چگونه اسپاسم یا گرفتگی عضلات را درمان کنیم؟

برخی درمان های خانگی برای تسکین اسپاسم عضلانی توصیه می شوند. این درمان ها، برای بسیاری از افراد کارآمد است.

آشنایی با بهترین فوق تخصص مغز و اعصاب

انجام دادن حرکات کششی

انجام دادن حرکات کششی در ناحیه ای که به اسپاسم عضلانی دچار شده، معمولاً به بهبود یا توقف اسپاسم و پیشگیری از ایجاد آن کمک می کند. در ادامه برخی حرکات کششی در مناطقی مانند ماهیچه های ساق پا، ران، پشت و گردن را باهم مرور می کنیم:

حرکات کششی برای گرفتگی عضلات ساق پا

• ابتدا به پشت بخوابید. سپس، پاهای خود را بکشید و پنجه و انگشتان پا را به سمت سرتان خم کنید. (چرخش پنجه به سمت خودتان Dorsiflexion نام دارد).
• این حالت را برای چند ثانیه یا تا زمان برطرف شدن اسپاسم حفظ کنید.
• می توانید یک کش ورزشی یا کمربند را به دور کف پای خود گیر دهید و آرام ‌آرام با کمک آن پا را به سمت خود بکشید.

حرکات کششی برای گرفتگی عضلات ران

• بایستید و برای حفظ تعادل، دستان خود را به یک صندلی تکیه دهید.
• سپس، پای خود را از زانو خم کنید و از قسمت مفصل ران آن را به عقب بکشید.
• قوزک پای خود را نگه‌ دارید. سپس، پای خود را از پشت به سمت باسن و بالا بکشید.

حرکات کششی برای گرفتگی عضلات پشت (باسن)

• به پشت روی زمین یا تخت دراز بکشید و یک توپ تنیس (یا هر توپ کوچک دیگر) را تا چند دقیقه در قسمتی که دچار اسپاسم شده، قرار دهید.
• سعی کنید آرام باشد و به طور طبیعی نفس بکشید.
• توپ را به طور مرتب، روی نواحی مجاور حرکت دهید و این کار را چند بار تکرار کنید.

حرکات کششی برای گرفتگی عضلات گردن

• به صورت نشسته یا ایستاده‌، شانه های خود را به شکل مدور به ترتیب به سمت جلو، بالا، پایین و پشت بچرخانید، این حرکت را ۱۰ مرتبه تکرار کنید.
• سپس، این حرکت دایره ای را ۱۰ بار در جهت مخالف تکرار کنید، یعنی با چرخش شانه ها به سمت پشت، بالا، جلو و پایین.

ماساژ

یکی دیگر از بهترین راه‎‌های درمان گرفتگی عضلات و دردهای فیزیکی ماساژ دادن است. به آرامی عضله ای را که دچار اسپاسم شده، بمالید. برای اسپاسم شدید ناحیه ی پشت، اگر قسمتی که دچار گرفتگی و اسپاسم شده در دسترس نیست، نواحی مجاور آن را نیشگون بگیرید.

این کار را برای چند دقیقه و تا برطرف شدن اسپاسم ادامه دهید. ممکن است به کمک فرد دیگری نیاز داشته باشید تا آن قسمت را نیشگون بگیرد و فشاری یکنواخت به آن وارد کند.

از عدم تعادل الکترولیتی جلوگیری کنید

کمبود پتاسیم و منیزیم می‌تواند باعث گرفتگی عضلات شود. اگر بدون اینکه مواد از دست‌رفته‌ی بدن را جایگزین کنید ورزش کنید، یا اگر زودتر از موعد قاعده شده‌اید و یا اگر فقط غذاهای آماده مصرف می‌کنید، ممکن است این دو ماده را که برای انقباض طبیعی ماهیچه‌ها نیاز است نداشته‌ باشید.

کمبود پتاسیم (هیپوکالمیا)، یعنی وقتی مقدار پتاسیم خون از حد نرمال کم‌تر شود، یکی از دلایل اصلی گرفتگی عضلات پا (شامل مواردی که نیمه‌شب هنگام خواب رخ می‌دهد)، فشار خون بالا و انرژی پایین است.

جدا از الکترولیت‌ها، تحقیقات نشان داده‌ است که کمبود ویتامین ب نیز باعث گرفتگی عضلات، به‌خصوص در پاها، می‌شود. تخم‌مرغ، گوشت قرمز، ماهی، دانه‌ها و سبزیجات همه در حالت طبیعی دارای ویتامین ب هستند.

کمپرس گرم یا سرد

گاهی، درمان درد و اسپاسم با استفاده از گرما یا سرما درمانی بسیار موثر است. برای تسکین اسپاسم مداوم، یک پک یخ را چند مرتبه در روز و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی عضله ی اسپاسم شده قرار دهید. یخ را حتماً با حوله یا پارچه ی نازک بپوشانید تا به طور مستقیم با پوست شما در تماس نباشد.

قرار دادن کیسه ی گرم نیز ممکن است موثر واقع شود. کیسه ی گرم را چند بار در روز و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی عضله ی مورد نظر بگذارید. البته بهتر است بعد از آن از کمپرس سرد هم استفاده کنید. زیرا اگرچه گرما درد را تسکین می دهد ولی ممکن است از طرفی ورم و التهاب را بدتر کند. از سوی دیگر یخ ورم را کاهش می دهد.

حمام گرم، دوش آب داغ و استفاده از وان آب گرم و سونا گزینه های گرما درمانی دیگر است که اگر به یکی از آنها دسترسی داشته باشید، به آرام کردن عضله ی شما کمک می کنند.

نوشیدن آب

اگر دچار اسپاسم عضلانی هستید، مقداری آب بنوشید. برای کمک به پیشگیری از اسپاسم باید به مقدار مناسب و کافی آب بنوشید، مخصوصاً اگر ورزش می کنید یا اینکه هوا خیلی گرم است.

اگرچه آب مورد نیاز بدن افراد مختلف بر اساس نیازهای شخصی، فعالیت های فردی، سبک زندگی و آب و هوا متفاوت است، مقادیری برای این امر ذکر شده است.

با نمک سولفات منیزیم حمام کنید

نمک سولفات منیزیم به طور طبیعی غنی از منیزیم است که اگر به آب گرم اضافه ‌شود در پوست نفوذ می‌کند و به عضلات می‌رسد. نمک سولفات منیزیم راهی آسان برای جبران کمبود منیزیم است که استرس را کاهش می‌دهد؛ عضلات را شل و بدن را سم‌زدایی می‌کند. همچنین گرما باعث شل شدن ماهیچه‌ها و حتی کاهش اضطراب می‌شود که با گرفتگی گردن و کمر مرتبط هستند.

اگر در خانه وان ندارید، دوش آب را به سمت عضله‌ی خود بگیرید. بعد از یک دوش آب گرم، می‌توانید عضلات خود را با روغن‌های مسکن مثل روغن اسطوخودوس و نعناع فلفلی ماساژ دهید.