خاص پرهیز نماید. اگر فرد دچار افت فشار وضعیتی است باید مایعات بیشتری دریافت کند و یا از جوراب های فشاری استفاده نماید.
به خون ریزی داخل مغز خون ریزی مغزی می گویند که به علت فشار خون بالا ، گشادی رگ های خون و اعتیاد به مواد مخدر هست و شخصی که دچار این عارضه می شود و از طرفی بدن آن بی حس و لمس شده و اختلالات گفتاری رفتاری پیدا می کند.
خون ریزی مغز را متناسب با محل آن نامگذاری می کنیم :
۱ – خون ریزی داخل جمجه ایی
خون ریزی در جمجمه صورت می گیرد.
۲ – خون ریزی داخل مخ
خون ریزی داخل مغز صورت می گیرد
۳ – خون ریزی ساب آراکنویید
خون ریزی بین غشای مغز و بافت مغز صورت می گیرد.
همچنین اگر لخته بین جمجمه و مغز تشکیل شود به آن هماتوم ساب دورال یا اپیدورال می گویند .
توجه شود اگر خونریزی داخل مغز اتفاق بیفتد ممکن است فرد دچار سردرد نشود چون مغز توانایی احساس درد را از دست می دهد .
فشار خون بالا مهم ترین علت خون ریزی است که فشار خون می تواند باعث پاره شدن رگ ها و لخته شدن خون در مغز می شود و از دیگر عوامل این بیماری آنوریسم که سبب پارگی رگ ها می شود که بیشتر در سنین پنجاه سال و بالاتر به علت فشار خون کنترل نشده است که اگر اقدامات لازم انجام نشود سایر اعضای بدن را مورد تهدید قرار می دهند .
خونریزی مغزی چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص خونریزی مغزی میتواند دشوار باشد زیرا برخی از افراد هیچ علامت فیزیکی را نشان نمیدهند. پزشکان باید آزمایشهایی را برای یافتن محل دقیق خونریزی در مغز انجام دهند.
گزینههای تست عبارتاند از:
سردرد علامتیست که ممکن است بیمار ابتدا حس کند و بسته به قسمت مغز علائم مغز متفاوت است برای مثال اگر خون ریزی در قسمتی از مغز که مربوط به بینایی هست اتفاق بیفتد بینایی مختل می شود و یا مرکز گفتاری قسمت چپ مغز است که خون ریزی باعث اختلال می شود و ممکن هست علائمی همچون رعشه ، بی حسی برای بیمار پیش آید که باید به متخصص مراجعه کند .
در قدم اول پزشک باید بیمار را معاینه کند و علت آن را جویا شود که بروز کدام آسیب دلیل این خون ریزی بوده است و در قدم بعدی آزمایشاتی از جمله رادیولوژی را برای بیمار تجویز می کند تا محل دقیق خون ریزی مشخص شود و اگر پزشک متوجه شود که خون ریزی داخل یا در اطراف مغز بوده آزمایشات بیشتری می نویسید تا از وجود رگ های غیر عادی مطلع شود همچنین آزمایشات بیشتر به پزشک کمک می کند
آشنایی با بهترین فوق تخصص مغز و اعصاب
اگر فرد دچار سردرد شده می توان به مراکز درمانی منتقل کرد ولی در صورت رعشه بیمار را به پهلو بچرخانید تا بزاغ دهان خارج شده و خفه نشود و همچنین به بیمار فشار وارد نکنید که برای فرد مضر است و عینک و دندان مصنوعی بیمار را برداشته و از اجسام اطراف مطلع شوید که به شخص آسیب نزند و مهم تر از همه از دادن آب و غذا خودداری کنید و همزمان فرد دیگری از وضعیت بیمار به اورژانس اطلاع داده تا تحت درمان قرار بگیرد .
در شرایطی که خون ریزی کم بوده عمل کمکی نمی کند و آنچه کمک کننده است : کنترل قند ، فشار خون ، تجویز دارو های ضد رعشه کنترل تنفس با دستگاه تنفس مصنوعی و همچنین اقدامات پیشگیرانه از ایجاد لخته در ورید های پا و کنترل و انتقال به آی سی یو هم لازم است .
باید سعی شود که وضعیت بیمار را تثبیت کرد تا در مورد عمل جراحی نسبت به شدت خون ریزی تصمیم گیری کرد که اگر بیمار از بروز اولیه ی خونریزی جان سالم به در ببرد دوره نقاهت چند ماه طول می کشد ولی افراد تا همیشه دچار رعشه ، اختلال حافظه یا در مواردی دیگر مشکلات ضعف یا لامسه دارند که اگرلازم به عمل باشد قسمتی از جمجمه نزدیک محل ضایعه باز شده که حجمی از خون که را بافت فشار وارد می کند تخلیه می گردد البته روش های دیگری از جمله تخلیه خون با آندوسکوپ یا استریوتاکسی هم وجود دارد .
درمان توانبخشی شامل:
عوارض بسیاری اغلب از خونریزی مغزی ناشی میشود. این خونریزی از برقراری ارتباط سلولهای عصبی با سایر قسمتهای بدن و ازسرگیری عملکرد طبیعی جلوگیری میکند.
مشکلات رایج پس از خونریزی مغزی شامل مشکلات حرکتی، گفتاری یا حافظه است.
بسته به محل خونریزی و آسیبی که روی میدهد، برخی از عوارض ممکن است دائمی باشند. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
عوارض خونریزی بسته به میزان خون ریزی و اینکه کدام قسمت مغز بوده و زمان رساندن بیمار به بیمارستان بستگی دارد
عوارض احتمالی از جمله :
عوارض بعد خون ریزی می تواند شامل :
خستگی ، اختلال در صحبت کردن ، ذات الریه ، تورم روی مغز ، افسردگی ، مشکلات بلع ، احساس درد و بی حسی ، از دست دادن حافظه و رعشه می باشد
مهم است که افراد از خود در برابر خطر آسیب مغزی تروماتیک محافظت کنند. بستن کمربند ایمنی در اتومبیل یا کلاه ایمنی هنگام دوچرخهسواری یا موتورسیکلت راههای آسانی برای محافظت از سر و مغز است.
افرادی که دچار خونریزی مغزی یا سکته مغزی میشوند، ۲۵ درصد احتمال دارد که در آینده خونریزی دیگری داشته باشند.
ایجاد تغییرات در سبک زندگی میتواند به فرد کمک کند تا خطر خود را کاهش دهد یا از یک رویداد عروقی مغز جلوگیری کند.
افراد مبتلابه فشارخون بالا نیاز به معاینات منظم و انجام اقدامات لازم برای کاهش فشارخون خود دارند.
همچنین اجتناب از سیگار کشیدن که یک عامل خطر مهم برای سکته مغزی است، مهم است. سموم موجود در تنباکو به سیستم قلبی عروقی آسیب میزند و میتواند منجر به تجمع پلاک در رگها شود و آنها را باریکتر و بیشتر در معرض خطر سکته قرار دهد.
افراد مبتلابه دیابت باید مطمئن شوند که سطح قند خون را تحت کنترل دارند. بسیاری از افراد مبتلابه دیابت همچنین دارای فشارخون بالا، کلسترول بالا و ممکن است اضافهوزن داشته باشند که همه اینها از عوامل خطر سکته مغزی هستند.
برخی از مهمترین تغییراتی که میتواند به کاهش خطر خونریزی مغزی کمک کند، رژیم غذایی و ورزش است.
اضافهوزن بدن میتواند منجر به افزایش فشارخون، دیابت، بیماری قلبی و سکته شود. افراد میتوانند حرکت کنند و فعال بمانند، زیرا فعالیت بدنی نهتنها به کاهش وزن ناخواسته کمک میکند، بلکه میتواند خطر سکته مغزی را نیز کاهش دهد.
خونریزی مغزی، صرفنظر از محل وقوع آن، معمولاً بهطور ناگهانی اتفاق میافتد. بااینحال، در برخی موارد مانند هماتومهای ساب دورال، بروز علائم ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد. خونریزی مغزی، با آسیب رساندن به بافت مغز، میتواند تهدیدکننده حیات باشد.
تأثیر و میزان جدی بودن این خونریزی، به علت وقوع آن، محل خونریزی در داخل جمجمه، مقدار خونریزی، فاصله زمانی میان خونریزی و درمان، سن و سلامت کلی بیمار بستگی دارد. سلولهای مغزی، پس از مرگ مجدداً تولید نمیشوند. آسیب مغز میتواند شدید بوده و منجر به ناتوانی جسمی، ذهنی و عملکردی شود.
اکثر افراد بر این باورند که خونریزی مغزی به معنای خونریزی در داخل سر میباشد، اما پزشک و بهخصوص پزشکانی که خونریزی مغزی را درمان میکنند (متخصصان و جراح مغز و اعصاب)، معتقدند که خونریزی مغزی (اینتراکرانیال هموراژیک) بسیار گستردهتر از اینها است. پزشکان، اغلب خونریزی مغزی را با توجه به محل دقیق وقوع آن توصیف مینمایند.
برای درک بهتر خونریزی مغزی باید انواع مختلف آن را بشناسیم. نکته اول اینکه خونریزی میتواند در دو منطقه اصلی ایجاد گردد:
مغز، دارای سه لایه غشایی (به نام مننژ) بین جمجمه استخوانی و بافت اصلی آن است. مننژ، مغز را پوشانده و از آن محافظت میکند. خونریزی مغزی میتواند در هر بخشی بین این سه لایه ایجاد شود. این سه لایه را سختشامه، عنکبوتیه و نرمشامه مینامند.
این خونریزی، بین استخوان جمجمه و لایه غشایی تحتانی یعنی سختشامه اتفاق میافتد.
این خونریزی بین سختشامه و عنکبوتیه رخ میدهد.
این خونریزی بین عنکبوتیه و نرمشامه ایجاد میشود.
این خونریزی در لوبها، پل مغزی و مخچه اتفاق میافتد (خونریزی در هر قسمتی از بافت مغز، ازجمله ساقه مغز).
این خونریزی، در بطنهای مغز رخ میدهد. بطنها، نقاط خاصی از مغز (حفرهها) هستند که در آنها مایع مغزی نخاعی تولید میشود.
خونریزیهای مغزی تهدیدکننده زندگی هستند و نیاز به درمان فوری و توانبخشی طولانیمدت دارند. برخی از شرایط پزشکی دیگر، مانند دیابت، میتواند خطر را افزایش دهد.
بااینحال، پوشیدن محافظ در طول فعالیتهایی که ممکن است خطر آسیبهای مغزی را به همراه داشته باشد، مانند دوچرخهسواری، و همچنین درگیر شدن در یک سبک زندگی سالم، فعال و بدون دود، میتواند خطر خونریزی مغزی را کاهش دهد.
سندروم گیلن باره یک بیماری خودایمنی نادر و جدی است، که میتواند بر روی هر قسمت از سیستم عصبی خارج از مغز و نخاع تاثیر بگذارد. به این بخش، سیستم عصبی محیطی میگویند. یک بیماری خود ایمنی باعث میشود تا سیستم ایمنی بدن به گروههای خاصی از سلولهای سالم حمله کرده و آن ها را از بین ببرد.
در این سندروم به غلاف میلین اعصاب محیطی حمله میکند. غلافهای میلین، آکسونهای اعصاب را میپوشانند. میلین به این پسوندهای نازک و طولانی سلول های عصبی کمک میکند تا پیام را منتقل کنند. در برخی موارد، سندروم گیلن باره به خود آکسون ها نیز حمله میکند.
این آسیب از ارسال اطلاعات خاص اعصاب مانند احساس لمس به نخاع و مغز جلوگیری میکند. این امر باعث احساس بیحسی میشود. علاوه بر این، مغز و نخاع دیگر نمیتوانند سیگنالها را به بدن منتقل کنند که منجر به ضعف عضلات می شود. هر کسی که احساس سوزنسوزن شدن و ضعف غیر قابل توضیح دارد، باید در اسرع وقت تحت مراقبتهای پزشکی قرار گیرد.
این اختلال معمولا چند روز یا چند هفته پس از عفونت دستگاه تنفسی یا دستگاه گوارش ظاهر میشود. جراحی یا واکسیناسیون بهندرت میتواند سندرم گیلن باره را تحریک کند. اخیرا گزارش شده که پس از آلودگی به ویروس زیکا، افرادی دچار این سندروم شدهاند. این روزها پژوهشگران در حال تحقیق هستند و معتقدند که ممکن است سندرم گیلن باره پس از عفونت کووید ۱۹رخ دهد.
در ادامه این مقاله از سری مقالات پزشکی سایت دکتر جباری، به بررسی علائم، علل، تشخیص و درمان این بیماری می پردازیم.
سندرم گیلن باره میتواند تمام گروههای سنی را تحت تاثیر قرار دهد. اما با افزایش سن، خطر آن هم افزایش مییابد. همچنین خطر آن در مردان بیشتر از زنان است. این بیماری ممکن است توسط موارد زیر ایجاد یا تشدید شود:
نشانگان گیلن باره بر اعصاب محیطی شما تاثیر می گذارد. ضعف و فلجی می تواند بر چند قسمت از بدن تاثیر گذارد. عوارض ممکن است شامل دشواری تنفس (زمانی که فلجی یا ضعف به عضلات کنترل کننده تنفس گسترش می یابد) شود. ممکن است به دستگاه تنفس مصنوعی نیاز داشته باشید تا در صورت بروز مشکلات تنفسی، به شما کمک کند.
عوارض سندرم گیلن باره می تواند شامل موارد زیر باشد:
در ابتدا تشخیص سندرم گیلن باره دشوار است. به این دلیل که علائم آن بسیار شبیه سایر اختلالات عصبی یا شرایطی است که بر سیستم عصبی تاثیر میگذارند. این اختلالات و شرایط شامل بوتولیسم، مننژیت و مسمومیت با فلزات سنگین هستند. مسمومیت با فلزات سنگین ممکن است در اثر موادی مانند سرب، جیوه و آرسنیک ایجاد شود.
آشنایی با بهترین فوق تخصص مغز و اعصاب
پزشک در مورد علائم خاص و سابقه پزشکی شما سوال خواهد کرد. در مورد علائم غیر معمول، هرگونه بیماری، عفونت اخیر یا قدیم، با پزشک صحبت کنید. آزمایش هایی که برای کمک به تایید تشخیص استفاده میشوند، در زیر شرح داده شدهاند:
این آزمایش شامل برداشتن مقدار کمی مایع مغزی نخاعی از کمر است. سپس مایع مغزی نخاعی برای تشخیص سطح پروتئین آزمایش میشود. معمولا در مایع مغزی نخاعی افراد مبتلا به سندرم گیلن باره، سطح پروتئین بالاتر از حد طبیعی است.
الکترومیوگرافی یک آزمایش عملکرد عصبی است. این آزمایش، فعالیت الکتریکی عضلات را میخواند، تا به پزشک شما کمک کند که بفهمد ضعف عضلانی شما ناشی از آسیب عصبی است یا آسیب عضلانی.
ممکن است از آزمونهای سرعت هدایت عصبی برای بررسی میزان پاسخ عصبها و عضلات، به پالسهای کوچک الکتریکی استفاده شود.
نشانگان گیلن باره یک فرایند التهابی خودایمنی است که خود محدود کننده است، به این معنی که به طور خود به خودی حل می شود. با این حال، هر کسی که این اختلال را دارد باید برای ارزیابی دقیق در بیمارستان بستری شود. علائم می تواند به سرعت بدتر شود و در صورت عدم درمان، کشنده باشد!
در موارد شدید، افراد مبتلا به نشانگان گیلن باره می توانند فلج کامل بدن را تجربه کنند. سندرم گیلن باره می تواند تهدید کننده زندگی باشد اگر فلج روی دیافراگم یا ماهیچه های قفسه سینه اثر بگذارد و از تنفس مناسب جلوگیری کند.
در واقع فلجی به قفسه ی سینه می رسد و فرد نمی تواند نفس بکشد و ممکن است جان خود را از دست بدهد. هدف درمان این است که شدت حمله ایمنی را کاهش دهیم و از عملکرد بدن مانند عملکرد ریه حمایت کنیم. در این حال سیستم عصبی شما نیز به طور خود به خودی بهبود می یابد. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
سیستم ایمنی بدن پروتئینی تولید می کند که آنتی بادی نامیده می شود. آنتی بادی به طور معمول به مواد خارجی مضر مانند باکتری ها و ویروس ها حمله می کند.
سندرم گیلن باره هنگامی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن شما اشتباه آنتی بادی هایی ایجاد می کند که اعصاب سالم سیستم عصبی شما را تحت تاثیر قرار می دهند. پلاسمافرز برای حذف آنتی بادی های حمله کننده به اعصاب، از خون شما در نظر گرفته شده است.
در طی این روش خون از بدن شما توسط دستگاه خارج می شود. این دستگاه سلول های خون و پلاسما را جدا می کند. سپس آنتی بادی هایی که در پلاسما وجود دارد را از آن حذف می کند و خون را به بدن شما باز می گرداند. به این طریق آنتی بادی ها از بدن خارج می شود.
دوزهای بالا از ایمونوگلوبولین همچنین می توانند آنتی بادی های ایجاد کننده ی سندرم گیلن باره را محدود کند. ایمونوگلوبولین ها حاوی آنتی بادیهای سالم و طبیعی از اهداکنندگان خون است. پلاسمافرز و ایمونوگلوبولین وریدی به یک اندازه موثر هستند. این به شما و دکتر شما بستگی دارد که بهترین درمان چیست.
شما ممکن است دارو برای کاهش درد و جلوگیری از لخته شدن خون در حالی که در زمان بستری یا فلجی و بی حرکت هستید، دریافت کنید. همچنین احتمالا خدمات فیزیوتراپی، گفتاردرمانی و کاردرمانی دریافت خواهید کرد. در طول مرحله حاد بیماری، متخصصین دست و پای شما را به صورت دستی حرکت می دهند تا انعطاف پذیری آنها را حفظ کنند.
هنگامی که شروع به بهبود می کنید، درمانگران با شما در تقویت عضلات و فعالیت های مختلف زندگی روزمره (ADL) کار خواهند کرد. این موارد می تواند حتی شامل فعالیت های مراقبت شخصی مانند لباس پوشیدن باشد.
در این مقاله قصد داریم در مورد بیماری صرع، که یکی از بیماری مغز و اعصاب است، صحبت کنیم. در این مقاله ابتدا بیماری صرع را به طور کامل توضیح می دهیم سپس به تعریف نشانه ها و علائم می پردازیم.
برای آشنایی کامل با بیماری صرع، نشانه ها و علائم بهتون پیشنهاد می کنیم تا آخر این مقاله همراه ما باشید.
شاید شما در اطراف خود افرادی را دیده باشید که به طور مکرر دچار تشنج های پی در پی می شوند و اصولا این تشنج های صورت گرفته بی دلیل است.
بنابراین بیماری صرع یک اختلال عصبی نسبتا شایع که ممکن است افراد زیادی دچار آن شوند به طوری که با توجه به تحقیقات انجام گرفته، در کشور آمریکا حدود ۳ میلیون نفر را تحت تاثیر قرار داده است.
تشنج در اثر یک فعالیت الکتریکی در مغز ایجاد می شود که کاملا ناگهانی است.
به طور کلی دو نوع تشنج وجود دارد، این تشنج ها به شرح زیر است:
تشنج عمومی : این تشنج بر روی کل مغز می تواند تاثیر بگذارد، از این رو میتواند در بعضی از فعالیت های مغز اختلال ایجاد کند.
تشنج های کانونی: نوع دوم تشنج، تشنج های کانونی می باشند. این نوع تشنج ها که گاهی اوقات به اسم تشنج های جزئی نیز شناخته می شوند، فقط می تواند بر یک قسمت مشخص از مغز تاثیر بگذارد.
برخی از تشنج های صورت گرفته می تواند بسیار خفیف و در زمان کوتاهی اتفاق بیفتد به طوری که در طول اتفاق افتادن آن شما هیچ آگاهی از آن نداشته باید.
ولی از طرف دیگر تشنج های شدیدتری نیز وجود دارد که به دلیل شدت بالای آن ها باعث گرفتگی غیر قابل کنترل ماهیچه ها و اسپاسم عضلانی خواهد شد.
این تشنج های شدید ممکن است چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد. در تشنج های شدید که شدت تشنج بالا است، ممکن است افراد هوشیاری خود را از دست دهند. بنابراین ممکن است هیچ خاطره ای را از هنگام تشنج به یاد نیاورند.
دلایل مختلفی را می توان برای تشنج مثال زد، که برخی از دلایل شایع آن می تواند به شرح زیر باشد:
تب یکی از شایع ترین عواملی است که باعث ایجاد تشنج می شود. اگر دمای بدن از یک حد مشخصی بالاتر رود می تواند منجر به تشنج شود. بنابراین در هنگام تشنج باید حواستان به میزان دمای بدن باشد.
با توجه به آزمایشات انجام شده، اگر مدت تشنج ناشی از تب کمتر از ۱۵ دقیقه باشد، باعث آسیب به مغز نمی شود. ولی اگر زمان تشنج از ۳۰ دقیقه بیشتر شود و یا چند تشنج پی در پی اتفاق بیفتد، می تواند باعث اختلال در عملکرد مغز شود.
یکی از عوارضی که ناشی از ضربه به سر اتفاق می افتد، تشنج است. بنابراین اگر به سر شما ضربه شدیدی وارد شود، باید سریعا به پزشک مغز و اعصاب مراجعه کنید تا با انجام آزمایشات ویژه و تجویز دارو های ضد صرع به جلوگیری از تشنج خواهد انجامید.
افرادی که تجربه افت قند خون شدیدی را دارند و یا دچار دیابت هستند، در صورت افت شدید قند خون آن ها می تواند سبب تشنج شود. بنابراین افرادی که به بیماری صرع مبتلا هستند، شدیدا توصیه می شود که از روزه گرفتن جدا خودداری کنند.
گاهی افرادی که تصمیم به ترک الکل دارند، به دلیل عادت کردن بدن آن ها به الکل ممکن است علائم مربوط به ترک را تجربه کنند. یکی از این علائم، تشنج است.
بنابراین برای جلوگیری از تشنج برای افرادی که قصد ترک الکل را دارند، پزشکان دارو های درمانی را تجویز خواهند کرد. الیته این نکته را در نظر بگیرید که این اتفاق برای افرادی اتفاق می افتد که به طور مداوم از الکل استفاده می کردند.
هر کس می تواند به بیماری صرع مبتلا شود. ولی امکان ایجاد این بیماری در کودکان خردسال ( زیر یک سال)، بزرگسالان ( اکثرا بالای ۵۰ سال) و در مردان نسبت زنان کمی شایع تر است.
بنابراین لازم است همه افراد دلایل، نشانه ها و علائم آن را به طور کامل بشناسند، سپس می توانند از اتفاق افتادن آن تا حدودی جلوگیری کنند.
تا به حال هیچ درمانی برای بیماری صرع وجود ندارد. ولی به گفته بسیاری از پزشکان مغز و اعصاب تنها راه درمان آن پیشگیری و به کارگیری راهکارهای مدیریتی آن است.
علائم و نشانه های مختلفی برای بیماری صرع وجود دارد، که این علائم در بیماران مختلف می تواند بسیار متفاوت است. بنابراین قصد داریم از جمله علائم شایع بیماری صرع را در ادامه توضیح دهیم.
یکی از شایع ترین و اصلی ترین علائم بیماری صرع تشنج است. که نوع تشنج در افراد مختلف می تواند مختلف باشد.
این نوع تشنج نسبتا ساده است بنابراین بیمار در اثر آن هوشیاری خود را از دست نمی دهد. از جمله علائم تشنج جزئی به شرح زیر است:
تغییر در حس چشایی ، بویایی ، بینایی ، شنوایی یا لمس
داشتن سرگیجه
سوزن سوزن شدن و سفت شدن برخی از اندام ها
این نوع تشنج شامل از دست دادن هوشیاری یا آگاهی فرد می شود. از این رو خطر این نوع تشنج نسبت به تشنج جزئی بیشتر است. از جمله علائم تشنج پیچیده عبارتند از:
خیره شدن چشم
عدم پاسخگویی به محرک ها
انجام حرکات تکراری مانند لب زدن و یا پلک زدن مداوم
سفت شدن ماهیچه های بدن
از دست دادن کنترل ماهیچه که ممکن است منجر به زمین خوردن شود.
تکان دادن
از دست دادن کنترل مثانه یا روده
گاز گرفتن زبان
از دست دادن هوشیاری و آگاهی در کوتاه مدت
تکان سریع و خود به خودی در بازوها و پاها می شود.
افرادی که دچار تشنج پیچیده می شوند، ممکن است هیچ خاطره ای را از زمان تشنج به یاد نیاورند. البته به این نکته باید توجه بسیار کرد که شدت و امکان اتفاق هر کدام از موارد بالا در افراد مختلف بسیار متفاوت است. بنابراین نمی توان گفت به طور قطع در همه افراد همه نشانه ها را دید.
تا امروزه بر اساس تحقیقات بسیاری که صورت گرفته، دانشمندان برخی از علل تشنج صرعی را کشف کرده اند که این موارد به شرح زیر است:
کمبود خواب
بیماری یا تب شدید
فشار عصبی
چراغ های روشن ، چراغ های چشمک زن یا الگوها
کافئین ، الکل ، داروها یا مواد مخدر
حذف برخی وعده های غذایی ، پرخوری یا مواد غذایی خاص
تشخیص عوامل محرک همیشه آسان نیست. زیرا این موارد در افراد مختلف متفاوت است و نمی توان گفت که یک محرک واحد عامل ایجاد کننده تشنج های صرعی است.
برای شناسایی علائم منحصر به خود باید بعد از هر تشنج به موارد زیر دقت کنید:
روز و ساعت
در حال انجام چه فعالیتی بودید؟
توجه به مواردی که در اطراف شما اتفاق می افتد.
توجه به بوها یا صداهای غیر معمول
توجه به عوامل استرس زای غیر معمول
چه چیزی خورده اید؟
چه مدت از زمانی که غذا نخورده اید می گذرد؟
توجه به میزان خستگی
میزان خواب آن روز
آیا می توان گفت صرع یک بیماری ارثی است؟
به طور کلی صرع گاهی در خانواده ها دیده می شود. با این حال، خطر به ارث بردن این بیماری نسبتاً کم است. اکثر والدین مبتلا به صرع فرزندان مبتلا به صرع ندارند.
به طور کلی ، خطر ابتلا به صرع در ۲۰ سالگی حدود ۱ درصد یا یک نفر در هر ۱۰۰ نفر است. اگر والدینی مبتلا به صرع به دلایل ژنتیکی دارند، خطر شما بین ۲ تا ۵ درصد افزایش می یابد.
موارد مختلفی برای مبتلا به بیماری صرع وجود دارد، از این رو نمی توان علت آن را به طور قطع مشخص کرد. ولی برخی از احتمالات وجود دارد که می تواند علت ابتلای افراد به صرع باشد که این علت های احتمالی می تواند به شرح زیر است:
آسیب تروماتیک مغز
زخم روی مغز پس از آسیب مغزی (صرع پس از سانحه)
بیماری جدی یا تب بسیار بالا
سکته مغزی ، که عامل اصلی صرع در افراد بالای ۳۵ سال است
سایر بیماریهای عروقی
کمبود اکسیژن به مغز
تومور یا کیست مغزی
در اثر بیماری آلزایمر
استفاده از مواد مخدر توسط مادر
آسیب قبل از تولد
ناهنجاری مغزی یا کمبود اکسیژن در هنگام تولد
بیماریهای عفونی مانند ایدز و مننژیت
اختلالات ژنتیکی یا رشدی یا بیماریهای عصبی
وراثت
به منظور تشخیص بیماری صرع، سایر شرایطی که باعث تشنج می شوند باید مورد بررسی قرار گیرند. یکی از مواردی که پزشکان برای تشخیص بیماری صرع تجویز می کنند، انجام آزمایش خون است.
آزمایش خون ممکن است برای بررسی موارد زیر استفاده شود:
علائم بیماریهای عفونی
عملکرد کبد و کلیه
سطح گلوکز خون
یکی از رایج ترین آزمایشی که در تشخیص صرع مورد استفاده قرار می گیرد، الکتروانسفالوگرام (EEG) است.
آشنایی با بهترین فوق تخصص مغز و اعصاب
انقباض ناگهانی و غیرارادی یک یا چند عضله را اسپاسم عضله می نامند. گرفتگی عضله، در نتیجه ی انقباض غیر معمول و مستمر عضله ایجاد می شود. این حالت در بیشتر اوقات بسیار دردناک است.
اسپاسم یا گرفتگی عضله از جمله مشکلات شایعی است که بیشتر در عضلات پا رخ می دهد. اما ممکن است آن را در عضلات پشت، دست، پا و پنجه پا نیز تجربه کنید.
گرفتگی در هر عضله ای که باشد، ممکن است بین چند ثانیه تا ۱۵ دقیقه طول بکشد. اگر گرفتگی مزمن عضلات، طولانی تر شد، باید به پزشک مراجعه کنید. در ادامه کامل در خصوص درمان اسپاسم یا گرفتگی عضلات صحبت خواهیم کرد. پیشنهاد می کنم تا انتهای این متن با ما همراه باشید.
گرفتگی عضلانی اسکلتی، با توجه به علل مختلف و گروههای عضلانی که بر آنها تاثیر میگذارد، میتوان آن را به چهار نوع عمده دستهبندی کرد که عبارتند از: گرفتگی واقعی، کزاز، انقباض و گرفتگی عضلات دیستونیک.
گرفتگی واقعی شامل تمام یا قسمتی از یک عضله یا گروهی از عضلات که معمولا با هم عمل میکنند میباشد. گرفتگی واقعی به دلیل تحریکپذیری بیش از حد اعصابی که عضلات را تحریک میکنند ایجاد میشود. گرفتگی واقعی مطمئنا شایعترین نوع گرفتگی عضلات اسکلتی میباشند. این نوع گرفتگی ممکن است در شرایط گوناگون به شرح زیر رخ دهد:
در گرفتگی کزازی، همه سلولهای عصبی که باعث تحریک عضلات هستند در بدن فعال میشوند. این واکنش باعث بروز اسپاسم عضلانی در سراسر بدن میشود. نام کزاز از اثر سم کزاز بر اعصاب گرفته شده است . با این حال، این نام در حال حاضر معمولا برای گرفتگی عضلانی در شرایط دیگر، مانند سطوح پایین کلسیم و منیزیم خون استفاده میشود.
گاهی اوقات، گرفتگی کزازی غیر قابل تشخیص از گرفتگی عضلانی واقعی است. تغییرات همراه با اثر و یا عوامل عصبی دیگر که با کزاز رخ میدهد، ممکن است به دلیل درد کرامپی، پوشانده یا باعث انحراف حواس از آن شود و ظاهر نگردد.
در گرفتگی عضلات دیستونیک، عضلاتی که برای حرکت مورد نظر مورد نیاز نیستند با انقباض تحریک میشوند، عضلات که توسط این نوع گرفتگی تحت تأثیر قرار میگیرند شامل آنهایی است که معمولا در جهت مخالف حرکت در نظر گرفته شده عمل میکنند، و یا دیگر عضلاتی که به صورت اغراقآمیزی حرکت میکنند.
برخی گرفتگیهای دیستونیک معمولا بر گروههای کوچکی از عضلات مانند پلک، فک، گردن، حنجره، دستها و بازوها اثر میگذارند. عضلات ممکن است در حین عملکرد فعالیت مداوم مانند آنهایی که در ارتباط با دست خط (اسپاسم عضلانی نویسنده)، تایپ کردن، نواختن آلات موسیقی خاص، و بسیاری دیگر تحت تاثیر قرار گیرند.
عوامل متعددی می توانند سبب بروز اسپاسم عضلانی شوند. اغلب این موارد جدی نبوده اما ممکن است نیازمند اقدام جهت پیشگیری از بروز دوباره باشند. برخی عوامل اسپاسم عضلانی در پایین ذکر شده اند:
دارو هایی همچون سودوافدرین (سودافید)، آلبوترول و آدرال تحریکی همگی می توانند سبب بروز اسپاسم های عضلانی شوند. آلبوترول معمولا در دارو های استنشاقی مخصوص آسم یافت می شود.
مصرف بیش از حد کافئین می تواند به گرفتگی عضلانی منجر شود.
استرس و خستگی ناشی از بی خوابی یا فعالیت زیاد دو عامل بزرگ ابتلا به گرفتگی های عضلانی هستند.
فعالیت های ورزشی شدید، ماندن در یک وضعیت برای مدت طولانی یا حتی انجام فعالیت های شغلی می تواند سبب بیش کاری و گرفتگی عضلانی شود.
امکان دارد این گفته را شنیده باشید که خوردن موز می تواند به رفع گرفتگی عضلانی کمک کند. گرفتگی های عضلانی می توانند ناشی از کمبود پتاسیم و دیگر مواد معدنی همچون کلسیم و سدیم باشند. موز سرشار از پتاسیم و دیگر مواد مغذی است.
عضلات علاوه بر الکترولیت ها به مقادیر کافی از آب نیز نیاز دارند.
افراد در صورت انجام نادرست فعالیت ها و تمرینات ورزشی یا قرار گیری در وضعیت بدنی نامناسب عضلات خود را در معرض گرفتگی قرار می دهند. بلند کردن، خم شدن، چرخیدن یا تکیه دادن به پشت از جمله این موارد هستند. زمانی که بیماران درگیر یک گرفتگی در ناحیه گردنشان میشوند، اغلب به علت وضعیت بدن و نحوه خوابیدن آنها است.
بارداری می تواند به ضعف عضلات میانی بدن و گرفتگی عضلانی مخصوصا در پا ها منجر شود. این ضعف در هنگام انجام حرکاتی همچون بلند کردن، خم شدن یا چرخیدن فرد را در معرض گرفتگی عضلات کمر قرار می دهد.
بیماری های ستون فقرات همچون بیماری دژنراتیو دیسک، تنگی کانال نخاعی یا فتق دیسک بین مهره ای می توانند گرفتگی عضلانی را به وجود آورند. افراد مبتلا به گرفتگی عضلات کمر باید جهت مشکلات ساختاری خود به دنبال درمان پزشکی بوده و منتظر بهبود خود به خودی درد ها نباشند.
گرفتگی های عضلانی به ندرت می توانند در اثر بیماری های عصبی جدی تر به وجود آیند. در این موارد، گرفتگی های عضلانی مرتبط با بیماری به صورت مکرر، گسترده و همراه با دیگر علائم عضلانی بروز می دهند. از جمله این علائم می توان به ضعف، مشکل در راه رفتن یا بی حسی و گزگز اشاره کرد.
برخی درمان های خانگی برای تسکین اسپاسم عضلانی توصیه می شوند. این درمان ها، برای بسیاری از افراد کارآمد است.
آشنایی با بهترین فوق تخصص مغز و اعصاب
انجام دادن حرکات کششی در ناحیه ای که به اسپاسم عضلانی دچار شده، معمولاً به بهبود یا توقف اسپاسم و پیشگیری از ایجاد آن کمک می کند. در ادامه برخی حرکات کششی در مناطقی مانند ماهیچه های ساق پا، ران، پشت و گردن را باهم مرور می کنیم:
یکی دیگر از بهترین راههای درمان گرفتگی عضلات و دردهای فیزیکی ماساژ دادن است. به آرامی عضله ای را که دچار اسپاسم شده، بمالید. برای اسپاسم شدید ناحیه ی پشت، اگر قسمتی که دچار گرفتگی و اسپاسم شده در دسترس نیست، نواحی مجاور آن را نیشگون بگیرید.
این کار را برای چند دقیقه و تا برطرف شدن اسپاسم ادامه دهید. ممکن است به کمک فرد دیگری نیاز داشته باشید تا آن قسمت را نیشگون بگیرد و فشاری یکنواخت به آن وارد کند.
کمبود پتاسیم و منیزیم میتواند باعث گرفتگی عضلات شود. اگر بدون اینکه مواد از دسترفتهی بدن را جایگزین کنید ورزش کنید، یا اگر زودتر از موعد قاعده شدهاید و یا اگر فقط غذاهای آماده مصرف میکنید، ممکن است این دو ماده را که برای انقباض طبیعی ماهیچهها نیاز است نداشته باشید.
کمبود پتاسیم (هیپوکالمیا)، یعنی وقتی مقدار پتاسیم خون از حد نرمال کمتر شود، یکی از دلایل اصلی گرفتگی عضلات پا (شامل مواردی که نیمهشب هنگام خواب رخ میدهد)، فشار خون بالا و انرژی پایین است.
جدا از الکترولیتها، تحقیقات نشان داده است که کمبود ویتامین ب نیز باعث گرفتگی عضلات، بهخصوص در پاها، میشود. تخممرغ، گوشت قرمز، ماهی، دانهها و سبزیجات همه در حالت طبیعی دارای ویتامین ب هستند.
گاهی، درمان درد و اسپاسم با استفاده از گرما یا سرما درمانی بسیار موثر است. برای تسکین اسپاسم مداوم، یک پک یخ را چند مرتبه در روز و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی عضله ی اسپاسم شده قرار دهید. یخ را حتماً با حوله یا پارچه ی نازک بپوشانید تا به طور مستقیم با پوست شما در تماس نباشد.
قرار دادن کیسه ی گرم نیز ممکن است موثر واقع شود. کیسه ی گرم را چند بار در روز و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی عضله ی مورد نظر بگذارید. البته بهتر است بعد از آن از کمپرس سرد هم استفاده کنید. زیرا اگرچه گرما درد را تسکین می دهد ولی ممکن است از طرفی ورم و التهاب را بدتر کند. از سوی دیگر یخ ورم را کاهش می دهد.
حمام گرم، دوش آب داغ و استفاده از وان آب گرم و سونا گزینه های گرما درمانی دیگر است که اگر به یکی از آنها دسترسی داشته باشید، به آرام کردن عضله ی شما کمک می کنند.
اگر دچار اسپاسم عضلانی هستید، مقداری آب بنوشید. برای کمک به پیشگیری از اسپاسم باید به مقدار مناسب و کافی آب بنوشید، مخصوصاً اگر ورزش می کنید یا اینکه هوا خیلی گرم است.
اگرچه آب مورد نیاز بدن افراد مختلف بر اساس نیازهای شخصی، فعالیت های فردی، سبک زندگی و آب و هوا متفاوت است، مقادیری برای این امر ذکر شده است.
نمک سولفات منیزیم به طور طبیعی غنی از منیزیم است که اگر به آب گرم اضافه شود در پوست نفوذ میکند و به عضلات میرسد. نمک سولفات منیزیم راهی آسان برای جبران کمبود منیزیم است که استرس را کاهش میدهد؛ عضلات را شل و بدن را سمزدایی میکند. همچنین گرما باعث شل شدن ماهیچهها و حتی کاهش اضطراب میشود که با گرفتگی گردن و کمر مرتبط هستند.
اگر در خانه وان ندارید، دوش آب را به سمت عضلهی خود بگیرید. بعد از یک دوش آب گرم، میتوانید عضلات خود را با روغنهای مسکن مثل روغن اسطوخودوس و نعناع فلفلی ماساژ دهید.
بیش از۶۰ درصد بزرگسالان با گرفتگی شبانه ی عضلات پا درگیر هستند. در کنار روش های درمان گرفتگی عضلات راههایی هم برای جلوگیری از ایجاد آنها وجود دارد. شما میتوانید قبل از خواب، با انجام دادن برخی تمرینات ورزشی سبک، با این مشکل مقابله کنید. برخی از این تمرینات سبک شامل موارد زیر است:
اگرچه، انجام دادن ورزش های سبک مفید است ولی ورزش شدید روی خواب شما تاثیر می گذارد؛ بنابراین از انجام دادن ورزش های شدید پیش از خواب بپرهیزید.
داروهای خوراکی متعددی وجود دارند که به تسکین اسپاسم عضلات کمک می کنند:
مصرف کرم های تسکین دهنده ی درد که نیازی به نسخه ندارند (OTC) نیز برای درمان گرفتگی عضلات مفید است. این موارد شامل محصولاتی است که لیدوکائین، کافور و منتول (جوهر نعناع) دارند. ژل گیاهی منتونیکا از عصاره نعناع (منتول) تهیه شده است. این ژل به کاهش درد، ورم و التهاب ناشی از آسیب های مفصلی و عضلانی کمک می کند.
در سال ۲۰۱۶ در جریان تحقیقی اسپاسم عضلانی سه نفر بررسی شد که طبق نتایج آن، بازدم بیش از حد (هایپرونتیلاسیون)، موجب درمان گرفتگی عضلات بعد از ورزش در این افراد شد.
در این نوع تنفس، فرد باید شدیدتر و سریع تر از معمول (۲۰ تا ۳۰ تنفس در دقیقه) نفس بکشید. اگر استرس و اضطراب دارید، این عمل ممکن است برای شما انتخاب خوبی نباشد و سبب بروز واکنش پانیک، هراس و وحشت شود.
اگر به اسپاسم شدید و مستمر عضلانی دچار هستید، ممکن است پزشک داروی شل کننده عضلات و ضد درد برایتان تجویز کند. شل کننده های عضلانی که برای اسپاسم عضلانی استفاده می شوند، شل کننده عضلات اسکلتی با اثر روی سیستم عصبی مرکزی (SMRs) نامیده می شوند (از جمله تیزانیدین، باکلوفن و متوکاربامول) این داروها اغلب برای دوره های ۲ تا ۳ هفته ای تجویز می شوند.
اگر چه درمان های فیزیوتراپی مانند منوال تراپی و الکتروتراپی برای اسپاسم های عضلانی کم معمولا استفاده نمی شوند، اما اگر اسپاسم عضلانی طولانی و شدید دارید ممکن است خدمات فیزیوتراپی برای شما مفید باشد.
در ضمن در صورت نیاز می توانید از خدمات فیزیوتراپی در منزل هم بهره ببرید، جهت دریافت خدمات تنها کافیست با شماره ۶۴۰۶۴ به صورت شبانه روزی تماس گرفته و از خدمات ویژه فیزیوتراپی مرکز درمان در منزل دم و کادر درمانی مجرب این مجموعه استفاده نمایید.
در مواردی مشاهده می شود که دست و پا شروع به گزگز یا سوزن سوزن می کند. حسی که می تواند بسیار آزار دهنده باشد. عوامل زیادی در بروز این حالت وجود دارد که در این مطلب از سایت دکتر جباری، ما قصد داریم شایع ترین علل گزگز کردن دست و پا را به شما معرفی و بررسی کنیم. در ادامه به درمان این حالت نیز خواهیم پرداخت.
گاهی گزگز کردن دست و پا ناشی از ورم عصب می باشد که دردناک است با این حال اغلب خوش خیم است و در اصل زنانی را تحت تاثیر قرار می دهد که کفش های پاشنه بلند و تنگ می پوشند. ورم عصب شبیه عصب باریکش در پا است، اما در واقع رشد غیرطبیعی بافت دور عصب معمولا بین انگشتان سوم و چهارم پا است.
بیمارانی که دچار گزگز کردن دست و پا هستند اغلب احساس خود را شبیه قدم گذاشتن بر روی یک سنگ یا سنگ ریزه کوچک توصیف می کنند. ورم عصب معمولا منجر به درد، سوزش پا یا بی حسی پا در قسمت توپی پا و انگشتان می شود و بیشتر در حین راه رفتن مشخص می شود. درد پا معمولا هنگام نشستن و وقتی دیگر راه نروید، کفش های خود را درآورید و ناحیه مورد نظر را مالش دادید، از بین می رود.
الکل نیز نوعی سم است که به بافت عصبی آسیب میزند. نوشیدن بیش از اندازه الکل ممکن است منجر به یک نوع نوروپاتی محیطی به نام نوروپاتی الکلی شود.
این بیماری میتواند باعث ایجاد درد و گزگز کردن دست و پا شود. مشکلی که به دلیل آسیب دیدن اعصاب محیطی به وسیله الکل به وجود میآید.
براساس مطالعات ۲۵ تا ۶۶ درصد افراد الکلی، دچار نوروپاتی الکلی میشوند. همچنین درمان این بیماری، بر کاهش یا ترک مصرف الکل تمرکز دارد.
در این بیماری غده تیروئید هورمون کافی تولید نمیکند. اگرچه این امر غیر معمول است ولی عدم درمان کم کاری شدید تیروئید میتواند باعث آسیب به اعصاب و بی حسی و گزگز کردن دست و پا شود. مکانیسم دقیق چگونگی وقوع این اتفاق ناشناخته است.
نوروپاتی محیطی ناشی از آسیب به اعصاب پا، ساق پا و انگشتان پا است. شایع ترین علت نوروپاتی محیطی دیابت است، اما علت های دیگری مثل داروهای مشخص، اعتیاد به مواد الکلی و غیره نیز باعث بوجود آمدن آن می شوند.
شایع ترین علائم این بیماری بی حسی پا، گزگز کردن دست و پا، خواب رفتن پا یا درد شدید در پا و درد بین انگشتان پا می باشد که عموما اولین علائم مشکلات دیگر می باشند. بیش از ۶۰ تا ۷۰ درصد از افراد دیابتی در طول عمر خود به این بیماری مبتلا می شوند.
گزگز کردن دست و پا ممکن است یکی از علائم نارسایی کلیه باشد. دیابت و فشار خون بالا از عواملی هستند که خطر ابتلا به نارساییهای کلیوی را افزایش میدهند. سایر علائم نارسایی کلیه عبارتند از:
چنانچه فرد نسبت به هرگونه نارسایی کلیوی مشکوک است، بهتر است به پزشک معالج خود مراجعه کند. نارسایی شدید کلیه با دیالیز یا پیوند کلیه درمان میشود.
وقتی قند خون به درستی تنظیم نشود، فرد دیابتی کاهش جریان خون به عصب ها و بافت های دیگر بدن خود را تجربه می کند. آسیب به این عصب ها دائمی می شود و ممکن است در نهایت منجر به گزگز کردن دست و پا، سوزش یا بی حسی انگشت شست پا، ساق پا و پا و همچنین عوارض جانبی دیگر شود. خواب رفتن دست و پا و بی حسی در ساق پا و پا علامت هشداردهنده عوارض جانبی شدیدتر است.
بی حسی، سوزن سوزن شدن و گزگز کردن دست و پا و دست اولین علامت شایع بیماری ام اس و اختلال خود ایمنی مغز و طناب نخاعی است. علت ام اس ناشناخته است، اما این بیماری باعث وارد شدن آسیب به غلاف میلین لایه محافظ دور سلول های عصبی می شود.
این مساله منجر به خواب رفتن پا و دست و بی حسی پا، گرفتگی عضلانی و ضعف پا و علائم دیگر می شود که بعضی از آنها باعث ناتوان شدن فرد می گردند. بیماری ام اس در بین زنان بیشتر از مردان شیوع دارد.
سندرم تونل تارسال یا تارس یا تونل قوزک پا که همچنین اختلال عملکرد عصب تیبیال نامیده می شود مشابه سندرم تونل مچ دست است که دست و مچ دست را تحت تاثیر قرار می دهد.
در بیماری سندرم تونل قوزک پا، عصب درشت نی که از قسمت پایین پا تا پا ادامه دارد، یا در نتیجه آسیب دیدگی یا فشار بر عصب در طول زمان صدمه می بیند. با افزایش آسیب دیدگی خواب رفتن پا، گزگز کردن دست و پا و بی حسی پا و همچنین درد، ضعف رفتن پا و احساس سوزش پا بوجود می آید.
بیماری شریانی محیطی یک اختلال قلبی عروقی است که در آن شریان های ساق پا و پا سفت و تنگ می شود. این بیماری با بیماری قلبی مرتبط است و اغلب با افزایش کلسترول ارتباط دارد. با تنگ و سفت شدن شریان ها، جریان خون به ساق پا و پا کاهش پیدا می کند.
علائمی از قبیل خواب رفتن پا یا گزگز کردن دست و پا و ساق پا معمولا با صاف ایستادن برای مدت طولانی یا با ورزش کردن یا راه رفتن شدت پیدا می کند. علائم دیگر شامل گزگز کردن دست و پا، سرد شدن پوست، خارش یا سوزش پا و ساق پا و ضعف رفتن پا می شود.
بی حسی یا احساس سوزش در دست و پا می تواند به خاطر ایجاد فتق دیسک، که معمولا بین مهرههای چهارم و پنجم کمری (دیسک بین مهرهای L4–L۵)، یا دیسک بین مهره ای پنجم کمری و مهره اول خاجی (دیسک بین مهره ای S1-L۵) ایجاد می شود، و وارد شدن فشار به خاطر سطح بالش مانند قرار گرفته بین استخوان ها یا دیسک هایی باشد که ستون فقرات شما را تشکیل می دهند.
مشکل فتق دیسک معمولاً در سنین میانسالی و نیز برای مردان پیری ایجاد می شود که بطور خاص فعالیت های سخت و سنگین انجام می داده اند. در صورتی که شما به فتق دیسک مبتلا شده اید، ممکن است با درد و بی حسی یا ضعیف شدن یک دست، پا، یا بخش پایین کمر خود مواجه شوید.
تقریبا سخت ترین بیماری گردن دیسک گردن می باشد. ماده غضروفی بین مهره های گردنی جلو می آید و موجب فشار روی اعصاب گردنی می شود و همچنین یک واکنش التهابی بسیار شدید را ایجاد می کند.اغلب درد یا بی حسی یا گزگز مورمور به دست ها تیر می کشد . خصوصا وقتی این درد به دست چپ تیر میکشد عده ای آن را با درد قلبی اشتباه می گیرند و به دنبال درمان ان می روند. درد گاهی فقط در دست ها احساس می شود بدون انکه فرد دردی را در گردن خود به یاد آورد. درمان دیسک گردن بسیار سخت می باشد و اغلب همکاری زیاد بیمار از می طلبد.
ویتامین E، B1، B6، B۱۲ و نیاسین برای عملکرد صحیح اعصاب ضروری هستند. برای مثال، کمبود B۱۲ میتواند منجر به کمخونی حاد (آنمی) شود که از علل مهم نوروپاتی محیطی میباشد. با این حال، مصرف بیش از حد ویتامین B۶ نیز میتواند موجب گزگز کردن دست و پا شود.
این سموم شامل فلزات سنگین مانند سرب، آرسنیک، جیوه و ترکیبات تالیوم و برخی از مواد شیمیایی صنعتی و زیست محیطی است. همچنین برخی از داروها (به ویژه داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی برای سرطان ریه) و نیز برخی از داروهای ضد ویروسی و آنتی بیوتیک میتوانند در این دسته از سموم قرار گیرند
داروهای مختلف ممکن است باعث آسیب عصبی و احساس گزگز کردن دست و پا می شود. در حقیقت، این وضعیت می تواند یک عارضه جانبی رایج در داروهایی باشد که برای درمان سرطان (شیمی درمانی و HIV) استفاده می شود. سایر نمونه های دارویی که ممکن است باعث گزگز کردن دست و پا شود، عبارتند از:
به طور معمول، سیستم ایمنی، بدن شما را در برابر مهاجمان خارجی محافظت می کند. بیماری خود ایمنی زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول های خود بدن حمله کند.
لوپوس نوعی بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن شما به بافت های بدن حمله می کند. این می تواند بر روی هر قسمت از بدن، از جمله سیستم عصبی تاثیر بگذارد. گزگز کردن دست و پا می تواند در اثر فشرده شدن اعصاب اطراف به دلیل التهاب یا تورم لوپوس ایجاد شود.
بیماری سلیاک نوعی بیماری خود ایمنی است که روده باریک را درگیر می کند. واکنش خود ایمنی در صورت مصرف گلوتن رخ می دهد. برخی از افراد مبتلا به بیماری سلیاک می توانند علائم نوروپاتی، از جمله گزگز کردن دست و پا داشته باشند. این علائم ممکن است در افراد بدون هیچ گونه علائم گوارشی نیز بروز کند.
افراد مبتلا به فیبرومیالژیا ممکن است احساس بی حسی یا گزگز کردن دست و پا را داشته باشند که این مشکل پارستزی نامیده می شود. دو نظریه در مورد چرایی این اتفاق سفتی عضلات و اسپاسم است که باعث می شود عضلات روی اعصاب فشار بیاورند.
این اسپاسم ها به عنوان وضعیتی به نام وازواسپاسم شناخته می شوند ، جایی که رگ های خونی در اندام هایی مانند پا و دست ها دچار اسپاسم شده و از هم بسته می شوند. این باعث می شود خون به سمت آنها نرود و منجر به بی حسی شود.
وقتی عصب درگیر می شود ، این مشکل می تواند باعث ایجاد دردی شود که از پشت شروع می شود و به ساق پا می رسد. بی حسی و ضعف همچنین ممکن است در شانه ، گردن و قفسه سینه نیز ایجاد شود.
افرادی که دچار اضطراب بیش از حد می شوند ممکن است دچار گزگز کردن دست و پا شوند. هایپرونتیلیشن (هایپرونتیلیشن به تهویه ریه، بیشتر از مقداری که بدن نیاز دارد گفته می شود)علامت شایع اضطراب است و با تنفس بسیار سریع مشخص می شود. این امر باعث عدم تعادل در میزان دی اکسید کربن و سطح اکسیژن می شود که ممکن است منجر به گزگز کردن دست و پا شود.
گزگز کردن دست و پا و اضطراب ممکن است از نظر روانشناختی با هم مرتبط باشند. به همین دلیل است که وقتی فردی احساس اضطراب می کند ، ممکن است از احساسات بدنی خود آگاهی بیشتری داشته باشد.
گزگز پا برای افراد باردار شایع است. افراد باردار اغلب در این دوران با احساس گزگز کردن دست و پا خود مواجه میشوند. رحم ممکن است با رشد تدریجی جنین روی اعصاب پا فشار وارد کند و این امر به نوبه خود ممکن است باعث گزگز کردن دست و پا شود. نوشیدن آب کافی، تغییر وضعیت نشستن یا خوابیدن و استراحت کردن با بالا نگه داشتن پاها میتواند به رفع گزگز کردن دست و پا کمک کند.
با این حال، در صورتی که فرد با هرکدام از وضعیتهای زیر مواجه شد، بهتر است به پزشک مراجعه کند:
در بسیاری از مواقع هنگامی که بی حسی یا گزگز کردن دست و پا ایجاد می شود، نیاز به ملاقات با پزشک وجود دارد. برای مثال در صورت مشاهده علائم زیر بلافاصله با پزشک ملاقات کنید:
بیماریهای زمینهای باید به درستی کنترل شوند تا علائم مرتبط با آن از جمله گزگز کردن دست و پا کاهش یابد:
استفاده از کمپرس گرم جریان خون را افزایش میدهد و باعث آرامش اعصاب و عضلات میشود. استفاده از دوش آب گرم، یک پد گرم یا مرطوب یا لیف حمام و آب گرم در ناحیه مورد نظر نیز به آرامش کمک میکند.
بالا نگهداشتن دست و پای آسیبدیده نیز گردش خون را افزایش میدهد. کافی است پاها و دست خود را بر روی یک بالش قرار داده و استراحت کنید.
گاهی برخی داروها از جمله داروهای مسکن و آنهایی که برای درمان بیماریهای عصبی مورد استفاده هستند، برای کاهش خوابرفتن دست و پا نیز استفاده میشوند.
ماساژ مناطق دچار بیحسی و خواب رفتگی دست و پا نیز گردش خون را افزایش میدهد. ماساژ همچنین باعث تحریک عضلات و اعصاب میشود و عملکرد کلی را بهبود میبخشد. سعی کنید از روغن خردل، نارگیل، یا زیتون برای ماساژ ناحیه با انگشتان دست با حرکت دایرهای به مدت پنج دقیقه استفاده کنید.
درمان برخی از علل گزگز کردن دست و پا ممکن است شامل درمان دستی گردن یا پشت توسط یک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی باشد. درمان دستی ناراحتی این مناطق را با تراز کردن گردن و پشت کاهش میدهد.
فیزیوتراپی از انواع روشهای درمانی برای کمک به کاهش بیحسی، خواب رفتن دست و پا، بهبود احساس و بازگرداندن عملکرد کامل در اسرع وقت استفاده میکند. روشهای فیزیوتراپی زیر به درمان گزگز کردن دست و پا کمک میکنند:
سکته مغزی هنگامی اتفاق میافتد که جریان خون قسمتی از مغز کاهش یافته یا قطع شود. این امر باعث میشود که رسیدن اکسیژن و مواد غذایی به مغز مختل شود. در این حالت، سلولهای مغزی در عرض چند دقیقه از بین میروند.
سکته مغزی یک اورژانس پزشکی است و درمان آن باید بلافاصله انجام شود، اقدامات سریع میتواند میزان تخریب مغزی را کاهش داده و از عوارض بعدی جلوگیری کند. دانستن علائم قبل از سکته مغزی می تواند شما را در این امر یاری کنید.
نشانهها و علائم سکته مغزی بسته به محل و میزان آسیب، متفاوت است. سکته مغزی معمولا باعث همیپلژی (فلج یک نیمه بدن) در سمت مخالف آسیب میشود و ممکن است بیمار دچار عوارض دیگری مانند اختلال در بلع، مشکلات حسی، مشکلات روانی و عاطفی و اختلالات درکی نیز بشود. اختلالات تعادلی و وضعیتی نیز از عوارض شایع سکتههای مغزی است.
چنانچه برای مشکل بیحرکتی بیمار اقدامات درمانی موثر انجام نشود، مشکلات ثانویهای مانند زخمهای فشاری، عفونت ریه و یبوست به وجود خواهد آمد.
سکته مغزی یک بیماری غیر پیشرونده است که علائم آن ابتدا شدید است ولی با گذشت زمان و درمان مناسب کاهش پیدا میکند. سکته مغزی تأثیرات فراوانی بر زندگی یک فرد میگذارد. این ضایعه ممکن است باعث ناتوانی فرد برای مدت طولانی شود و مشکلات فیزیکی، روانی و اجتماعی پیچیدهای برای او ایجاد کند.
علائم سکته مغزی به این بستگی دارند که چه قسمتی از مغز و چه مقدار از بافت مغز درگیر شدهاند. معمولاً علائم سکته مغزی به طور ناگهانی بروز میکنند (در عرض چند دقیقه یا یک ساعت) و معمولا این علایم با هیچگونه دردی همراه نیستند.
ممکن است علائم به صورت گذرا ظاهر شوند، یا کاملا از بین بروند، و یا در طول چندین ساعت بدتر شوند. هنگامی که نشاهها در زمان کوتاهی (کمتر از ۲۴ ساعت) به طور کامل از بین بروند، به این وضعیت سکته مغزی ایسکمیک گذرا (TIA) گفته میشود.
یک سوم تمامی سکتههای مغزی در طول خواب اتفاق میافتند، بنابراین افراد اولین بار بعد از بیدار شدن متوجه علائم میشوند؛ چنین وضعیتی، تعیین زمان وقوع سکته مغزی را دشوار میکند.
شایعترین علائم سکته مغزی که امکان دارد رخ دهند عبارتند از:
این وضعیت از ضعف بسیار خفیف تا فلج شدن کامل را در بر میگیرد. ممکن است در یک طرف بدن یا قسمتی از آن احساس سوزن سوزن شدن یا لمس شدن کامل وجود داشته باشد.
ممکن است صورت شل شده یا کج به نظر بیاید. از آنجا که بیمار قادر به کنترل حرکت لبها و زبانش نیست، حرف زدنش نامفهوم میشود.
بیمار نمیتواند صحبت کند، حرفهایش بسیار نامفهوم هستند، یا وقتی حرف میزند کلمات مشکلی ندارند اما مطالبی که میگوید بیمعنی هستند. گفتاردرمانی سکته مغزی میتواند به بیمار کمک کند.
احتمال دارد حرکات بیمار ناهماهنگ به نظر رسیده و تلو تلو بخورد یا برای راه رفتن یا بلند کردن اجسام مشکل داشته باشد.
ممکن است بیمار نتواند تعادل خود را حفظ کند یا احساس گیجی کند یا مشکل بلع داشته باشد.
گاهی اوقات بیمار دچار مشکلات بینایی میشود، مانند دوبینی، از دست دادن دید جانبی (کناری)، یا نابینایی. (معمولاً تاری دید به تنهایی جزء علائم سکته مغزی نیست).
ممکن است یک سردرد شدید و ناگهانی بدون هیچ مقدمهای بروز کند.
ممکن است بیمار بیهوش شود یا به هوش آوردن سخت شده و فوت کند.
در برخی موارد دیده شده است که فرد نمیتواند اشیای موجود در یک سمت بدن را ببیند و اگر سرش را به آن سمت برنگرداند متوجه آن اجسام نمیشود.
از آن بدتر اختلالات زبان و تفکر است. در این حالت شخص حرفهای دیگران یا مطالب نوشته شده را متوجه نمیشود و قادر به خواندن و نوشتن نیست. او حتی نمیتواند افکار خود را بیان کند و گاهی دچار اختلال حافظه و یادگیری میشود.
مشکلات عاطفی از دیگر مواردی است که در بعضی از افراد دچار سکته مغزی دیده میشود. سکته مغزی میتواند باعث احساس ترس، اضطراب، عصبانیت، غمگینی و سوگ در خود فرد یا حتی اطرافیان شود.
سکته مغزی به طور کلی موجب آسیب نواحیای از مغز میشود که قسمتهای مختلف بدن را کنترل میکنند، ولی نواحی دیگر مغز میتوانند تا حدی کار نواحی آسیب دیده را جبران کنند. بیشتر مبتلایان قادر خواهند بود تعداد زیادی از مهارتهای از دست رفته خود را بازیابند.
البته بعضیها پس از سکته مغزی دچار مشکلات پایداری میشوند ولی بیش از نیمی از مبتلایان قادر خواهند بود پس از سکته مغزی توانایی مراقبت از خود را بازیابند.
سکته مغزی میتواند گاه باعث ناتوانیهای موقت یا دائمی شود. این موضوع به آن بستگی دارد که خونرسانی به مغز چه مدت دچار اختلال شده و کدام قسمت از مغز درگیر بوده است. این عوارض میتوانند شامل موارد زیر باشند:
اگر متوجه هرگونه علائم سکته شده اید، حتی اگر عود و فروکش می کند یا کاملا از بین می رود، فورا تحت مراقبت های پزشکی قرار بگیرید. سریع فکر کنید و اقدامات زیر را انجام دهید:
هرچه سریع تر با شماره ی اورژانس تماس بگیرید. صبر نکنید تا علائم متوقف شود. هر دقیقه اهمیت دارد. هرچه بیشتر درمان سکته به تاخیر بیفتد، احتمال آسیب مغزی و معلولیت بیشتر می شود.
اگر همراه کسی هستید که به سکته مشکوک است، در حالی که منتظر کمک پزشکی هستید به دقت به علائم فرد توجه کنید.
سکته مغزی یکی از عوامل مهم در مرگ و میر افراد جامعه است، موقعیتی که علاوه بر مرگ و میر می تواند با آسیب های جدی که به بیمار وارد می کند باعث شود تا بیمار برای مدت طولانی به عوارض شدید مبتلا شود. بنابراین یک عامل مهم برای رفع خطرات ناشی از سکته مغزی شناخت عواملی است که باعث ایجاد آن شده تا قبل از رخداد سکته، موارد لازم برای پیشگیری انجام شود.
یکی از مهمترین کارهایی که می توانید برای کاهش خطر سکته مغزی خود انجام دهید، این است که فشار خونتان را کنترل کنید. اگر سابقه ى سکته مغزی دارید، فشار خونتان را پایین بیاورید تا از سکته ى ایسکمیک یا خفیف جلوگیری شود.
ورزش، کنترل استرس، حفظ وزن سالم و محدود کردن مقدار مصرف سدیم و الکل همه راه هایی هستند که مى توان فشار خون بالا را در کنترل کرد. کاهش میزان کلسترول و چربی اشباع در رژیم غذایی خود که میتواند باعث کاهش پلاک در شریان ها شود.
ورزش های هوازی موجب کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی می شوند و می توانند فشار خون را نیز کاهش دهند. ورزش سطح کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا را افزایش میدهد و سلامت کلی عروق خونی و قلب را بهبود میبخشد. همچنین به شما در کاهش وزن، کنترل دیابت و کاهش استرس کمک می کند .
یک رژیم غذایی متعادل برای دوری از خطر سکته مغزی شامل اجتناب از گوشت های فراوری شده و محدود کردن مصرف گوشت قرمز، غذاهای شور و سرخ شده است. رژیم غذایی مدیترانه ای که با میوه ها و سبزیجات، روغن زیتون، و ماهی عجین شده، بهترین رژیم برای پیشگیری از سکته مغزی است.
اضافه وزن، در کنار مشکلاتی که با خود می آورد (مثل فشار خون و دیابت)، می تواند خطر سکته مغزی را افزایش دهد. در صورتی که این مشکل را دارید، بدانید که با کم کردن تنها ۷ الی ۸ کیلوگرم، تا حدود زیادی خطر سکته مغزی را از خود دور می کنید.
در حالی که میزان شاخص توده ی بدن ۲۵ یا پایین تر، می تواند میزانی ایده آل باشد، اما در صورتی که رسیدن به آن برای شما غیر ممکن به نظر می رسد، نگران نباشید! با کمک پزشک خود، یک برنامه ی کاهش وزن را پیش بگیرید.
یافتههای دانشمندان دانشگاه هاروارد نشان میدهد کسانی که سیگار میکشند به میزان قابل توجهی در خطر سکته مغزی قرار دارند. استعمال دخانیات باعث شدت گرفتن ایجاد لختههای خونی میشود که این عامل در نهایت منجر به سکته مغزی در فرد میشود.
محققان آمریکایی توصیه میکنند توقف استعمال دخانیات نخستین و مهمترین اقدامی است که میتوان در راستای تغییر سبک زندگی برای کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی انجام داد.
در پایان باید گفت که سکته مغزی به میزان زیادی وابسته به سبک زندگی هر انسان است. انسانها نمیتوانند مانع از افزایش سن خود شوند، اما میتوانند به راحتی با تغییر عادات، رژیم غذایی و نیز افزایش تحرک و فعالیت خطر وقوع سکته مغزی را به میزان قابل توجهی کم کنند.
بیماری های قلبی و سکته مغزی ارتباط تنگاتنگی با هم دارند. مشکلات ریتم قلب مانند فیبریلاسیون دهلیزی یک عامل خطر عمده برای سکته مغزی محسوب می شود؛ اگر بدون درمان رها گردد. معاینات منظم قلبی، استفاده از داروها و تغییرات سبک زندگی خطر ابتلا به سکته های مغزی ناشی از بیماری های قلبی را کاهش می دهد.
دیابت می تواند به افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و بیماری های عروقی مغز کمک کند. دیابت یک اختلال سوخت و ساز قند خون است و ممکن است مادرزادی یا اکتسابی باشد. افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ نیاز به مدیریت دقیق سطح قند خون دارند که معمولا با انسولین درمانی این کار انجام می شود.
افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ نیاز به مدیریت مصرف غذا، کنترل وزن و گاهی دارو درمانی برای حفظ سطح مطلوب قند خون دارند. ناگفته نماند که با توجه به آمارهای انجمن دیابت آمریکا، خطر ابتلا به سکته مغزی در مبتلایان به دیابت یک و نیم برابر بیشتر از جمعیت عمومی است.
مصرف کم الکل، نه تنها مشکلی ندارد، بلکه می تواند خطر سکته مغزی را هم کاهش دهد. تحقیقات نشان داده است که مصرف یک نوشیدنی در روز، از خطر سکته مغزی می کاهد. اما زمانی که مصرف نوشیدنی های الکلی را دو یا چند برابر کنید، برعکس، خطر این اتفاق ناگوار، به شدت بالا خواهد رفت. پس مصرف الکل خود را قطع یا متعادل کنید.
روزانه بیشتر از یک لیوان نوشیدنی الکلی مصرف نکنید. شراب قرمز، بهترین نوشیدنی الکلی برای شما است. علت این امر، وجود رسوراترول در شراب قرمز است، که از قلب و مغز محافظت می کند.
استرس می تواند یک عامل خطر عمده سکته مغزی باشد و آنهم با افزایش فشار خون، بیماری های قلبی، دیابت و بیماری عروق مغزی. مدیریت اضطراب و استرس اغلب شامل یک رویکرد جامعه به رفتار و واکنش های احساسی است. استرس قابل اندازه گیری نیست و نیاز به یک رویکرد بلند مدت برای کنترل بهینه دارد.
کلسترول بالا می تواند به بیماری های قلبی و بیماری عروق مغزی کمک کند. این معمولا در نتیجه یک رژیم غذایی با انواع چربی ناسالم بالا رخ می دهد. پایین آوردن کلسترول به یک رژیم غذایی با چربی متوسط، ورزش با شدت متوسط و گاهی دارو درمانی نیاز دارد.
پژوهشگران دریافتهاند، افرادی که کمتر از ۷ ساعت خواب شبانه دارند، بیشتر در معرض ناراحتیهای قلبی و سکته هستند. به نظر میرسد کمبود خواب موجب افزایش هورمونهای استرس و فشار خون میشود و بر سطح قند خون تاثیرگذار است. ۷ الی ۹ ساعت خواب شبانه برای شما کافی است. خوابیدن بیشتر از این حد نیز خود عاملی برای افزایش خطر سکته قلبی و مغزی بهشمار میرود.
چربی خون بالا از موارد دیگر عوامل مهم خطرساز برای سکته های مغزی است که با توجه بی علامت بودن آن افراد چاق و دارای شاخص توده بدنی بالا بیاد بطور منظم از این لحاظ مورد بررسی قرار بگیرند.
تیک عصبی چشم یا پرش پلک چشم حرکتی تکرارشونده و غیرارادی در ماهیچه چشم است. تیک یا پرش ناگهانی چشم معمولاً در پلک بالا اتفاق میافتد، اما در پلک پایین هم ممکن است دیده شود.
برای بیشتر افراد انقباض ناگهانی چشم خفیف است و تنها حس پرش کوتاهی به وجود میآورد. برای برخی دیگر از افراد اسپاسم ماهیچههای چشم آنقدر قوی است که هر دو پلک بالا و پایین را درگیر کرده و باعث میشود چشم بهکلی بسته شود. به این مشکل بلفارواسپاسم گفته میشود.
اسپاسم ها معمولاً هرچند ثانیه یکبار و به مدت یک الی دو دقیقه تکرار میشوند.
تیک عصبی چشمی غیرقابلپیشبینی است و میتواند طی چند روز یا حتی ماه بهصورت متناوب تکرار شوند.این اسپاسم های چشمی معمولاً بدون درد و بدون ضرر هستند، اما میتوانند آزاردهنده باشند. بیشتر آنها خود به خودی و بدون نیاز به درمان رفع میشوند.
در برخی موارد نادر، تیک عصبی چشم میتواند هشداری اولیه برای ابتلا به بیماریهای مزمن حرکتی باشد، مخصوصاً اگر این تیکهای چشمی با گرفتگی در دیگر ماهیچههای صورت همراه باشد و باعث بروز حرکات غیرارادی شود.
تیک عصبی چشم، اغلب در اثر استرس یا خستگی ایجاد میشود. بعضی اوقات، فعالیت الکتریکی در مغز باعث میشود سلولهای عصبی سیگنالهای خود را به عضلات برسانند و همین باعث اسپاسم میشود. این اسپاسمها ناشی از هیچگونه محرک داخلی یا خارجی نیستند و ماندگاری زیادی ندارند. پرش یکباره پلک احتمالاً نتیجه این پدیده است.
به طور کلی، تیک عصبی چشم ممکن است در اثر موارد زیر ایجاد شود:
سایر شرایطی که گاهی اوقات به عنوان نشانههایی از تیک عصبی چشم از آنها یاد میشوند عبارتند از:
به ندرت، ممکن است این بیماری نشانهای از اختلالات خاص مغز و سیستم عصبی باشد. اما اگر ناشی از آن بود، تقریباً همیشه با علائم و نشانههای دیگری همراه است. اختلالات مغزی و سیستم عصبی که میتواند باعث تیک عصبی چشم شوند، عبارتند از:
تیک عصبی چشم ممکن است ناشی از عوارض جانبی مصرف داروها، به خصوص داروهای مورد استفاده در بیماری پارکینسون باشد و این بیماری گاهی اوقات نشانه اولیه یک اختلال حرکتی مزمن است، به ویژه اگر اسپاسمهای صورت دیگری نیز ایجاد شوند.
بهبود الگوهای خواب، نوشیدن کمتر قهوه یا استفاده از قطرات چرب کننده چشم معمولاً میتواند یک پرش ساده پلک چشم را بدون مراقبت پزشکی برطرف کند. اگر انقباض پلک باقی بماند، فرد باید به پزشک چشم (چشم پزشکی) مراجعه کند، زیرا ممکن است بیماری جدیتری باشد که نیاز به درمان دارد.
تیک عصبی چشم، اغلب در اثر استرس یا خستگی ایجاد میشود. بعضی اوقات، فعالیت الکتریکی در مغز باعث میشود سلولهای عصبی سیگنالهای خود را به عضلات برسانند و همین باعث اسپاسم میشود. این اسپاسمها ناشی از هیچگونه محرک داخلی یا خارجی نیستند و ماندگاری زیادی ندارند. پرش یکباره پلک احتمالاً نتیجه این پدیده است.
به طور کلی، تیک عصبی چشم ممکن است در اثر موارد زیر ایجاد شود:
سایر شرایطی که گاهی اوقات به عنوان نشانههایی از تیک عصبی چشم از آنها یاد میشوند عبارتند از:
به ندرت، ممکن است این بیماری نشانهای از اختلالات خاص مغز و سیستم عصبی باشد. اما اگر ناشی از آن بود، تقریباً همیشه با علائم و نشانههای دیگری همراه است. اختلالات مغزی و سیستم عصبی که میتواند باعث تیک عصبی چشم شوند، عبارتند از:
تیک عصبی چشم ممکن است ناشی از عوارض جانبی مصرف داروها، به خصوص داروهای مورد استفاده در بیماری پارکینسون باشد و این بیماری گاهی اوقات نشانه اولیه یک اختلال حرکتی مزمن است، به ویژه اگر اسپاسمهای صورت دیگری نیز ایجاد شوند.
بهبود الگوهای خواب، نوشیدن کمتر قهوه یا استفاده از قطرات چرب کننده چشم معمولاً میتواند یک پرش ساده پلک چشم را بدون مراقبت پزشکی برطرف کند. اگر انقباض پلک باقی بماند، فرد باید به پزشک چشم (چشم پزشکی) مراجعه کند، زیرا ممکن است بیماری جدیتری باشد که نیاز به درمان دارد.
در صورت تشخیص بیماری بلفارواسپاسم، چندین روش درمانی وجود دارند که به شرح زیر هستند:
این بهترین روش درمانی محسوب میشود. تزریق عضلات کنترل کننده پلک را تضعیف میکند و به تسکین اسپاسم کمک میکند. اثرات بوتاکس معمولاً تا سه ماه ماندگاری دارد، بنابراین باید تکرار شود.
اگر تزریق بوتاکس علائم تیک عصبی چشم را تسکین ندهد، پزشکان ممکن است داروهایی را برای کمک به مهار سیگنالهای حرکتی بیش از حد مغز تجویز کنند.
در صورت عدم موفقیت در درمان دیگر ممکن است این عمل ضروری باشد. براساس بنیاد تحقیقات Benef Essential Blepharospasm ، موثرترین روش جراحی برای بلفارواسپاسم یک عمل جراحی میکتومی است. این روش شامل از بین بردن برخی یا تمام عضلات درگیر در بسته شدن پلک است.
این گزینه آخرین راه حل برای تیک عصبی چشم است و پزشکان تنها در صورتی این عمل جراحی را انجام میدهند که بلفارواسپاسم باعث از بین رفتن عملکرد بینایی فرد شود. درمان دیگری که تحت بررسی است تحریک عمیق مغزی نامیده میشود. در این روش، الکترودی در مغز قرار داده میشود، تا به تنظیم نادرست مناطق حرکتی کمک کند. مطالعات نشان داده است که این امر میتواند بلفارواسپاسم را درمان کند.
برای این کار، چشمان خود را با شدت تمام ببندید و بعد آنها را به بازترین حالت ممکن باز کنید. این روش پلک زدن را تا جایی ادامه دهید که چشم شما اشک تولید کند. اگر این کار باعث بروز درد میشود یا پرش چشم را بدتر میکند آن را انجام ندهید.
این عمل باعث میشود چشم خیس شود و آبرسانی به تمام نقاط آن بهطور یکنواخت انجام شود، پلک استراحت کند، ماهیچههای چشم و صورت ریلکس شوند و خونرسانی به چشم بهتر انجام شود.
پلک پایین خود را با حالتی دورانی با انگشت وسط ماساژ دهید. پلک چشمی که تیک دارد را در حدود ۳۰ ثانیه ماساژ دهید. برای اینکه چشمتان عفونی نشود، پیش از انجام این کار دستهای خود را بشویید. این کار باعث افزایش خونرسانی به ماهیچههای چشم میشود و به ماهیچهها قدرت میدهد.
سعی کنید این کار را با سرعت یکنواختی انجام دهید این کار باید با ملایمت انجام شود. تصور کنید مژههای شما پرهای پروانه است. عمل پلک زدن برای چشمها بسیار مهم است. ماهیچههای چشم را ریلکس میکند و باعث روان کردن کره چشم میشود که از تیک گرفتن جلوگیری میکند. اگر دردی حس کردید یا تیک عصبی چشم بدتر شد، این کار را ادامه ندهید.
با این کار متوجه میشوید که پلک بالایی شما با شدتهای متفاوتی لرز میگیرد. تلاش خود را برای توقف این لرزشها متمرکز کنید. با انجام این کار شما به تیز بودن دید خود کمک میکنید و کشش کمتری به چشم وارد میکنید.
چشمهای خود را برای یک دقیقه کامل ببندید. در این حین، با فشار بیشتری چشمهای خود را بفشارید و بدون اینکه آنها را باز کنید، فشار را تمام کنید. این کار را چند بار قبل از اینکه چشمان خود را کامل باز کنید انجام دهید. این عمل باعث روان شدن چشمها با استفاده از تولید اشک میشود. همچنین، به کاهش تیک عصبی چشم کمک کرده و ماهیچه چشم را قوی میکند.
اگر تا به حال تیک عصبی چشم را تجربه کردهاید، میدانید که چقدر میتواند آزار دهنده باشد. انقباض پلک که به عنوان «میوکیمی» نیز شناخته میشود، یک انقباض عضلانی غیرارادی پلک است. که بیشتر اوقات روی پلک تحتانی تأثیر میگذارد.
درمان تیک عصبی پلک بستگی به شدت آن دارد. اگر شدت آن خفیف باشد مواردی وجود دارد که میتوانید قبل از مراجعه به پزشک در خانه امتحان کنید. از جمله این موارد میتوان موارد زیر را نام برد:
مولتیپل اسکلروزیس یک بیماری خود ایمنی است. این بدان معناست که بدن به بافت خود، غلاف میلین (عایق الکتریکی خارجی ترین لایه بافت عصبی) حمله می کند.
بنابراین این بیماری باعث کاهش سرعت انتقال سیگنال در بافت ها می شود. این آسیب ممکن است، در نقاط مختلف مغز (معمولاً در ناحیه اطراف مایع مغزی نخاعی) و یا نخاع رخ دهد.
ام اس شایع ترین بیماری التهابی است که بر سیستم عصبی مرکزی که شامل مغز و نخاع است، تاثیر می گذارد. این بیماری معمولاً در سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی در افراد دیده میشود و میزان ابتلا در زنان بسیار بیشتر از مردان است.
در بیماری ام اس، لایه عایقی که رشته های عصبی را پوشانده است، مورد حمله قرار می گیرد. این بیماری یک بیماری است که در اثر واکنش اشتباه ایمنی بدن ایجاد شده است که در نتیجه آن هدایت پیام عصبی، یعنی سرعت انتقال پیام از مغز به اندام ها کند می شود.
بیماری ام اس با توجه به محل آسیب دارای علائم متفاوتی می باشد و به دنبال آن نشانه های آن نیز ممکن است با یکدیگر فرق کند.
زمانی که این بیماری در مغز رخ دهد علائم زیر را به دنبال دارد:
بی حسی یا ضعف در یک یا چند اندام که معمولاً در یک طرف بدن یا پاها و تنه شما اتفاق می افتد
ضعف عضلانی
اختلال در حس لامسه یا دیگر اختلالات حسی
افزایش زمان واکنش
خستگی
وقتی بیماری ام اس در مخچه رخ دهد دارای علائم زیر می باشد:
اختلالات گفتاری
اختلالات تعادل
اختلالات هماهنگی اندام ها با هم
لرزش (لرزش موزون عضلات)
سرگیجه
هنگامی که بیماری ام اس در ساقه مغز رخ دهد دارای علائم زیر است:
اختلالات در احساس دما
فلجی
مشکلات بینایی، از دست دادن جزئی یا کامل بینایی، ایجاد درد در چشم ها که اغلب در هنگام حرکت چشم ها اتفاق می افتد.
دوبینی طولانی مدت
تاری دید
هنگامی که بیماری ام اس در نخاع رخ دهد، شامل علائم زیر است:
اختلال حسی عمده
اسپاسم عضلانی
ضعف عضلانی
تتراپلژی
اختلالات مثانه و راست روده
اختلالات جنسی (ناتوانی جنسی ، کاهش میل جنسی ، کاهش حساسیت)
سایر علائم بالینی بیماری ام اس (مولتیپل اسکلروزیس):
التهاب در عصب بینایی (نوریت بینایی)
پدیده های ناگهانی (پاروکسیسمال) و حرکات غیر ارادی
اختلالات گفتاری
اختلالات هماهنگی
انقباض کوتاه در عضلات اسکلتی
درد عصبی
اختلال حسی
خارش
انواع: تشنج های صرعی
مشکل در بلع (دیسفاژی)
خستگی (حالت خستگی که به دلیل فعالیت قبلی نیست)
اختلال حرکت چشم که منجر به دوبینی میشود.
با توجه به اینکه علائم بیماری ام اس میتواند بسیار متنوع باشد و تشخیص آن بسیار پیچیده باشد، ولی با مراجعه به یک متخصص مغز و اعصاب و انجام برخی آزمایشات و معاینات قابل تشخیص است.
معاینات زیر معمولاً بخشی از فرایند تشخیص هستند:
بررسی سابقه پزشکی بیمار
معاینه بالینی و عصبی
تصویربرداری مغناطیسی (MRI)
بررسی مایع مغزی نخاعی
اندازه گیری زمان انتقال پیام های عصبی
معاینه عصبی طبیعی در تمام سیستمهای عملکردی
همانطور که در قسمت بالا توضیح دادیم، ام اس یک بیماری خود ایمنی است که در آن بدن به سیستم عصبی مرکزی حمله می کند. هر چند که هنوز علت بیماری ام اس به طور قطع مشخص نیست با این حال عوامل بسیاری نقش مهمی در بروز این بیماری دارند.
اگرچه MS یک بیماری ارثی نیست ، اما یک استعداد ژنتیکی وجود دارد. با این حال ، تحقیقات بیشتری لازم است تا مشخص شود که آیا این بیماری ارثی است یا نه.
مشخص نیست که چرا MS در برخی افراد ایجاد می شود و در برخی دیگر نه. به نظر می رسد ترکیبی از عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی مسئول ایجاد بیماری ام اس هستند.
بیماری ام اس ممکن است در هر سنی رخ دهد ولی اغلب در حدود ۰ تا ۴۰ سالگی اتفاق می افتد.بنابراین ممکن است افراد جوان یا مسن دچار این بیماری شوند.
زنان دو تا سه برابر مردان بیشتر در معرض ابتلا به بیماری ام اس هستند.
اگر یکی از والدین یا خواهر و برادرهای شما مبتلا به بیماری ام اس است، شما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستید.
وجود انواع عفونت های خاص و انواع مختلفی از ویروس ها با بیماری ام اس مرتبط می باشد
بیماری ام اس در کشورهای دارای آب و هوای معتدل بسیار بیشتر رایج است.
داشتن سطوح پایین ویتامین D و قرار گرفتن کم در معرض نور خورشید می تواند خطر ابتلا به ام اس را افزایش دهد.
در صورت ابتلا به سایر اختلالات خود ایمنی مانند بیماری تیروئید ، کم خونی داسی شکل ، پسوریازیس ، دیابت نوع ۱ یا بیماری التهابی روده ، احتمال ابتلا به بیماری ام اس را افزایش می دهد.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن از جمله عوامل اکتسابی است که می تواند خطر ابتلا به بیماری ام اس را افزایش دهد.
افرادی که به بیماری ام اس مبتلا هستند ممکن است دچار موارد زیر شوند:
سفتی یا گرفتگی عضلات
فلجی که معمولاً در پاها رخ می دهد
مشکلات مثانه
ایجاد مشکلات در روده
کاهش عملکرد جنسی
تغییرات ذهنی ، مانند فراموشی یا نوسانات خلقی
افسردگی
صرع
کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب عصب تجویز می شوند. عوارض جانبی این دارو ممکن است شامل بی خوابی ، افزایش فشار خون ، افزایش سطح گلوکز خون ، نوسانات خلقی و احتباس مایعات باشد.
بخش مایع خون (پلاسما) برداشته شده و از سلول های خونی که شامل گلبول های قرمز، سفید و پلاکت ها هستند، جدا می کنند. سپس سلولهای خونی با محلول پروتئینی (آلبومین) مخلوط شده و دوباره در به بدن شما تزریق میشود. اگر علائم شما شدید و به داروهای استروئیدی پاسخ نداده باشد، ممکن است از تبادل پلاسما استفاده شود.
برای تسکین علائم و نشانه های بیماری ام اس ، سعی کنید:
عادت های خواب خود را بررسی کنید تا مطمئن شوید که بهترین خواب ممکن را دارید. برای اطمینان از اینکه شما به اندازه کافی می خوابید ، ممکن است نیاز به ارزیابی داشته باشد.
اگر مبتلا به MS خفیف تا متوسط هستید ، ورزش منظم می تواند به بهبود قدرت ماهیچه ها ، تعادل و هماهنگی ماهیچه های شما کمک کند. شنا یا سایر تمرینات آبی گزینه های خوبی هستند. انواع دیگر ورزشهای خفیف تا متوسط که برای افراد مبتلا به بیماری ام اس توصیه می شود عبارتند از:
پیاده روی
حرکات کششی
ایروبیک کم فشار
دوچرخه ثابت
یوگا
از آنجا که شواهد کمی برای تاثیر رژیم بر بیماری ام اس وجود دارد، با این وجود متخصصان رژیم غذایی عموماً رژیم غذایی سالم را به بیماران توصیه می کنند. برخی از تحقیقات نشان می دهد که ویتامین D ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری ام اس مفید باشد.
استرس ممکن است علائم و نشانه های شما را تحریک یا بدتر کند. یوگا، ماساژ ، مدیتیشن یا تنفس عمیق ممکن است به شما در کاهش استرس کمک کنند.