آناتومی و تزریق فضای اپیدورال

فضای اپیدورال ناحیه­ ای از آناتومی ستون فقرات است که بین کانال مهره و نخاع قرار دارد. اما با اینکه این ناحیه در داخل کانال نخاعی قرار دارد، فضای خارجی نخاع را شامل نمی­شود.

آناتومی فضای اپیدورال

سه لایه بافت نخاع را می‌پوشانند و بین هر یک از آنها “فاصله و فضایی” وجود دارد. فضای اپیدورال فضای بین خارجی‌ترین لایه بافت و سطح داخلی استخوانی است که نخاع از آن عبور می‌کند (یعنی سطح داخلی کانال نخاعی)، فضای اپیدورال طول ستون فقرات را نیز می‌پیماید.

دو “فضای” دیگر نیز که در خود نخاع واقع هستند، فضاهای ساب‌دورا (زیر سخت شامه) و ساب آراکنویید (زیر عنکبوتیه) نام دارند. نام این فضاها از نام برخی از بافت‌های پوشاننده نخاع گرفته شده است.

فضای اپیدورال از چربی، شریان‌ها، عروق، ریشه عصب نخاعی و لنف تشکیل شده است.

چربی موجود در فضای اپیدورال به جذب شوک و ضربه کمک می کند، و باعث حافظت از سایر محتویات این ناحیه و همچنین دورا (سخت شامه) می‌شود. دورا خارجی ترین لایه پوششی است که مننژ یا شامگان نامیده می شود و نخاع را احاطه کرده است. بیشتر داروها نیز از طریق بیرون دورا، به درون فضای اپیدورال تزریق می‌شوند.

مواد مورد نیاز استخوان‌ها و رباط‌های موجود در این فضا و همچنین قسمت گردنی نخاع نیز توسط خونرسانی از طریق شریان ها تامین می­شود. شریان‌ها بیشتر در کناره های فضای اپیدورال قرار می‌گیرند و در صورت آسیب دیدگی شریان‌ها در این بخش، ممکن است هماتوم تشکیل شود (تورم  حاصل از لخته و جمع شدن خون)، و خونرسانی به نخاع مختل و یا به طریقی دیگر تحت تاثیر واقع شده و به خطر بیفتد.

سرخرگ‌های اپیدورال از طریق بسیاری از گذرگاه‌هایی که در فضای اپیدورال وجود دارد وارد این فضا می‌شوند.

سیاهرگ‌های اپیدورال عمدتا در قسمت جلویی و جانبی این فضا قرار دارند و در تغییرات حجمی که در این فضا اتفاق می‌افتد نقش دارند و به نوبه خود ممکن است در انتقال دارو و همچنین گسترش عفونت مربوط به خون از طریق ستون فقرات تأثیر بگذارند.

لنف‌ها در فضای اپیدورال نزدیک به دورا قرار دارند و وظیفه آنها حذف مواد خارجی از فضای اپیدورال و ساب آراکنویید (زیر عنکبوتیه) است.

تزریق اپیدورال برای درد گردن یا کمر

اگر تا کنون برای کاهش التهاب یا تسکین علائم عصبی بازو یا پا، تزریق انجام داده باشید، احتمالا این تزریق در فضای اپیدورال انجام شده است. در این روش درمانی، برای توزیع دارو ، یک سوزن دقیقا روی ریشه عصب نخاعی فشرده شده که در بیشتر موارد محل شروع درد است، فرو برده می‌شود. این دارو ممکن است بی‌حس کننده موضعی، داروی استروئیدی یا ترکیبی از این دو باشد.

اگرچه تزریق اپیدورال شامل سوراخ شدن پوست و دسترسی به ساختارهای داخلی بدن می­شود، اما پزشکان بدلیل آنکه چنین روشی از نوع جراحی نیست، این روش درمانی را یک روش کم و حداقل تهاجمی می دانند. برخی از متخصصان از این روش‌های کم تهاجمی، به عنوان درمان های “محافظه کارانه” نیز یاد می کنند.

تزریقات اپیدورال اینتر لامینار

تزریق اپیدورال از رایج ترین روش‌های درمان کمر درد است و متداول‌ترین نوع آن، تزریق اینتر لامینار است.

در تزریق اینتر لامینار، سوزن در راستای بالا به سمت سر شما و بین دو لامینای مجاور نشانه‌گیری می‌شود. لامینا بخشی از حلقه استخوانی است که در پشت بدنه مهره قرار دارد.

اما تزریق اپیدورال بین لایه ای تا چه اندازه خوب عمل می کند؟

طبق ارزیابی که محققان در سال ۲۰۱۲ انجام دادند، شواهد خوبی مبنی بر تاثیر تزریق اپیدورال (به شرط استفاده از داروهای بی‌حس کننده موضعی و استروئیدی) بر تسکین درد ناشی از ریشه عصب فشرده شده (رادیکولیت) و فتق دیسک، یافتند. اما این تحقیق تنها در مورد کاهش علائم بوده و شواهدی مبنی بر اینکه تزریق اپیدورال می تواند به بهبود فتق دیسک نیز کمک کند، یافت نشد.

یکی دیگر از شواهدی که محققان در این تحقیق به آن دست یافتند، بهبود عوارض ریشه عصب فشرده شده مرتبط با تنگی نخاع، از طریق تزریق اپیدورال با داروهای بی‌حسی موضعی یا استروئیدها بود.

همچنین، یک مطالعه دیگر که در سال ۲۰۱۸ منتشر شد، نشان داد که تزریق استروئید اپیدورال در ناحیه گردن، راه مناسبی برای درمان گردن درد مزمن ناشی از تنگی اسپاینال مرکزی است. محققان این مطالعه، همچنین دریافتند که استروئیدهای اپیدورال به ویژه هنگامی که شکل خوراکی این داروهای ضد درد در تسکین عوارض موثر نباشند، بسیار در تسکین درد موثرند.