آشنایی با ام اس و نشانه های آن

مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) چیست؟

مولتیپل اسکلروزیس یک بیماری خود ایمنی است. این بدان معناست که بدن به بافت خود، غلاف میلین (عایق الکتریکی خارجی ترین لایه بافت عصبی) حمله می کند.

بنابراین این بیماری باعث کاهش سرعت انتقال سیگنال در بافت ها می شود. این آسیب ممکن است، در نقاط مختلف مغز (معمولاً در ناحیه اطراف مایع مغزی نخاعی) و یا نخاع رخ دهد.

ام اس شایع ترین بیماری التهابی است که بر سیستم عصبی مرکزی که شامل مغز و نخاع است،  تاثیر می گذارد. این بیماری معمولاً در سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی در افراد دیده میشود و میزان ابتلا در زنان بسیار بیشتر از مردان است.

علائم بیماری ام اس

علائم بیماری ام اس

در بیماری ام اس، لایه عایقی که رشته های عصبی را پوشانده است، مورد حمله قرار می گیرد. این بیماری یک بیماری است که در اثر واکنش اشتباه ایمنی بدن ایجاد شده است که در نتیجه آن هدایت پیام عصبی، یعنی سرعت انتقال پیام از مغز به اندام ها کند می شود.

بیماری ام اس با توجه به محل آسیب دارای علائم متفاوتی می باشد و به دنبال آن نشانه های آن نیز ممکن است با یکدیگر فرق کند.

زمانی که این بیماری در مغز رخ دهد علائم زیر را به دنبال دارد:

بی حسی یا ضعف در یک یا چند اندام که معمولاً در یک طرف بدن یا پاها و تنه شما اتفاق می افتد

ضعف عضلانی

اختلال در حس لامسه یا دیگر اختلالات حسی

 افزایش زمان واکنش

خستگی

وقتی بیماری ام اس در مخچه رخ دهد دارای علائم زیر می باشد:

اختلالات گفتاری

اختلالات تعادل

اختلالات هماهنگی اندام ها با هم

 لرزش (لرزش موزون عضلات)

سرگیجه

هنگامی که بیماری ام اس در ساقه مغز رخ دهد دارای علائم زیر است:

 اختلالات در احساس دما

فلجی

مشکلات بینایی، از دست دادن جزئی یا کامل بینایی، ایجاد درد در چشم ها که اغلب در هنگام حرکت چشم ها اتفاق می افتد.

دوبینی طولانی مدت

تاری دید

فوق تخصص مغز و اعصاب

هنگامی که بیماری ام اس در نخاع رخ دهد، شامل علائم زیر است:

 اختلال حسی عمده

 اسپاسم عضلانی

ضعف عضلانی

تتراپلژی

اختلالات مثانه و راست روده

اختلالات جنسی (ناتوانی جنسی ، کاهش میل جنسی ، کاهش حساسیت)

 

سایر علائم بالینی بیماری ام اس (مولتیپل اسکلروزیس):

التهاب در عصب بینایی (نوریت بینایی)

پدیده های ناگهانی (پاروکسیسمال) و حرکات غیر ارادی

اختلالات گفتاری

اختلالات هماهنگی

انقباض کوتاه در عضلات اسکلتی

درد عصبی

 اختلال حسی

 خارش

انواع: تشنج های صرعی

مشکل در بلع (دیسفاژی)

خستگی (حالت خستگی که به دلیل فعالیت قبلی نیست)

اختلال حرکت چشم که منجر به دوبینی میشود.

 

چگونه بیماری ام اس تشخیص داده میشود؟

با توجه به اینکه علائم بیماری ام اس میتواند بسیار متنوع باشد و تشخیص آن بسیار پیچیده باشد، ولی با مراجعه به یک متخصص مغز و اعصاب و انجام برخی آزمایشات و معاینات قابل تشخیص است.

معاینات زیر معمولاً بخشی از فرایند تشخیص هستند:

بررسی سابقه پزشکی بیمار

معاینه بالینی و عصبی

تصویربرداری مغناطیسی (MRI)

بررسی مایع مغزی نخاعی

اندازه گیری زمان انتقال پیام های عصبی

معاینه عصبی طبیعی در تمام سیستمهای عملکردی

علل بیماری ام اس ( مولتیپل اسکلروزیس) چیست؟

همانطور که در قسمت بالا توضیح دادیم، ام اس یک بیماری خود ایمنی است که در آن بدن به سیستم عصبی مرکزی حمله می کند. هر چند که هنوز علت بیماری ام اس به طور قطع مشخص نیست با این حال عوامل بسیاری نقش مهمی در بروز این بیماری دارند.

اگرچه MS یک بیماری ارثی نیست ، اما یک استعداد ژنتیکی وجود دارد. با این حال ، تحقیقات بیشتری لازم است تا مشخص شود که آیا این بیماری ارثی است یا نه.

مشخص نیست که چرا MS در برخی افراد ایجاد می شود و در برخی دیگر نه. به نظر می رسد ترکیبی از عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی مسئول ایجاد بیماری ام اس هستند.

عوامل افزاینده ابتلا به بیماری ام اس چیست؟

سن

بیماری ام اس ممکن است در هر سنی رخ دهد ولی اغلب در حدود ۰ تا ۴۰ سالگی اتفاق می افتد.بنابراین ممکن است افراد جوان یا مسن دچار این بیماری شوند.

ارتباط جنسی

 زنان دو تا سه برابر مردان بیشتر در معرض ابتلا به بیماری ام اس هستند.

سابقه خانوادگی

 اگر یکی از والدین یا خواهر و برادرهای شما مبتلا به بیماری ام اس است، شما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستید.

عفونت های خاص

وجود انواع عفونت های خاص و انواع مختلفی از ویروس ها با بیماری ام اس مرتبط می باشد

اقلیم

بیماری ام اس در کشورهای دارای آب و هوای معتدل بسیار بیشتر رایج است.

کمبود ویتامین D

 داشتن سطوح پایین ویتامین D و قرار گرفتن کم در معرض نور خورشید می تواند خطر ابتلا به ام اس را افزایش دهد.

برخی دیگر بیماریهای خود ایمنی

در صورت ابتلا به سایر اختلالات خود ایمنی مانند بیماری تیروئید ، کم خونی داسی شکل ، پسوریازیس ، دیابت نوع ۱ یا بیماری التهابی روده ، احتمال ابتلا به بیماری ام اس را افزایش می دهد.

سیگار کشیدن

سیگار کشیدن از جمله عوامل اکتسابی است که می تواند خطر ابتلا به بیماری ام اس را افزایش دهد.

عوارض بیماری ام اس چیست؟

افرادی که به بیماری ام اس مبتلا هستند ممکن است دچار موارد زیر شوند:

سفتی یا گرفتگی عضلات

فلجی که معمولاً در پاها رخ می دهد

مشکلات مثانه

ایجاد مشکلات در روده

کاهش عملکرد جنسی

تغییرات ذهنی ، مانند فراموشی یا نوسانات خلقی

افسردگی

صرع

درمان حملات ناشی از بیماری ام اس

کورتیکواستروئیدها

کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب عصب تجویز می شوند. عوارض جانبی این دارو ممکن است شامل بی خوابی ، افزایش فشار خون ، افزایش سطح گلوکز خون ، نوسانات خلقی و احتباس مایعات باشد.

تبادل پلاسما

بخش مایع خون (پلاسما) برداشته شده و از سلول های خونی که شامل گلبول های قرمز، سفید و پلاکت ها هستند، جدا می کنند. سپس سلولهای خونی با محلول پروتئینی (آلبومین) مخلوط شده و دوباره در به بدن شما تزریق میشود. اگر علائم شما شدید و به داروهای استروئیدی پاسخ نداده باشد، ممکن است از تبادل پلاسما استفاده شود.

تغییر در شیوه زندگی و داروهای خانگی

برای تسکین علائم و نشانه های بیماری ام اس ، سعی کنید:

استراحت کافی داشته باشید

عادت های خواب خود را بررسی کنید تا مطمئن شوید که بهترین خواب ممکن را دارید. برای اطمینان از اینکه شما به اندازه کافی می خوابید ، ممکن است نیاز به ارزیابی  داشته باشد.

ورزش

 اگر مبتلا به MS خفیف تا متوسط ​​هستید ، ورزش منظم می تواند به بهبود قدرت ماهیچه ها ، تعادل و هماهنگی ماهیچه های شما کمک کند. شنا یا سایر تمرینات آبی گزینه های خوبی هستند. انواع دیگر ورزشهای خفیف تا متوسط ​​که برای افراد مبتلا به بیماری ام اس توصیه می شود عبارتند از:

 پیاده روی

حرکات کششی

ایروبیک کم فشار

دوچرخه ثابت

یوگا

استفاده از رژیم غذایی متعادل

از آنجا که شواهد کمی برای تاثیر رژیم بر بیماری ام اس وجود دارد، با این وجود متخصصان رژیم غذایی عموماً رژیم غذایی سالم را به بیماران توصیه می کنند. برخی از تحقیقات نشان می دهد که ویتامین D ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری ام اس مفید باشد.

تسکین استرس

استرس ممکن است علائم و نشانه های شما را تحریک یا بدتر کند. یوگا، ماساژ ، مدیتیشن یا تنفس عمیق ممکن است به شما در کاهش استرس کمک کنند.