تصور کنید در گوشتان به‌طور مداوم صدای سوت کشیدن و زنگ زدن بیاید. ناخوشایند است نه؟ آیا تابه‌حال خودتان یا اطرافیانتان چنین چیزی را تجربه کرده‌اید؟ آیا درباره‌ی چنین وضعیتی اطلاعات دارید؟ اگر نه با ما در سایت دکتر جباری همراه باشید تا در ادامه به بحث درباره‌ی این پدیده بپردازیم.
وزوز گوش زمانی اتفاق می‌افتد که شما صدای زنگ زدن، وزوز کردن و یا صداهای دیگری را در یک یا هر دو گوش خود تجربه می‌کنید. صدایی که هنگام وزوز گوش می‌شنوید ناشی از صداهای خارجی نیست و افراد دیگر معمولاً نمی‌توانند آن را بشنوند. وزوز گوش یک مشکل رایج است و حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد افراد را، به‌ویژه افراد مسن را، تحت تأثیر قرار می‌دهد.
وزوز گوش معمولاً به دلیل یک بیماری زمینه‌ای مانند کاهش شنوایی مرتبط با افزایش سن، آسیب گوش یا مشکل در سیستم گردش خون ایجاد می‌شود. برای بسیاری از افراد، این حالت با درمان علت زمینه‌ای یا با سایر درمان‌هایی که صدا را کاهش می‌دهند، بهبود می‌یابد و باعث می‌شود وزوز کمتر اذیت کننده باشد.
وزوز گوش یا تینیتوس، صدایی در سر است بدون وجود منبع خارجی!! برای بسیاری، این صدا، صدای زنگ است، درحالی‌که برای برخی دیگر، سوت، وزوز، جیرجیر، خش‌خش، زمزمه، غرش یا حتی فریاد است. فردی که وزوز گوش را تجربه می‌کند حس می‌کند که صدا از یک گوش یا هر دو، از داخل سر یا از فاصله دور می‌آید. صدا ممکن است مداوم یا مقطعی، یکنواخت یا ضربان دار باشد.
تقریباً همه افراد پس از قرار گرفتن در معرض صدای بسیار بلند برای مدت کوتاهی دچار وزوز گوش می‌شوند. به‌عنوان مثال، شرکت در یک کنسرت می‌تواند باعث ایجاد وزوز گوش به‌صورت کوتاه‌مدت شود. برخی از داروها (به‌ویژه آسپرین و سایر داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی که در دوزهای بالا مصرف می‌شوند) نیز می‌توانند باعث ایجاد وزوز گوش شوند که با قطع دارو این حالت از بین می‌رود. اگر وزوز کردن گوش شما بیش از شش ماه طول بکشد، آن به‌عنوان وزوز مزمن شناخته می‌شود. حدود ۵۰ تا ۶۰ میلیون نفر در ایالات‌متحده از این بیماری رنج می‌برند. این وضعیت به‌ویژه در افراد بالای ۵۵ سال شایع است و به‌شدت با کاهش شنوایی ارتباط دارد. بسیاری از مردم نگران این هستند که وزوز گوش نشانه ناشنوایی یا مشکل پزشکی جدی دیگری باشد، اما چنین چیزی به‌ندرت اتفاق می‌افتد.
بیشتر وزوز گوش درونی است، به این معنی که فقط شما می‌توانید صدا را بشنوید؛ اما گاهی اوقات می‌تواند عینی باشد، به این معنی که شخص دیگری نیز ممکن است آن را بشنود. به‌عنوان مثال، اگر سوفل قلب دارید، ممکن است با هر ضربان قلب، صدای غژغژ بشنوید. برخی از افراد صدای ضربان قلب خود را در داخل گوش می‌شنوند – پدیده‌ای به نام وزوز ضربان دار. این بیشتر در افراد مسن رخ می‌دهد، زیرا جریان خون در شریان‌هایی که دیواره آن‌ها با افزایش سن سفت شده است، متلاطم‌تر شده است
وزوز ضربان دار ممکن است در شب بیشتر قابل‌توجه باشد، زمانی که در رختخواب دراز کشیده‌اید و صداهای خارجی کمتری برای پنهان کردن وزوز وجود دارد. اگر متوجه هرگونه وزوز ضربان دار جدید شدید، باید با پزشک مشورت کنید، زیرا در موارد نادر این نشانه‌ای از یک تومور یا آسیب عروق خونی است.
آیا در رابطه با علل وزوز گوش اطلاع دارید؟ می‌دانید چه چیز‌هایی می‌تواند شمارا در معرض آن قرار دهد؟! با ما همراه باشید تا از علل آن برایتان بگوییم.
علل شایع وزوز گوش
در بسیاری از افراد، وزوز گوش به دلیل یکی از موارد زیر ایجاد می‌شود:
- از دست دادن شنوایی: سلول‌های مویی ظریف و ریزی در گوش داخلی شما (حلزون گوش) وجود دارد که با دریافت امواج صوتی حرکت می‌کنند. این حرکت سیگنال‌های الکتریکی را در امتداد عصب، از گوش تا مغز شما (عصب شنوایی)، تحریک می‌کند. مغز شما این سیگنال‌ها را صدا تفسیر می‌کند. اگر موهای داخل گوش داخلی شما خم شده یا شکسته باشد – این اتفاق با افزایش سن یا زمانی که شما مرتباً در معرض صداهای بلند هستید رخ می‌دهد –ممکن است تکانه‌های الکتریکی تصادفی را به درون مغز شما سوق دهد و باعث وزوز گوش شوند.
- عفونت گوش یا انسداد مجرای گوش: مجرای گوش شما ممکن است با تجمع مایع (عفونت گوش)، جرم گوش، کثیفی یا سایر مواد خارجی مسدود شود. انسداد می‌تواند فشار را در گوش شما تغییر دهد و باعث وزوز گوش شود.
- آسیب‌های سر یا گردن: ضربه به سر یا گردن می‌تواند بر گوش داخلی، اعصاب شنوایی یا عملکرد مغز مرتبط با شنوایی تأثیر بگذارد. چنین صدماتی معمولاً فقط در یک گوش باعث وزوز گوش می‌شوند.
- داروها: تعدادی از داروها ممکن است باعث ایجاد یا بدتر شدن وزوز گوش شوند. به‌طورکلی، هر چه دوز این نوع داروها بیشتر باشد، وزوز گوش بدتر می‌شود. اغلب با قطع مصرف این داروها صدای ناخواسته ناپدید می‌شود. داروهایی که باعث وزوز گوش می‌شوند عبارت‌اند از: داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) و برخی آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای سرطان، قرص‌های آبگیری (ادرار آورها)، داروهای ضد مالاریا و داروهای ضد‌افسردگی.
سایر علل غیر شایع وزوز گوش
علل کمتر شایع وزوز گوش شامل سایر مشکلات گوش، بیماری‌های مزمن سلامت و آسیب‌ها یا شرایطی است که بر اعصاب گوش یا مرکز شنوایی در مغز شما تأثیر می‌گذارند.
- مریضی منیر: وزوز گوش می‌تواند نشانه اولیه بیماری منیر باشد، یک اختلال گوش داخلی که ممکن است به دلیل فشار غیرطبیعی مایع گوش داخلی ایجاد شود.
- اختلال عملکرد شیپور استاش: در این شرایط، لوله‌ای که گوش میانی را به گلوی فوقانی متصل می‌کند، منبسط می‌شود و ممکن است باعث احساس پری در گوش شود.
- استخوان گوش تغییر می‌کند: سفت شدن استخوان‌های گوش میانی (اتواسکلروز) ممکن است بر شنوایی شما تأثیر بگذارد و باعث وزوز گوش شود. این عارضه که در اثر رشد غیرطبیعی استخوان ایجاد می‌شود، معمولاً به‌طور ارثی در خانواده‌ها دیده می‌شود.
- اسپاسم عضلانی در گوش داخلی: ماهیچه‌های گوش داخلی ممکن است منقبض شوند (اسپاسم) و منجر به وزوز گوش، کاهش شنوایی و احساس پری گوش شوند. این، گاهی اوقات بدون هیچ دلیل قابل توضیحی اتفاق می‌افتد، اما گاهی ناشی از بیماری‌های عصبی، ازجمله آن است.
- اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ): مشکلات مربوط به TMJ، مفصل هر طرف سر در جلوی گوش و جایی که استخوان فک پایین به جمجمه می‌رسد، می‌تواند باعث وزوز گوش شود.
- نوروم آکوستیک یا سایر تومورهای سر و گردن: نوروم آکوستیک یک تومور غیرسرطانی (خوش‌خیم) است که روی عصب جمجمه‌ای که از مغز به گوش داخلی شما می‌رود ایجاد می‌شود و تعادل و شنوایی را کنترل می‌کند. سایر تومورهای سر، گردن یا مغز نیز می‌توانند باعث وزوز گوش شوند.
- اختلالات عروق خونی: شرایطی که بر رگ‌های خونی شما تأثیر می‌گذارد – مانند تصلب شرایین، فشارخون بالا، یا پیچ‌خوردگی یا بدشکلی رگ‌های خونی – می‌توانند باعث شوند که خون در رگ‌ها و شریان‌ها با نیروی بیشتری حرکت کند. این تغییرات جریان خون می‌توانند باعث وزوز گوش شود.
- سایر شرایط مزمن: شرایطی ازجمله دیابت، مشکلات تیروئید، میگرن، کم‌خونی و اختلالات خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس همگی با وزوز گوش مرتبط هستند.
گزینه‌های درمانی برای وزوز گوش چیست؟
پزشک شما هرگونه بیماری زمینه‌ای که باعث وزوز گوش شما می‌شود را درمان می‌کند و هرگونه ناهنجاری عروق خونی را برطرف می‌کند و جرم گوش اضافی را از بین می‌برد. اگر داروها به وزوز گوش شما کمک کنند، ممکن است پزشک نسخه‌های شما را برای بازگرداندن شنوایی طبیعی تغییر دهد.
مهم‌ترین مسئله: پیشگیری!
در بسیاری از موارد، وزوز گوش نتیجه چیزی است که نمی‌توان از آن جلوگیری کرد. بااین‌حال، برخی اقدامات احتیاطی می‌تواند به جلوگیری از انواع خاصی از وزوز گوش کمک کند.
- از محافظ شنوایی استفاده کنید: با گذشت زمان، قرار گرفتن در معرض صداهای بلند می‌تواند به اعصاب گوش آسیب برساند و باعث کاهش شنوایی و وزوز گوش شود. سعی کنید قرار گرفتن در معرض صداهای بلند را محدود کنید و اگر نمی‌توانید از صداهای بلند اجتناب کنید، از محافظ گوش برای مراقبت از شنوایی خود استفاده کنید. اگر از اره‌های زنجیری استفاده می‌کنید، موسیقی‌دان هستید، در مکان‌های صنعتی که در آن‌ها از ماشین‌آلات با صدای بلند استفاده می‌شود کار می‌کنید یا از سلاح گرم (مخصوصاً تپانچه یا تفنگ ساچمه‌ای) استفاده می‌کنید، همیشه از محافظ شنوایی روی گوش استفاده کنید.
- صدا رو کم کن!!: قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض موسیقی تقویت‌شده بدون محافظ گوش یا گوش دادن به موسیقی با صدای بسیار بالا از طریق هدفون می‌تواند باعث کاهش شنوایی و وزوز گوش شود.
- مراقب سلامت قلب و عروق خود باشید: ورزش منظم، تغذیه صحیح و انجام اقدامات دیگر برای حفظ سلامت رگ‌های خونی می‌تواند به جلوگیری از وزوز گوش مرتبط با چاقی و اختلالات عروق خونی کمک کند.
- الکل، کافئین و نیکوتین را محدود کنید: این مواد، به‌ویژه زمانی که بیش‌ازحد استفاده شوند، می‌توانند بر جریان خون تأثیر بگذارند و باعث وزوز گوش شوند.
