اصطلاحات “حمله پانیک” و “حمله عصبی” اغلب بهجای یکدیگر استفاده میشوند. درست است که درک تفاوت حمله پانیک با حمله عصبی میتواند گیجکننده باشد زیرا بسیاری از علائم آن دو مشابه هم است، اما حقیقت این است که حمله پانیک و حمله عصبی دو وضعیت متفاوت هستند و تفاوتهای کلیدی باهم دارند. در این مطلب ما قصد داریم تا به مقایسه حمله عصبی و حمله پانیک بپردازیم، پس تا آخر مقاله با ما همراه باشید.
حمله پانیک
اختلال وحشتزدگی یا پانیک یکی از مشکلات روانشناختی است که با حملات اضطرابی به اسم حملههای پانیک همراه است. حمله پانیک یک رخداد ناگهانی و بدون هشدار حس ترس و اضطراب شدید است. اما سطح ترس تجربهشده در اختلال پانیک غیرواقعی است و عمدتاً با وقایع و شرایطی که باعث حمله پانیک میشود، تناسب ندارد.
حمله عصبی
برخلاف حملات پانیک که ناگهانیاند، حملات عصبی کاملاً طولانیمدت هستند. بهعبارتدیگر، عاملی استرسزا یا آزاردهنده درگذشته اگر مدت طولانیای ادامه یابد، میتواند فرد را دچار حملات عصبی متعدد در شرایط عادی کند. این حملات بهشدت حملات پانیک نیستند اما ماندگارترند.
مقایسه حمله عصبی و حمله پانیک ازنظر علائم
| علائم | حمله عصبی | حمله پانیک |
عاطفی | دلهره و نگرانی | √ | |
| پریشانی | √ | |
| بیقراری | √ | |
| ترس | √ | √ |
| ترس از مردن یا از دست دادن کنترل | √ | |
| احساس جدایی از دنیا یا خود | √ | |
فیزیکی | تپش قلب | √ | √ |
| تنگی نفس | √ | √ |
| درد قفسه سینه | √ | √ |
| احساس خفگی | √ | √ |
| خشکی دهان | √ | √ |
| تعریق | √ | √ |
| لرز یا گرگرفتگی | √ | √ |
| بیحسی یا سوزن سوزن شدن (پارستزی) | √ | √ |
| سردرد | √ | √ |
| سرگیجه | √ | √ |
آیا حمله عصبی و حمله پانیک میتوانند همزمان رخ دهند؟
بله، متخصصان خاطرنشان میکنند که حملات پانیک و جملات عصبی میتوانند بهطور همزمان رخ دهند. موقعیتی را تصور کنید که در آن فردی به خاطر اینکه قرار است با فردی روبهرو شود اضطراب زیادی دارد. سپس، هنگامیکه قرار است رویارویی رخ دهد، وضعیت باعث حمله پانیک میشود. در طول حمله پانیک، علائم عصبی قبلی از بین نمیروند. بلکه آنها فقط با شدت حمله پانیک تحت پوشش قرار میگیرند.
علل حمله عصبی و حمله پانیک چیست؟
برخی از عوامل و محرکهای رایج در ایجاد حمله عصبی و حمله پانیک عبارتاند از:
- شغل پراسترس
- رانندگی
- موقعیتهای اجتماعی
- فوبیاها، مانند آگورافوبیا (ترس از فضاهای شلوغ یا باز)، کلاستروفوبیا (ترس از فضاهای کوچک)، و آکروفوبیا (ترس از ارتفاع)
- یادآوری تجربیات آسیبزا
- بیماریهای مزمن، مانند بیماری قلبی، دیابت، سندرم روده تحریکپذیر، یا آسم
- درد مزمن
- ترک مواد مخدر یا الکل
- کافئین
- برخی از داروها و مکملها
- مشکلات تیروئید
حمله پانیک و حمله عصبی چگونه درمان میشوند؟
افراد مبتلابه حملات عصبی یا حملات پانیک ممکن است با برطرف شدن علائم، نفس راحتی بکشند، اما در این زمانها، مهم است که آنها به سراغ درمانهای طولانیمدت مانند رواندرمانی، دارو، و تغییرات سبک زندگی برای جلوگیری از حملات بعدی بروند و به این درمانها متعهد بمانند. با ترکیبی از درمانهای حرفهای و درمانهای خانگی، فرد میتواند به تسکین علائمی که میخواهد دست یابد.
مشاوره و رواندرمانی
رواندرمانی برای حملات عصبی و پانیک میتواند شامل موارد زیر باشد:
- درمان رفتاری-شناختی یا CBT: درمان رفتاری شناختی میتواند به فرد کمک کند تا با دید جدیدی به مسائلی که باعث ترس و نگرانی او میشوند، نگاه کند. همچنین یک مشاور میتواند به فرد کمک کند تا برای مدیریت محرکها در زمان بروز، استراتژیهایی را ایجاد کند.
- شناخت درمانی میتواند به فرد کمک کند تا افکار ناکارآمدی که اغلب درزمینهی اختلال اضطراب قرار دارند را شناسایی کند، مجدداً آنها را در چهارچوب قرار دهد و آنها را خنثی کند.
- یکی دیگر از روشهای رواندرمانی درمان مواجهیای است. درمان مواجههای عبارت است از قرار گرفتن در موقعیتهایی که محرک ترس در آنها، بهصورت کنترلشده، وجود دارد تا فرد یاد بگیرد با ترسهایش روبرو شود.
- تکنیکهای آرامسازی (ریلکسیشن): تکنیکهای آرامسازی شامل تمرینات تنفسی، تصاویر هدایتشده، آرامسازی پیشرونده، بیوفیدبک و آموزش اتوژنیک میشود.
دارودرمانی
چند نمونه از داروهایی که ممکن است پزشک برای فرد مبتلابه حملات عصبی و حملات پانیک تجویز کند عبارتاند از:
- داروهای ضدافسردگی، مانند مهارکنندههای انتخابی باز جذب سروتونین یا SSRIs و مهارکنندههای باز جذب نوراپینفرین یا SNRIs
- بتا بلاکرها که میتوانند به کنترل برخی از علائم فیزیکی ازجمله ضربان قلب بالا کمک کنند.
- داروهای ضد اضطراب، مانند بنزودیازپینها، که داروهای آرامبخشی هستند که علائم را بهسرعت کاهش میدهند.
همه این داروها ممکن است عوارض جانبی داشته باشند.. SSRIs و SNRIs برای مصرف طولانیمدت هستند و مدتی طول میکشد تا عوارض آنها نمایان شود. بنزودیازپینها برای استفاده کوتاهمدت هستند، زیرا ریسک بالایی برای وابستگی به آنها وجود دارد.
پزشکان عمدتاً ترکیبی از درمانها را به شما پیشنهاد میدهند. بااینوجود ممکن است پزشک در طول زمان نیاز به تغییر برنامه درمانی شما داشته باشد.
تغییرات سبک زندگی
تغییرات سبک زندگی که در ادامه آورده شده است، در جلوگیری از حمله عصبی و جلوگیری از حمله پانیک به فرد کمک میکنند و باعث میشوند زمانی که حمله اتفاق میافتد، شدت علائم آن کاهش یابد:
- منابع استرسزا را در زندگی خود کم کنید و آنها را مدیریت کنید.
- یاد بگیرید که چگونه افکار منفیتان را شناسایی و متوقف کنید.
- بهصورت منظم ورزش کنید.
- مدیتیشن یا یوگا را آغاز کنید.
- یک رژیم غذایی متعادل در پیش بگیرید.
- به یک گروه حمایتی برای افراد مبتلابه حملات عصبی یا پانیک بپیوندید.
- مصرف الکل، کافئین و همینطور مواد مخدر خود را کاهش دهید و متوقف سازید.
جمعبندی
همانطور که خواندید در این مقاله ما به مقایسه حمله عصبی و حمله پانیک پرداختیم. این دو حمله از بسیاری از جهات شبیه هستند اما ازنظر شروع، مدتزمان و علائم باهم تفاوتهایی دارند. با دانستن این تفاوتها شما میتوانید حمله درست را تشخیص دهید و سریعاً به کنترل آن بپردازید.