دسته بندی ها: مقالات

Radiologist doctor

تومور سی پی انگل چیست و علل ایجاد آن کدامند؟

تومور سی پی انگل نوعی تومور خوش خیم مغزی است که در عصب هشتم جمجمه ایجاد می‌شود. دلیل این تومور، رشد آهسته‌ی سلول‌های شوآن (Schwann) است. این سلول‌ها پوشاننده‌ی عصب هشتم هستند. درواقع این تومور با نام تومور زاویه مخچه معروف است که در زاویه مخچه، ناحیه‌ی بین پایین مغز و ساقه مغز، و بخشی از مغز که به نخاع فرد متصل می‌شود، ایجاد می‌گردد. خوش خیم بودن این تومورها به معنای غیر سرطانی بودن آن‌ها است. این تومور افراد را بیشتر در سنین میانسالی درگیر می‌کنند.

در این مقاله از وب‌سایت دکتر رضا جباری، فوق تخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات، به بررسی علت ایجاد تومور CP Angle، علائم و نحوه تشخیص آن خواهیم پرداخت.

علت تومور سی پی انگل

اغلب پزشکان گزارش داده‌اند که این عارضه بر اثر نقص در کروموزوم ۲۲ رخ می‌دهد. این ژن در حالت عادی، نوعی پروتئین می‌سازد. این پروتئین مسئول کنترل سلول‌های شوان است و از بروز تومور جلوگیری می‌کند. اگر این کروموزوم دچار نقص شود، کنترل سلول‌های شوآن از دسترس خارج شده و رشد فزاینده‌ای در این سلول‌ها اتفاق می‌افتد. دلیل ناقص شدن این ژن را امواج موبایل و پارازیت‌های ماهواره‌ای اعلام کرده‌اند. اما در حال حاضر، علت دقیق نقص این ژن مشخص نشده است.

علت دیگری که برای بروز این تومور مشخص شده است، نوعی جهش ژنتیکی است. این جهش ژنتیکی یک نقص در نوروفیبروماتوز ۲ است. نوروفیبروماتوز ۲ نوعی جهش ژنتیکی است که از مادر و پدر به فرزند منتقل می‌شود. در این حالت، رشد تومورها روی عصب‌های تعادلی دو طرف سر شروع می‌شود. شایان ذکر است که این جهش ژنتیکی تنها در ۵% بیماران دیده می‌شود و اتفاقی نادر به شمار می‌آید. تومورهای سی پی انگل که بر اثر نوروفیبروماتوز ۲ ایجاد می‌شوند، معمولا دو طرفه- در دو نیمکره مغز- بوجود می‌آیند.

همچنین تومورهای منفرد که بیشتر در دهه چهارم تا ششم زندگی، در یکی از نیمکره‌های مغز ایجاد می‌شوند، دلیل سوم تومورهای CP Angle هستند.

علائم تومور سی پی انگل

تومور سی پی انگل در عصب هشتم جمجمه ایجاد می‌شود. از آنجایی که عصب هشتم از گوش داخلی به مغز منتهی می‌شود و شاخه‌های آن با شنوایی و تعادل فرد ارتباط مستقیم دارند، لذا وجود تومور سی پی انگل باعث کاهش شنوایی و اثراتی بر گوش و تعادل می‌شود. در ادامه به هر یک از علائم تومور سی پی انگل می‌پردازیم.

  • زنگ‌ زدن گوش در سمتی که آسیب دیده است؛
  • عدم ثبات و تعادل به‌ خصوص هنگام راه رفتن؛
  • سرگیجه؛
  • سردرد؛
  • خواب‌آلودگی؛
  • ضعف و اسپاسم عضلات صورت؛
  • مشکلات بینایی از جمله دو بینی و تاری دید؛
  • بی حسی صورت که در موارد حاد و شدید، باعث از دست رفتن قدرتت حرکت عضلات آن می‌شود؛
  • از دست دادن یکباره قدرت شنوایی- البته این اتفاق گاهی برای فرد رخ می‌دهد.
علت تومور سی پی انگل

تشخیص تومور سی پی انگل

برای تشخیص تومور سی پی انگل، از CT اسکن یا تصاویر MRI استفاده می‌کنند. تصاویر سی تی اسکن برای مشخص کردن آسیب‌های وارده به سی پی انگل به دلیل وجود تومور گرفته می‌شوند. MRI نیز به منظور تصویربرداری از سر و کانال شنوایی انجام می‌شود. اما در ابتدا، پزشک متخصص مغز و اعصاب به بررسی علائم فیزیکی و عصبی می‌پردازد. همچنین برخی آزمایشاتی که در ادامه ذکر خواهند شد، برای تشخیص تومور سی پی انگل به کار می‌روند.

  • تست شنوایی‌سنجی؛ با این هدف که بیمار را نسبت به فرکانس‌های صوتی بسنجند و میزان بلندی و کوتاهی صدای تولید شده برا بیمار را ثبت کنند؛
  • الکترونیستاگموگرافی یا تست تعادل؛
  • معاینه اعصاب مرکزی؛
  • معاینه کامل وضعیت، علائم و عوارض مخچه؛
  • آزمون افتراق تکلم برای مشخص ساختن میزان آسیب وارده به بخش‌های مختلف سی پی انگل؛
  • آنژیوگرافی تشدید مغناطیسی (MRA) برای بررسی احتمال گرفتگی عروق مغزی در محل سی پی انگل؛
  • تصویربرداری از عروق خونی با تشدید مغناطیسی (MRV) برای بررسی احتمال گرفتگی عروق مغزی در محل سی پی انگل؛
  • تصویربرداری MRS برای بررسی طیف شیمیایی مواد و میزان تغییر بافت در تومورهای سی پی انگل؛
  • تست شنوایی از ساقه مغز، به منظور دریافت و ثبت پاسخ شنیداری برانگیخته از ساقه مغز.

درمان تومور سی پی انگل

درمان تومور سی پی انگل به محل تومور، اندازه، جنس، منشاء و میزان گسترش آن بستگی دارد. هر یک از روش‌های زیر توسط پزشک متخصص مغز و اعصاب بررسی شده و بهترین درمان به بیمار ارائه می‌شود.

دارو درمانی

داروها به کاهش علائم و عوارض ناشی از تومور CP Angle کمک می‌کنند. بخش عمده‌ای از این داروها را مسکن‌ها تشکیل می‌دهند. شایان ذکر است که به هیچ عنوان نباید از این داروها به صورت خودسر استفاده کنید؛ بلکه نظر پزشک متخصص مهم است.

پرتو درمانی

پزشک متخصص برای درمان افراد مسن و اشخاصی که تومورهای زیر سه سانتی‌متر دارند، از روش پرتو درمانی یا استریو تاکتیک (Stereotactic Radiosurgery) استفاده می‌کند. در این روش، از پرتو گاما به منظور توقف رشد تومور استفاده می‌کنند. این روش در طولانی مدت جواب می‌دهد و بیمار باید به دفعات تکرار آن پایبند باشد. این روش به منظور جلوگیری از عارضه‌های شنوایی و اعصاب انجام می‌گیرد.

کنترل بیماری

کنترل بیماری در اوایل رشد تومور رایج‌تر است؛ زیرا در این مرحله، علامتی در بیمار دیده نمی‌شود و علائم زندگی او را دچار مشکل و اختلال نکرده‌اند. در این روش، پزشک متخصص تومور و علائم آن را زیر نظر می‌گیرد و هر چند ماه یکبار، از تصاویر سی تی اسکن استفاده می‌کند تا اندازه و رشد آن را کنترل کند. این روش مانند پرتو درمانی، برای افراد مسن یا اشخاصی که شرایط جراحی ندارند، گزینه مناسب‌تری است.

جراحی

جراحی تومور سی پی انگل بهترین و مطمئن‌ترین روش درمانی این عارضه است. در این روش، پزشک متخصص با توجه به محل قرارگیری تومور و پیشرفت آن، از روش‌هایی مانند جراحی از داخل حفره گوش یا شکاف جمجمه استفاده می‌کند. اگر تومور به نقاط حساس گوش یا مخچه مغز نزدیک شده باشد، جراحی پر خطر و پر ریسک خواهد بود.

سخن پایانی

سی پی انگل یک تومور خوش خیم غیر سرطانی است که در عصب هشتم جمجمه رشد می‌کند. برای درمان این تومور از روش‌هایی نظیر پرتو درمانی، دارو درمانی و جراحی استفاده می‌شود. درمان با توجه به نظر پزشک انجام می‌شود. اگر علائمی همچون سرگیجه، سردرد، وزوز گوش و عدم تعادل را به مدت طولانی تجربه می‌کنید، حتما به متخصص مغز و اعصاب و استخوان مراجعه کنید تا هرچه زودتر عارضه یا بیماری تشخیص داده شده و درمان مناسب را دریافت کنید.

مراقبت های بعد از جراحی تومور مغزی؛ چه نکاتی باید رعایت شود؟

جراحی تومور مغزی یک روش جراحی پیچیده است که برای برداشتن تومورهای غیرطبیعی در مغز انجام می‌شود. تومورهای مغزی می‌توانند بدخیم (سرطانی) یا خوش‌خیم (غیر سرطانی) باشند و ممکن است از بافت مغز منشا گرفته یا از سایر قسمت‌های بدن پخش شوند. هدف این جراحی کاهش علائم، اندازه تومور و بهبود کیفیت کلی زندگی بیمار است.

مغز انسان اندام پیچیده‌ای بوده که مسئول کنترل عملکردهای مختلف بدن و فرآیندهای شناختی است. هنگامی که یک تومور در مغز ایجاد می‌شود، می‌تواند این عملکردهای طبیعی را مختل کند و منجر به مشکلات سلامتی شدید شود. علائم ممکن است بسته به محل تومور، اندازه و سرعت رشد متفاوت باشند. علائم شایع شامل سردردهای مداوم، تشنج، اختلال‌های شناختی، تغییر در رفتار یا شخصیت، مشکلات هماهنگی حرکتی و اختلالات حسی است.

در این مقاله از وب سایت دکتر رضا جباری، جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات، به بررسی همه‌جانبه‌ی این موضوع می‌پردازیم.

دوره نقاهت پس از عمل جراحی تومور مغز

بهبودی پس از عمل تومور مغزی ممکن است کمی طول بکشد. هر کس مدت زمان متفاوتی را برای بهبودی صرف می‌کند. به‌طور معمول، دوره نقاهت پس از جراحی تومور مغزی، ۴ الی ۸ هفته است. برش‌هایی که روی سرتان انجام شده‌اند ممکن است حدود یک هفته بعد از عمل درد داشته باشند. همچنین ممکن است برای ۴ الی ۸ هفته، سردردهای خفیف را تجربه کنید.

به‌طور معمول پس از جراحی حدود ۳ تا ۱۰ روز باید در بیمارستان بمانید. مدت ماندن شما در بیمارستان بستگی به عمل جراحی و مدت زمان بهبودی‌تان دارد. به محض اینکه به شرایط پایدار و سالمی برسید، امکان ترخیص شما فراهم می‌شود تا در خانه به استراحتتان ادامه دهید.

پیشنهاد مطالعه مقاله راه های تشخیص تومور مغزی

 

تغذیه پس از جراحی تومور مغزی

تغذیه یک عامل مهم قبل، حین و بعد از جراحی و درمان تومور مغزی است. مواد مغذی با کیفیت به توانایی بدن شما برای حفظ قدرت و استقامت کمک می‌کنند. در ادامه به تغذیه مناسب پس از جراحی تومور مغزی اشاره خواهیم کرد.

  • میوه‌؛
  • سبزیجات؛ به‌ویژه سبزیجات تیره و سبز رنگ؛ مانند کلم‌پیچ و اسفناج؛
  • غذاهای سرشار از پروتئین؛
  • مواد غذایی حاوی امگا ۳؛ مانند ماهی‌ها؛
  • ماهی‌های چرب؛ مانند سالمون و ساردین؛
  • روغن بذر کتان؛
  • تخم مرغ.

به یاد داشته باشید که باید از مصرف برخی غذاها و نوشیدنی‌ها، اکیدا خودداری نمایید. لیست این مواد در ادامه می‌آید.

  • غذاهایی که التهاب‌زا هستند؛ مانند غذاهای سرشار از قند و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده؛
  • چربی‌های ترانس ناسالم و غذاهای فرآوری‌شده؛ چرا که می‌توانند منجر به اختلال حافظه و یادگیری شوند؛
  • الکل؛ زیرا منجر به تشنج می‌شود؛
  • نوشیدنی‌های شیرین مانند نوشابه؛
  • آب‌میوه‌های غیرطبیعی؛
  • نوشیدنی‌های انرژی‌زا.
عوارض بعد از عمل تومور مغزی خوش خیم

ورم سر پس از جراحی تومور مغزی

تورم بعد از جراحی تومور مغزی معمولا به‌دلیل کشش پوست جمجمه حین جراحی رخ می‌دهد.

اغلب تورم‌ها معمولا طی ۲ تا ۴ روز به سرعت برطرف می‌شوند، در حالی که تغییر رنگ به تدریج طی ۷ تا ۱۰ روز کاهش می‌یابد. ممکن است متوجه شوید که یک چشم (معمولا در کنار زخم) بیشتر از چشم دیگر متورم شده است؛ این مورد طبیعی بوده و جای نگرانی نیست. همچنین احساس سفتی در سر و ناحیه متورم‌شده طبیعی است.

ذکر یک نکته بسیار مهم واجب است: اگر ورم سرتان نخوابید، احتمالا دچار عفونت یا تجمع مایع مغزی نخاعی بین جمجمه و مغز شده‌اید. در این صورت حتما باید به پزشک مراجعه کرده تا هرچه زودتر درمان شوید.

طول عمر بیماران تومور مغزی

میزان بقای افراد با تومور مغزی بر اساس عوامل مختلف، متفاوت است. این عوامل شامل درجه و فاکتورهای پیش آگهی تومور، سن و سلامت عمومی فرد و نحوه جراحی است. عامل دیگری که می‌تواند بر نتایج تأثیر بگذارد، نوع تومور مغز یا نخاع است.

نرخ بقای نسبی ۵ ساله برای یک تومور سرطانی مغز یا CNS تقریبا ۳۶٪ است. میزان بقای ۱۰ ساله بیش از ۳۰٪ است.

میزان بقای نسبی ۵ ساله برای افراد کمتر از ۱۵ سال حدود ۷۵ درصد است. برای افراد ۱۵ تا ۳۹ ساله، میزان بقای نسبی ۵ ساله نزدیک به ۷۲ درصد است. میزان بقای نسبی ۵ ساله برای افراد ۴۰ ساله و بالاتر ۲۱ درصد است.

بعد از عمل تومور مغزی چه اتفاقی می افتد؟

لحظات ابتدایی

بعد از جراحی به اتاق ریکاوری می‌روید. هنگامی که در اتاق ریکاوری هستید، پرستاران شما را از نزدیک تحت نظر خواهند داشت. زمانی که به هوشیاری و وضعیت طبیعی بازگشتید، به بخش برمی‌گردید. برخی از افراد ممکن است نیاز به ماندن در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU) یا واحد HDU داشته باشند.

بیدار شدن بعد از عمل

اکثر افراد چند ساعت پس از جراحی مغز از خواب بیدار می‌شوند؛ اما گاهی اوقات، جراح ممکن است تصمیم بگیرد که شما را چند روز بعد از جراحی بخواباند تا به بهبودی شما کمک کند. از داروهای آرام‌بخش بدین منظور استفاده می‌شود.

در حالی که خواب هستید، ممکن است از طریق دستگاهی به نام ونتیلاتور نفس بکشید.

احتمالا بعد از بیدار شدن، همچنان احساس خواب آلودگی و خستگی می‌کنید؛ این اتفاق طبیعی است و به دلیل داروهای بیهوشی و مسکن رخ می‌دهد.

تورم و کبودی صورت

پس از عمل، تورم و کبودی در صورتتان نمایان خواهد شد. این تورم و کبودی به مرور زمان کاهش می‌یابند.

پانسمان

وقتی پس از عمل از خواب بیدار می‌شوید، متوجه پانسمان روی سرتان خواهید شد. همچنین دور سرتان بانداژ به‌کار رفته است. این پانسمان و بانداژ معمولا به‌مدت چند روز روی سرتان می‌مانند.

بخیه‌ها

جراح معمولا بین ۵ تا ۱۴ روز پس از جراحی، بخیه‌ها را می‌کشد. برخی از جراحان از بخیه‌هایی استفاده می‌کنند که به آرامی خودبه‌خود حل می‌شوند. به این نوع بخیه‌ها، بخیه جذبی می‌گویند؛ بنابراین نیازی به برداشتن آن‌ها نیست.

عوارض بعد از عمل تومور مغزی خوش خیم

 عوارض جراحی های مغزی بسته به عمل و تومور متفاوت است؛ معمولا افراد بلافاصله پس از جراحی احساس بدتری نسبت به قبل دارند. این احساس می‌تواند ناراحت‌کننده باشد، اگر برای آن آماده نباشید. برداشتن تومور مغزی یک عمل بزرگ و پیچیده است؛ بنابراین ممکن است مدتی طول بکشد تا مزایای برداشتن تومور را احساس کنید.

از عوارض برداشتن تومور مغزی خوش‌خیم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • تورم؛ که با نام oedema در مغز شناخته می‌شود. جای نگرانی نیست؛ زیرا پزشکان و پرستاران شما این موضوع را تحت نظر دارند.
  • سردرد
  • احساس خستگی و ضعف بدن
  • احساس سرگیجه
  • تعادل ضعیف یا عدم تعادل
  • تغییر شخصیت یا رفتار
  • گیجی و سردرگمی
  • مشکل در گفتار
  • تشنج
  • تاری دید
  • مشکل در راه رفتن
  • ضعف در بازوها یا پاها
  • مشکل در تمرکز یا به‌خاطر سپردن امور

علائم شما ممکن است در ابتدا بدتر باشند. همچنین ممکن است متوجه علائمی شوید که قبلا نداشتید.

این علائم می‌توانند زمان سختی برای شما و خانواده‌تان بسازند. خانواده‌تان ممکن است نگران باشند که عملتان موفقیت‌آمیز نبوده است. اما علائم معمولا با بهبودی کاهش پیدا کرده یا ناپدید می‌شوند.

سخن پایانی

تومور مغزی با ایجاد اختلال در عملکرد طبیعی بدن، برای فرد و فعالیت‌های او مشکل‌ساز می‌شود. پس از مراجعه به بهترین فوق تخصص مغز و اعصاب، تومور و وضعیت آن تشخیص داده می‌شود. اگر تومور بدخیم بوده یا تهدیدکننده زندگی فرد باشد، پزشک اقدام به جراحی تومور مغزی می‌کند. پس از جراحی، بیمار متوجه تورم، سردرد، سرگیجه و سایر علائم می‌شود. همگی این علائم طبیعی هستند و با گذشت ۴ الی ۸ هفته پس از جراحی، بهبودی کامل حاصل می‌شود.

برخی از افراد پس از جراحی به طور کامل بهبود می‌یابند. برخی دیگر ممکن است دچار مشکلات طولانی مدت شوند. در صورت پایداری علائم و نشانه‌ها، باید به پزشکتان مراجعه کرده و درمان لازم را دریافت کنید.

علت بالا رفتن فشار مغز چیست؟

بالا رفتن فشار مغز عمدتا به دلیل خونریزی در مغز، تومور و فشار خون بالا است. این عارضه در انگلیسی با نام Increased Intracranial Pressure یا ICP شناخته می‌شود که معمولا به‌طور ناگهانی رخ می‌دهد. دلایل دیگر این موضوع عمدتا ضربه شدید به سر، سکته مغزی یا پارگی آنوریسم مغزی است. همچنین ICP می‌تواند ناشی از شرایطی که بر مغزتان تاثیر می‌گذارد، رخ دهد؛ مانند آبسه مغزی، تومور مغزی، مننژیت و انسفالیت. این شرایط در صورت عدم دریافت درمان، منجر به عوارض جدی مانند آسیب مغزی یا سایر اتفاقات کشنده خواهد شد.

در این مقاله از وب‌سایت دکتر جباری، متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات همراه ما باشید تا علت بالا رفتن فشار مغز، علائم و تسکین این عارضه را با یکدیگر بررسی کنیم.

فشار داخل جمجمه

افزایش فشار داخل جمجمه (ICP) افزایش فشار در اطراف مغز است که احتمالاً به دلیل ترشح یا نشت مایع بیش از حد است. این عارضه زندگی فرد را تهدید می‌کند و نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد. افزایش ICP همچنین می‌تواند به این معنی باشد که بافت مغز شما به دلیل آسیب یا بیماری مانند تومور، عفونت (مانند مننژیت یا آنسفالیت)، یا فشار خون داخل جمجمه که ایدیوپاتیک نامیده می‌شود، متورم شده است. افزایش ICP می‌تواند نتیجه آسیب مغزی باشد و همچنین می‌تواند باعث آسیب مغزی شود.

علت بالا رفتن فشار مغز

ضربه به سر یکی از دلایل اصلی افزایش فشار داخل جمجمه‌ای است، اما موارد دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند منجر به این مشکل شود. از علل بالا رفتن فشار مغز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • آسیب مغزی یا سر؛
  • تومور مغزی؛
  • عفونت‌هایی مانند آنسفالیت یا مننژیت؛
  • هیدروسفالی؛
  • فشار خون بالا؛
  • سکته.
  • وجود بیش از حد مایع مغزی نخاعی (مایع اطراف مغز و نخاع شما)؛
  • خونریزی در مغز؛
  • تورم در مغز؛
  • آنوریسم؛
  • تجمع خون در قسمتی از مغز؛

به طور کلی، فشار داخل جمجمه شما معمولاً در نتیجه مستقیم مایع بیش از حد داخل جمجمه یا نوعی التهاب یا تورم در مغز شما افزایش می‌یابد.

علائم بالا رفتن فشار مغز

برخی از افراد با شرایطی به دنیا می‌آیند که منجر به افزایش فشار داخل جمجمه می‌شود و برخی دیگر ممکن است پس از بیماری‌های عصبی یا آسیب به سر به این وضعیت مبتلا شوند. علائم فشار خون داخل جمجمه (ICP) می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  • سردردهای شدید و ضربان‌دار مداوم که ممکن است در صبح یا هنگام سرفه یا زور زدن بدتر شود. این سردرد به‌طور معمول هنگام ایستادن بهبود می‌یابد؛
  • از دست دادن موقت بینایی. بینایی شما ممکن است برای چند ثانیه تاریک یا “خاکستری” شود. این علامت می‌تواند با سرفه، عطسه یا خم شدن ایجاد شود. همچنین تاری دید به‌دلیل افزایش فشار مغز رخ می‌دهد؛
  • مردمک‌هایی که به تغییرات نور پاسخ نمی‌دهند؛
  • احساس هوشیاری کمتر از حد معمول
  • تهوع و استفراغ
  • احساس تحریک‌پذیری
  • مشکلات هماهنگی و تعادل بدن
  • از دست دادن احساس یا ضعف
  • ضعف یا مشکلات در حرکت یا صحبت کردن
  • کمبود انرژی و خواب‌آلودگی

بسیاری از این علائم می‌توانند همراه با شرایط دیگر ظاهر شوند؛ اما مواردی مانند سردرگمی و تغییرات رفتاری از علائم اولیه افزایش فشار داخل جمجمه هستند. پزشک شما معمولاً از علائم دیگر یا آگاهی از سابقه‌ی پزشکی شخصی و خانوادگی شما برای تعیین علت علائمتان استفاده می‌کند.

این علائم گاهی با علائم یک بیماری، کم‌کاری یا پرکاری تیروئید و سایر شرایط پزشکی اشتباه گرفته می‌شوند. بنابراین لازم است حتما در صورت مشاهده این علائم، با یک متخصص مغز و اعصاب مشورت کنید.

تریاد کوشینگ (Cushing’s Triad) اصطلاحی است که برای توصیف سه علامتی که با هم اتفاق می‌افتند. این علائم معمولاً نشان‌دهنده افزایش فشار داخل جمجمه‌ای است که نیاز به مراقبت فوری دارد. این علائم عبارتند از:

  • الگوهای تنفس نامنظم
  • افزایش شکاف بین فشار خون سیستولیک و دیاستولیک شما (فشار نبض گسترده)
  • افت ضربان قلب

علائم افزایش ICP در نوزادان

علائم افزایش ICP در نوزادان شامل علائم بزرگسالان است، اما برخی علائم اضافی منحصربه‌فرد برای نوزادان زیر ۱۲ ماه وجود دارد.

از آنجایی که صفحات استخوانی تشکیل‌دهنده جمجمه در نوزادان نرم‌تر از کودکان و بزرگسالان است، ممکن است در نوزادی با افزایش ICP از هم جدا شوند. به این بخیه‌های جداشده جمجمه می‌گویند.

افزایش ICP همچنین می‌تواند باعث برآمدگی فونتانل- نقطه نرم بالای سر نوزاد- به سمت بیرون هدایت شود.

افزایش ICP در نوزادان می‌تواند نتیجه یک آسیب باشد؛ مانند افتادن از تخت، یا می‌تواند نشانه‌ای از کودک‌آزاری باشد، وضعیتی که در آن کودک کوچک تا حد آسیب مغزی تحت فشار قرار گرفته است.

بالا رفتن فشار مغز

آیا داروها می‌توانند باعث افزایش فشار داخل جمجمه شوند؟

علاوه بر صدمات و شرایطی که در بالا مورد بحث قرار گرفت، چندین دارو وجود دارد که می‌تواند باعث افزایش فشار داخل جمجمه شود، مانند:

  • آمیودارون
  • کلردکون
  • ترک کورتیکواستروئیدهای سیستمیک
  • سیکلوسپورین
  • هورمون‌های رشد نوترکیب
  • لوپرولید
  • لووتیروکسین
  • کربنات لیتیوم
  • نالیدیکسیک اسید
  • آنتی بیوتیک های سولفونامید
  • آنتی بیوتیک‌های خانواده تتراسایکلین مانند داکسی سایکلین و مینوسیکلین
  • ایزوترتینوئین
  • مکمل‌های ویتامین A و اسیدهای رتینوئیک
  • برخی از داروهای ضد بارداری خوراکی

تسکین علائم بالا رفتن فشار مغز

تسکین علائم بالا رفتن فشار مغز توسط برخی داروها یا عمل‌های جراحی امکان‌پذیر است. درمان فشار مغز شامل موارد زیر می‌شود:

  • دارو برای کاهش تورم، مانند مانیتول و هیپرتونیک سالین؛
  • آرام بخش برای کاهش اضطراب و پاسخ‌های عصبی؛
  • تخلیه مایع مغزی نخاعی اضافی یا خونریزی در اطراف مغز توسط قرار دادن یک شانت از طریق سوراخ کوچکی در جمجمه یا نخاع؛
  •  برداشتن بخشی از جمجمه (کرانیوتومی) برای کاهش تورم (اگرچه این عمل در موارد نادری انجام می‌شود)؛
  • ایجاد هیپوترمی به‌منظور پایین آوردن دمای کلی بدن و کاهش متابولیسم؛
  • همچنین ممکن است برای علت زمینه‌ای فشار داخل جمجمه خود که می‌تواند عفونت، فشار خون بالا، تومور یا سکته باشد، تحت درمان قرار بگیرید.

قدم بعدی در درمان افزایش ICP این است که در وهله اول بفهمیم چه چیزی باعث این مشکل شده است. اگر افزایش فشار داخل جمجمه ناشی از مواردی مانند عفونت یا سکته مغزی باشد، این مشکلات زمینه‌ای محسوب شده و باید در کنار افزایش ICP شما درمان شوند.

حل هر چیزی که باعث مشکل شده است به کاهش فشار کمک می‌کند.

آیا می‌توان از افزایش ICP جلوگیری کرد؟

شما نمی‌توانید از افزایش ICP جلوگیری کنید؛ اما می‌توانید از آسیب به سر جلوگیری کنید.

همیشه هنگام دوچرخه‌سواری یا ورزش‌های تماسی از کلاه ایمنی استفاده کنید. هنگام رانندگی حتما کمربند ایمنی را ببندید و به صندلی خود تا حد امکان از داشبورد یا صندلی جلو فاصله دهید و دور نگه دارید. همیشه کودکان را در صندلی ایمنی کودک ببندید و او را روی صندلی‌های پشت ماشین بگذارید.

افتادن در خانه یکی از علل شایع آسیب سر، به ویژه در افراد مسن است. با خشک و منظم نگه داشتن کف خانه از زمین خوردن جلوگیری کنید.

سخن پایانی

علت فشار داخل مغز یا ICP (Increased Intracranial Pressure) یک وضعیت پزشکی یا آسیب مغزی است که باعث فشار داخل جمجمه می‌شود. به‌عنوان مثال، ممکن است مقدار مایع مغزی نخاعی افزایش یافته باشد که منجر به مهار مغز شما در جمجمه می‌شود؛ یا اینکه جریان خون و مقدار آن در مغز به دلیل آسیب یا پارگی تومور افزایش یافته باشد. از اولین عارضه این اتفاق می‌توان به سردرد اشاره کرد. همچنین این فشار به مغز یا نخاع شما آسیب می‌رساند. عوارض جدی این موضوع شامل تشنج، سکته، تشنج، آسیب عصبی و در موارد نادر مرگ است. اگر سردرد شدید ناگهانی را تجربه می‌کنید، هوشیاری خود را از دست می‌دهید یا سایر بیماری‌های عصبی غیرقابل توضیح دارید، حتما به فوق تخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید؛ چرا که بهترین راه برای جلوگیری از عوارض کشنده این فشار است.

جراحی کیست کلوئید و عوارض بعد از عمل

بطن‌های مغز یک شبکه ارتباطی از حفره‌ها هستند که با مایع مغزی نخاعی (CSF) پر شده و در داخل پارانشیم مغز (بافت و جرم اصلی مغز) قرار دارند. سیستم بطنی از دو بطن جانبی، بطن سوم، قنات مغزی و بطن چهارم تشکیل شده است.

بطن سوم در اعماق مغز و نزدیک به وسط سر قرار دارد که مسئول نگه داشتن CSF است. کیست‌ کلوئید معمولاً یا به سقف بطن سوم یا به شبکه مشیمیه – ساختاری در مرکز بطن سوم – متصل می‌شود. هر دوی این مکان‌ها در مجاورت مسیرهای حیاتی برای گردش مایع و خون قرار دارند. اگر کیست بزرگ باشد، حرکت مایع مغزی نخاعی (CSF) را مسدود می‌کند و در نتیجه باعث تجمع مایع مغزی نخاعی در بطن‌های مغز (هیدروسفالی) و افزایش فشار مغز می‌شود.

کیست‌های کلوئید در دسته کیست‌های خوش‌خیم قرار گرفته و ۱۵ تا ۲۰ درصد از کل توده‌هایی را تشکیل می‌دهند که در بطن‌ها ایجاد می‌شوند.

در این مقاله از وب‌سایت دکتر رضا جباری، فوق تخصص مغز و اعصاب، با کیست کلوئید، علت و درمان‌های در دسترس برای آن آشنا می‌شویم.

 علت کیست کلوئید

تا به امروز و تا لحظه نگارش این محتوا، علت کیست کلوئید بطور واضح مشخص نیست. اما محققان بر این باورند که کیست کلوئید می‌تواند یک بیماری مادرزادی باشد و زمانی که سیستم عصبی مرکزی نوزاد در رحم مادر در حال رشد است، بوجود آید. جالب است بدانید که عود این کیست در کودکان نادر است و در بزرگسالی رشد می‌کند؛ چرا که با رشد جنین در رحم و رشد سیستم عصبی مرکزی، کیست نیز رشد می‌کند.

علائم کیست کلوئید

علائم کیست‌ کلوئید اغلب واضح نیستند و این کیست بدون علامت می‌تواند شکل بگیرد و به طور اتفاقی در طول آزمایش‌های تصویربرداری مانند MRI و سی‌تی‌اسکن یافت شوند.

اگر علائم کیست ظاهر شوند، در حالی‌که از فردی به فرد دیگر متفاوت است، شامل موارد زیر می‌شود:

  • تغییر رفتار؛
  • تا حد بسیار کمی از دست دادن هوشیاری؛
  • سردردهای موضعی؛ البته این سردردها در موقعیت‌های خاصی بروز پیدا می‌کنند؛
  • از دست دادن حافظه.

چنانچه کیست بزرگ باشد و منجر به تجمع  CSF در مغز شود، هیدروسفالی رخ می‌دهد که در این حالت، علائم هیدروسفالی ظاهر می‌شوند که شامل:

  • سردردهایی که در صبح، هنگام بیدار شدن شدیدتر است؛
  • حالت تهوع؛
  • استفراغ؛
  • تاری دید؛
  • ناهنجاری و مشکل در راه رفتن؛
  • دوبینی (دید دوگانه).
جراحی کیست کلوئید بطن سوم

درمان کیست کلوئید

پیش از تشریح درمان کیست کلوئید، لازم است بدانید که در صورت داشتن این کیست، نباید نگران شوید؛ چرا که کیست کلوئید خوش‌خیم بوده و نیازی به پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی ندارد.

کیست‌های کلوئیدی کوچکتر از ۱۰ میلی‌متر، منجر به انسداد جریان CSF نمی‌شوند و معمولا نیازی به جراحی ندارند. این کیست‌ها توسط تصاویر MRI و سی‌تی‌اسکن زیرنظر گرفته می‌شوند تا در صورت بزرگ شدن، عمل جراحی مناسبی بر روی آن‌ها انجام شود.

درمان کیست کلوئید در صورتی که بزرگ شده و منجر به تجمع CSF و هیدروسفالی شود، توسط سه روش کرانیوتومی، نوروآندوسکوپی و آسپیراسیون استریوتاکتیک انجام می‌شود که در ادامه هر یک را به تفصیل توضیح داده‌ایم.

جراحی کیست کلوئید بطن سوم

اولین قدم استاندارد در درمان کیست کلوئید بطن سوم، معمولاً جراحی تومور مغزی است. با این حال،

عواملی که تعیین‌ می‌کنند بیمار نیاز به جراحی دارد عبارتند از:

  • میزان انسداد CSF؛
  • اندازه کیست؛
  • سن بیمار.

با توجه به این سه پارامتر، جراح بهترین روش درمان را برای بیمار درنظر می‌گیرد که شامل یکی از سه روش زیر است:

  • کرانیوتومی کیست کلوئید: یک جراحی سنتی جهت درمان کیست کلوئید بطن سوم است. در این روش، قسمتی از جمجمه سوراخ و باز می‌شود تا جراح به بافت مغز، جهت تخلیه کیست و برداشتن دیواره‌های آن، دسترسی داشته باشد. این روش جراحی برای کیست‌های بزرگ پاسخگو است؛ اما با توجه به عوارض جدی از جمله عود کیست و نیاز به عمل مجدد، معمولا جراح مغز و اعصاب به ندرت از این روش استفاده می‌کند.
  • نورو آندوسکوپی کیست کلوئید: این روش، یکی از نوین‌ترین، بهترین و ایمن‌ترین روش‌های جراحی کیست کلوئید بطن سوم است. در این روش، یک سوراخ ریز به قطر ۵ میلی‌متر در جمجمه ایجاد می‌شود. سپس جراح، تجهیزات جراحی نوروآندوسکوپی را به درون مغز وارد کرده و توسط فرمان‌های کامپیوتری و میکروسکوپی، آن‌ها را کنترل می‌کند. با ورود تجهیزات به مغز، کیست تخلیه شده و عمل شانت‌گذاری برای تخلیه‌ی CSF اضافی و درمان هیدروسفالی صورت می‌گیرد.
  • آسپیراسیون استریوتاکتیک کیست کلوئید: گزینه سوم برای درمان کیست کلوئیدی آسپیراسیون استریوتاکتیک است. این کار با ایجاد یک برش کوچک در پوست سر و سپس ایجاد یک سوراخ کوچک در جمجمه انجام می‌شود. سپس جراح مغز و اعصاب یک سوزن را از طریق مغز به داخل کیست برده و با استفاده از انواع مسیریابی عصبی مبتنی بر فریم یا بدون فریم، این سوزن را هدایت می‌کند. سپس محتویات کیست تخلیه شده و محل سوراخ بخیه می‌شود.

آسپیراسیون کیست کلوئیدی ممکن است امکان‌پذیر نباشد؛ اگر محتویات کیست کلوئیدی ضخیم باشد یا مسیر امنی برای دسترسی به کیست کلوئید وجود نداشته باشد.

عوارض بعد از عمل کیست کلوئید

عوارض بعد از عمل کیست کلوئید به روش جراحی بستگی دارد. چنانچه جراح مغز و اعصاب از روش نورواندوسکوپی استفاده کند، عوارض پس از جراحی بسیار اندک هستند.

در صورتی که جراح مغز و اعصاب از روش آسپیراسیون استریوتاکتیک برای درمان کیست کلوئیدی استفاده کند، خطر کمتری متوجه بیمار می‌شود؛ چرا که این روش خطر کمتری نسبت به برداشتن آندوسکوپی یا باز کردن کیست کلوئیدی دارد. اما بالاترین نرخ عمل مجدد را در مقایسه با دو روش درمانی دیگر دارد. با آسپیراسیون کیست کلوئیدی، کیست تنها تخلیه می‌شود، اما جداره‌ها و بافت آن در بطن سوم باقی می‌ماند. کیست ممکن است با گذشت زمان دوباره گسترش یافته و علامت‌دار شود.

شایع‌ترین عوارض بعد از عمل کیست کلوئید بطن سوم، عفونت در محل بریدگی و بخیه است. این امر به‌ویژه در صورت قرار دادن شانت رخ می‌دهد؛ چرا که ممکن است در برخی موارد، شلنگ تخلیه برای مدتی روی سطح بدن باقی بماند.

در صورت استحمام و تماس آب و مواد شوینده با سر، احتمال ورود آن‌ها به محل بریدگی و بخیه بسیار بالا است.

همچنین پس از عمل جراحی کیست کلوئید، عوارض زیر متوجه بیمار خواهند شد:

  • خروج مایع شفاف از محل بریدگی؛
  • ترشحات غیرمعمول در محل زخم و بخیه؛
  • خونریزی در محل زخم؛
  • تب؛
  • واکنش بد بدن به مواد بیهوشی؛
  • حساسیت به مواد بیهوشی؛
  • خستگی و ضعف پس از عمل.

سخن پایانی

مغز یکی از پیچیده‌ترین و در عین حال، حیاتی‌ترین عضو بدن است. هرگونه بیماری و آسیب به این عضو، منجر به اختلال در عملکرد کل بدن می‌شود. یکی از این عارضه‌ها، کیست کلوئید بطن سوم است.

کیست‌ کلوئید یک تومور و کیسه‌ی پر از مایع است که خوش‌خیم بوده و در بطن سوم مغز شکل می‌گیرد. این کیست نام خود را از ماده‌ای ژلاتینی به نام کلوئید گرفته است. مواد ژلاتینی معمولاً حاوی موسین، خون قدیمی، کلسترول و یون است. این کیست که یک کیست کروی شکل، با پوستی صاف است، با ماده‌ای ژلاتینی به نام کلوئید پر شده است.

کیست کلوئید در صورتی‌که بزرگ شود و جریان CSF را مسدود کند، خطرآفرین می‌شود. این کیست علائم مختلفی از جمله سردرد، دوبینی، مشکلات حافظه، سرگیجه، تهوع و استفراغ ایجاد می‌کند.

اگر علائم زیر را در خود مشاهده کردید، فورا به بهترین فوق تخصص مغز و اعصاب مراجعه کرده و درمان لازم را دریافت کنید:

  • از دست دادن هوشیاری بطور مختصر؛
  • گیجی و احساس سبکی سر؛
  • دوبینی؛
  • خواب‌آلودگی؛
  • عدم تعادل و مشکل در راه رفتن.



بهترین روش تشخیص تومور مغزی کدام است؟

تومور مغزی رشد غیرطبیعی سلول‌ها در مغز یا نزدیک آن است. تومورهای مغزی بافت اضافی داخل مغز هستند که عملکرد مغز و در نتیجه عملکرد فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهند. این تومورها می‌توانند در بافت مغز یا نزدیکی آن ایجاد شوند. بافت‌های نزدیک به مغز شامل اعصاب، غده هیپوفیز، غده صنوبری و غشاهایی هستند که سطح مغز را می‌پوشانند.

رشد تومورهای مغزی می‌تواند از مغز شروع شود. به این تومورها، تومورهای اولیه می‌گویند. این تومورها زمانی رشد می‌کنند که سلول‌های طبیعی، دچار تغییراتی در ساختار DNA خود شوند. اما چنانچه بزرگ شوند، می‌توانند مغز را تحت فشار قرار داده و عملکرد آن را مختل کنند.

گاهی اوقات سرطان از سایر قسمت‌های بدن به مغز سرایت می‌کند. این تومورها، تومورهای ثانویه نام دارند که به آن‌ها تومورهای متاستاتیک نیز گفته می‌شود. برخی از این سلول‌های سرطانی از طریق خون و یا سلول‌های مجاور به مغز راه می‌یابند. از بافتی که سلول‌های سرطانی از آنجا نشات می‌گیرند، به‌عنوان سرطان اولیه یاد می‌شود. این تومورهای سرطانی می‌توانند به بافت مغز حمله کرده و آن را تخریب کنند.

تومور با تحت فشار قرار دادن مغز، افزایش فشار در جمجمه، تغییر محل مغز و یا هل دادن آن به سمت دیواره جمجمه، به مغز آسیب رسانده و عملکرد آن را مختل می‌کند.

در این مقاله از وب‌سایت دکتر رضا جباری، فوق تخصص مغز و اعصاب، تومورهای مغزی و بهترین روش تشخیص آن را بررسی می‌کنیم تا راهنمایی دقیق در این زمینه برای خوانندگان باشد.

روش تشخیص تومور مغزی

روش تشخیص تومور مغزی به انواع روش‌ها، از معاینه فردی گرفته تا روش‌های تصویربرداری از جمجمه، تقسیم می‌شود که پزشک متخصص مغز و اعصاب با توجه به علائم بیمار و وضعیت تومور، برخی از آن‌ها را تجویز می‌کند.

  • معاینه فردی: معاینه فردی شامل تشریح علائمی مانند سردردهای مکرر، تغییرات بینایی، استفراغ بی‌دلیل و… از سوی بیمار می‌شود؛
  • معاینه فیزیکی: فوق تخصص مغز و اعصاب به بررسی علائمی نظیر ضعف و لرزش دست‌ها، مشکلات مربوط به تعادل در هر دو سمت بدن و حرکات ناگهانی چشم‌ها در بیمار می‌پردازد؛
  • MRI جمجمه: MRI از میدان‌های مغناطیسی برای عکس‌‌برداری دقیق از بدن استفاده می‌کند. MRI می‌تواند برای مشاهده اندازه تومور استفاده شود. یک رنگ مخصوص به نام ماده کنتراست قبل از اسکن به بیمار داده یا تزریق می‌شود تا تصویر واضح‌تری ایجاد شود. MRI تصاویر دقیق‌تری نسبت به سی تی اسکن ایجاد می‌کند و روش ارجح برای تشخیص تومور مغزی است؛
  • سی‌تی‌اسکن: سی تی اسکن با استفاده از اشعه ایکس از زوایای مختلف از داخل بدن عکس می‌گیرد. یک کامپیوتر این تصاویر را در یک تصویر سه بعدی با جزئیات ترکیب می‎کند که هر گونه ناهنجاری یا تومور را نشان می‌دهد. سی تی اسکن می‌تواند به یافتن خونریزی و بزرگ شدن بطن مغز کمک کند. تغییرات در استخوان جمجمه نیز در سی تی اسکن دیده می‌شود و می‌توان از آن برای اندازه‌گیری اندازه تومور استفاده کرد.
تشخیص تومور مغزی
  • توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) یا اسکن PET-CT: اسکن PET در ابتدا برای یافتن اطلاعات بیشتر در مورد تومور در زمانی که بیمار تحت درمان است یا تومور در حال رشد است استفاده می‌شود. همچنین این اسکن ممکن است در صورت بازگشت تومور پس از درمان استفاده شود. اسکن PET معمولاً با یک سی تی اسکن ترکیب می‌شود که اسکن PET-CT نامیده می‌شود؛
  • طیف‌سنجی تشدید مغناطیسی (MRS): آزمایشی با استفاده از MRI است که اطلاعاتی در مورد ترکیب شیمیایی تومور ارائه می‌کند. این آزمایش می‌تواند به تفاوت بین بافت مرده ناشی از پرتو درمانی‌های قبلی و سلول‌های تومور جدید در مغز کمک کند؛
  • آرتریوگرام مغزی یا آنژیوگرافی مغزی: مجموعه‌ای از تصاویر اشعه ایکس از سر که سرخرگ‎‌های مغز را نشان می‌دهد. عکس‌برداری به این روش پس از تزریق یک رنگ مخصوص به نام ماده حاجب در شریان‌های اصلی سر بیمار انجام می‌شود؛
  • میلوگرام: میلوگرام برای تشخیص تومور مغزی و گسترش آن به نواحی بدن از جمله مایع نخاعی، سایر قسمت‌های مغز یا نخاع بکار می‌رود؛
  • نوار مغز یا الکتروانسفالوگرافی :(EEG) یک آزمایش غیر تهاجمی است که در آن الکترودهایی به قسمت بیرونی سر فرد متصل می‌شود تا فعالیت الکتریکی مغز را اندازه‌گیری کند. از آن برای نظارت بر تشنج‌های احتمالی استفاده می‌شود.
  •  
  • پتانسیل‌های برانگیخته: پتانسیل‌های برانگیخته شامل استفاده از الکترودها برای اندازه‌گیری فعالیت الکتریکی اعصاب است و اغلب می‌تواند شوانومای آکوستیک، یک تومور غیرسرطانی مغز را تشخیص دهد. این آزمایش می‌تواند به عنوان یک راهنما در هنگام برداشتن توموری که در اطراف اعصاب مهم در حال رشد است استفاده شود.
  • آزمایش خون: آزمایش خون برای بررسی میزان برخی هورمون‌ها و زیرنظر قرار دادن تغییرات آن‌ها از بیمار گرفته می‌شود؛
  • پونکسیون کمری یا LP: روشی است که در آن از یک سوزن برای نمونه‌برداری از مایع مغزی نخاعی (CSF) برای جستجوی سلول‌های تومور، خون یا نشانگرهای تومور استفاده می‌شود.
  • بیوپسی: توسط بیوپسی، مقدار کمی از بافت تومور بیمار برداشته شده و در آزمایشگاه مورد بررسی در زیر میکروسکوپ قرار می‌گیرد. این روش قطعی‌ترین روش تشخیص تومور مغزی می‌باشد. از این روش برای تعیین مرحله تومور مغزی استفاده می‌شود.

در بین تمامی روش‌های ذکر شده، بهترین روش تشخیص تومور مغزی، تصویربرداری توسط MRI است. چرا که این روش به وضوح وجود تومور را مشخص کرده و محل آن را به پزشک نشان می‌دهد. پس از تصویربرداری MRI، پزشک می‌تواند توسط بیوپسی، از بافت تومور نمونه‌برداری کرده و مرحله آن را تعیین کند. تشخیص مرحله تومور در درمان آن بسیار موثر و الزامی است.

 

مقاله پیشنهادی: سردرد های تومور مغزی چگونه است؟

فوق تخصص مغز و اعصاب

تشخیص تومور مغزی با آزمایش خون

برخی تومورهای مغزی هورمون‌هایی را تولید می‌کنند که در آزمایش خون تشخیص داده می‌شوند. یکی از این تومورها، تومور هیپوفیز است. چنانچه بیمار به این تومور مبتلا شده باشد، سطح برخی هورمون‌های وی نظیر هورمون رشد و هورمون تیروتروپین در خون تغییر کرده و از سطح طبیعی و میانگین خود خارج می‌شود.

تشخیص تومور مغزی با معاینه چشم

معاینه چشم می‌تواند هرگونه تورم در مغز را نشان دهد. از آنجایی‌که سلول‌های سرطانی و تومورهای مغزی، توده‌های کوچک یا بزرگی هستند که در فضای محدود جمجمه رشد می‌کنند، می‌توانند به سرعت منجر به تورم در این ناحیه شوند. معاینه چشم به پزشک کمک می‌کند متوجه هرگونه تورم در این ناحیه شود. همچنین این معاینه می‌تواند تغییرات بوجود آمده در عصب بینایی و میدان دید فرد را مشخص کند.

سخن پایانی

تومور رشد غیرطبیعی سلول‌ها نامیده می‌شود که به دو نوع تومورهای خوش‌خیم و تومورهای بدخیم تقسیم می‌شود. تومورهای خوش‌خیم مغزی با رشد و بزرگ شدن، می‌توانند مشکلات جدی زیادی ایجاد کنند. این تومورها سرطانی نیستند؛ به این معنی که سرعت رشد آن‌ها آهسته و کند بوده و به طور معمول به بافت‌های دیگر سرایت نمی‌کنند. همچنین این تومورها به بافت مغز آسیب نمی‌رسانند. اگر این تومورها رشد کرده و بزرگ شوند، مغز را تحت فشار قرار می‌دهند و از این جهت، آسیب‎‌زا هستند.

تومورهای خوش‌خیم معمولا دارای مرزهای واضح‌تری هستند که برداشتن آن‌ها توسط جراحی تومور آسان‌تر است و معمولاً پس از برداشتن بر نمی‌گردند.

از طرفی دیگر، سرعت رشد تومورهای بدخیم بالا بوده و می‌توانند به سایر قسمت‌های مغز یا سیستم عصبی مرکزی بیمار سرایت کنند. این رشد و شیوع سریع می‌تواند عوارض تهدید کننده‌ای برای زندگی بیمار ایجاد کند.

اندازه تومورهای مغزی ممکن است خیلی کوچک یا خیلی بزرگ باشد. برخی تومورها با ایجاد علائم مشهود در زمانی که بسیار کوچک هستند، می‌توانند فرد مبتلا و پزشک را مطلع کنند. سایر تومورهای مغزی قبل از تشخیص، بسیار بزرگ می‌شوند؛ چرا که علائمی از خود نشان نمی‌دهند.

در صورت داشتن علائمی همچون سردرد مکرر، استفراغ، تغییراتی در گفتار، حافظه و شنوایی یا ضعف در دست و پا، فورا به بهترین متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرده تا وی به تشخیص علت و تجویز درمان مناسب بپردازد.



سیرنگومیلی نخاع (سیرنکس) چیست؟ علائم تا درمان

اطراف نخاع و مغز به وسیله مایع مغزی نخاعی (CSF) احاطه شده است که مسئول محافظت از مغز و نخاع است.

سیرنگومیلی، سیرنگومیلیا یا سیرنگومیلی نخاع یک سندرم نخاعی است که با ایجاد کیست پر از مایع (سیرینکس) در طناب نخاع ایجاد می‌شود.

این عارضه منجر به آسیب به نخاع و رشته‌های عصبی شده و در صورت درمان نشدن، بزرگتر می‌شود.

در این مقاله از وب‌سایت دکتر جباری، فوق تخصص مغز و اعصاب، به بررسی این سندرم، علائم و درمان آن می‌پردازیم.

سیرنگومیلی نخاع (سیرنکس) چیست؟

طناب نخاعی یا Spinal Cord، بخشی از سیستم عصبی مرکزی است که از بافت عصبی تشکیل شده است و مرکز کنترل بیشتر فعالیت‌های انعکاسی بدن می‌باشد. این کانال به طول تقریباً ۴۵ سانتی‌متر، از بصل‌النخاع در ساقه مغز تا ستون فقرات در کمر امتداد می‌یابد و شبیه طناب سفید رنگ است.

سیرنگومیلیا چقدر شایع است؟

سیرنگومیلی یک سندرم نادر است. تقریباً هر ۸ نفر از ۱۰۰۰۰۰ نفر را تحت تأثیر قرار می‌دهد و تا ۵ درصد از موارد پاراپلژی (فلج پاها و پایین تنه) را تشکیل می‌دهد.

علت سیرنگومیلی

در چند حالت ممکن است کیست (سیرینکس) در طناب نخاعی ایجاد شده و منجر به سیرنگومیلی شود:

  • وقتی مایع مغزی نخاعی از کانال خود خارج شود، وارد نخاع شده و در بخشی از نخاع جمع می‌شود. این تجمع منجر به ایجاد کیست شده که به آن سیرنگومیلی نخاع می‌گویند.
  • هنگامی که جریان مایع مغزی نخاعی مسدود شود، مقداری از مایع اضافی می‌تواند وارد نخاع شود. این اتفاق شروع یک سیرینکس یا همان کیست مایعی است.
  • سیرنگومیلی می‌تواند در اثر آسیب به نخاعی که قبلا سالم بوده ایجاد شود. این آسیب می‌تواند ناشی از ضربه، مننژیت (عفونت در غشا نخاع)، آراکنوئیدیت (التهاب و زخم شدن غشای نخاع)، خونریزی یا سایر مشکلات باشد.

چنانچه یک کیست پر از مایع در این طناب ایجاد شده، بزرگ شود و گسترش پیدا کند، به ستون فقرات و رشته‌های عصبی آسیب جدی وارد می‌کند. این سندرم می‌تواند جوانان ۲۰ سال تا بزرگسالان ۵۰ سال را درگیر کند؛ اما این عارضه در کودکان و نیز بزرگسالان بالای ۵۰ سال احتمال دارد رخ دهد.

در صورتی‌که این کیست مایعی (سیرینکس) درمان نشود، به مرور زمان گسترش یافته و پایدار می‌ماند. اما برخی از سیرینکس‌ها بدون هیچگونه درمانی، از بین رفته و ناپدید می‌شوند.

علائم سیرنگومیلی

کیست مایعی می‌تواند رشته‌های عصبی و نخاع را تحت فشار قرار دهد. علائم بوجود آمده بسته به محلی که سیرینکس قرار دارد و اینکه چقدر اعصاب را فشرده کرده، ممکن است متفاوت باشد. علائم کلی سیرنگومیلی شامل:

  • سردرد و گردن درد، به‌خصوص اگر سیرنگومیلی بدلیل ناهنجاری کیاری ایجاد شده باشد؛
  • ضعف دست‌ها و بازوها؛
  • درد در گردن، بازوها، پاها و بخش میانی بدن؛
  • بی‌حسی نسبت به دما، به‌ویژه در دست‌ها؛
  • احساس گزگز در بازوها و پاها؛
  • عدم تعادل در راه رفتن و دشواری در کنترل پاها؛
  • عدم تمایل به برقراری رابطه جنسی؛
  • از دست دادن کنترل مثانه و روده؛
  • درد در پشت و گردن؛
  • اسکولیوز (انحنای ستون فقرات)؛
  • سفتی، درد و بی اختیاری در بازوها یا پاها.
  • اسپاسم عضلانی و گرفتگی بازوها یا پاها، شانه‌ها، گردن و کمر.
درمان سیرنگومیلی

چنانچه سیرینکس باعث بوجود آمدن این علائم شود، علائم به تدریج در بدن ظاهر شده و به مرور شدید‌تر و دردناک‌تر می‌شوند.

علائم همچنین ممکن است به دلیل علت زمینه‌ای سیرینکس ظاهر شوند. به عنوان مثال، این کیست مایعی ممکن است به دلیل ناهنجاری کیاری ایجاد شود که می‌تواند باعث سردرد یا گردن درد شود.

لازم است بدانید که چنانچه سیرنگومیلی در کودکان ظاهر شود، بدلیل احساس درد، ضعف در پاها و عدم تعادل در راه رفتن، بر روی نوک انگشتان خود راه می‌روند.

تشخیص سیرنگومیلی

چنانچه بیمار با علائم سیرنگومیلی به متخصص و جراح مغز و اعصاب مراجعه کند، جراح، MRI و سی‌تی اسکن ستون فقرات را برای او تجویز می‌کند. تصاویر MRI و سی‌تی اسکن می‌توانند به تشخیص سیرینکس، تومور (گاهی تومور باعث سیرنگومیلی می‌شود) یا هیدروسفالی (تجمع مایع مغزی نخاعی در مغز) کمک ‌کنند.

درمان سیرنگومیلی

در بسیاری از موارد، سیرینکس هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند و ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد. اما اگر سیرینکس مشکلاتی مانند آسیب به نخاع یا اسکولیوز پیشرونده ایجاد کند، باید با جراحی سیرنگومیلی درمان شود.

درمان سیرنگومیلیا به شدت علائم، پیشرفت آن‌ها و نشانه‌های شما بستگی دارد.

اگر سیرنگومیلیا علائمی ایجاد نکند، نیازی به جراحی سیرنگومیلی نیست و نظارت بر آن با MRI بصورت دوره‌ای و معاینات عصبی تنها کاری است که می‌باید انجام دهید.

جراح مغز و استخوان ممکن است درمان علت زمینه‌ای و تخلیه سیرینکس را بطور همزمان در طول یک عمل انجام دهد.

جراحی سیرنگومیلی

درمان‌های زیر گزینه‌هایی برای درمان سیرنگومیلی توسط جراحی هستند:

  • علت زمینه‌ای را درمان کنید. در مواردی که هیدروسفالی یا ناهنجاری کیاری باعث ایجاد سیرینکس می‌شود، جراح علت زمینه‌ای را درمان می‌کند و سیرینکس معمولاً کوچک یا ناپدید می‌شود. برای بیماران مبتلا به تومورهای طناب نخاعی، برداشتن تومور معمولاً منجر به بهبود سیرینکس نیز می‌شود. جراحی ممکن است شامل برداشتن بخش کوچکی از استخوان در پشت جمجمه باشد. این جراحی می‌تواند منجر به کاهش فشار بر روی مغز و نخاع شما شود، جریان طبیعی CSF را بازگرداند و ممکن است سیرنگومیلیا را بهبود داده یا برطرف کند.
  • سیرینکس را تخلیه کنید. برای تخلیه سیرینکس، جراح ممکن است از استنت یا شانت استفاده کند. استنت مایع را از داخل سیرینکس به فضای مایع مغزی نخاعی، درست خارج از نخاع تخلیه می‌کند. همچنین فوق تخصص مغز و اعصاب، ممکن است از شانت جهت تخلیه سیرینکس استفاده کند. شانت یک سیستم زهکشی لوله‌ای است. شانت از یک لوله انعطاف‌پذیر تشکیل شده است که مایع را از سیرینکس در جهت دلخواه جریان می‌دهد. یک سر لوله در سیرینکس قرار می‌گیرد و سر دیگر در ناحیه دیگری از بدن شما مانند شکم قرار می‌گیرد.
  • رفع انسداد. اگر چیزی در طناب نخاعی شما، مانند تومور یا رشد استخوانی، مانع جریان مایع مغزی نخاعی شود، برداشتن انسداد با جراحی ممکن است جریان را بازگرداند و اجازه دهد مایع از سیرینکس خارج شود.
  • اصلاح ناهنجاری. اگر یک ناهنجاری ستون فقرات مانع از جریان مایع مغزی نخاعی شود، جراحی برای اصلاح آن، مانند آزاد کردن نخاع بهم چسبیده ، ممکن است جریان مایع را بازگرداند و به سیرینکس اجازه تخلیه دهد.

جراحی همیشه جریان مایع مغزی نخاعی را بازیابی نمی‌کند و ممکن است بخشی از مایع سیرینکس، علیرغم تلاش‌ها، باقی بماند.

مراقبت‌های پس از جراحی سیرنگومیلی

سیرنگومیلیا ممکن است بعد از جراحی عود کند. برای ارزیابی نتیجه جراحی، به معاینات منظم توسط پزشکتان و انجام MRI دوره‌ای نیاز دارید.

سیرینکس می‌تواند در طول زمان رشد کند و نیاز به درمان مجدد دارد. حتی پس از درمان سیرنگومیلی، ممکن است برخی از علائم و نشانه‌های آن باقی بماند؛ زیرا کیست مایعی می‌تواند باعث آسیب دائمی به نخاع و رشته‌های عصبی شود.

سخن پایانی

سیرنگومیلی بدلیل بوجود آمدن کیست مایعی در طناب نخاعی ایجاد می‌شود و منجر به علائمی همچون سردرد، گردن درد، ضعف در بازوها و دست‌ها، بی‌حسی نسبت به دما و… می‌شود. این عارضه با گذشت زمان بزرگتر شده و در نتیجه به نخاع شما فشار آورده و آسیب می‌زند. همچنین سیرنگومیلی منجر به آسیب به رشته‌های عصبی می‌شود؛ این رشته‌ها مسئول انتقال اطلاعات از مغز به بقیه بدن و بالعکس هستند.

درمان سیرنگومیلی توسط جراحی سیرنگومیلی صورت می‌گیرد. این جراحی با تخلیه‌ی سیرینکس (کیست)، درمان علت زمینه‌ای، رفع انسداد و اصلاح ناهنجاری انجام می‌پذیرد.

چنانچه هر یک از علائم سیرنگومیلیا را در خود یا کودکتان مشاهده کردید، فوراً به بهترین متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید تا درمان این عارضه را شروع کند.



همه چیز که باید درباره خلط خونی و سینوزیت بدانید!

خلط خونی یا Hemoptysis به دفع خون از مجاری تنفسی که از طریق دهان، بصورت تف یا سرفه کردن خون یا مخاط خونی انجام می‌شود، گفته می‌شود. این خون و مخاط خونی از ریه‌ها و دستگاه تنفسی تحتانی دفع می‌شود. زمانی به دفع خون از طریق دهان خلط خونی می‌گوییم که مقدار دفع خون بیش از ۴۰۰ میلی‌لیتر در ۲۴ ساعت یا ۱۵۰ الی ۲۰۰ میلی‌لیتر در یک نوبت سرفه باشد. در این حالت، خلط خونی پرخطر توصیف می‌شود. به عبارتی، دفع خون بیش از دو قاشق چای‌خوری، نشانه‌ای جدی است که باید برای تشخیص علت آن فوراً به پزشک مراجعه کنید.

گاهی هموپتیزی دلیل خاصی ندارد و برای مدت بسیار کوتاهی رخ می‌دهد؛ به‌طوری‌که در ۳۴ درصد از بیماران، هیچ دلیلی برای این عارضه یافت نمی‌شود.

در این مقاله از بلاگ وب‌سایت دکتر رضا جباری، بهترین فوق تخصص و جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات، به شرح خلط خونی، علل و درمان آن می‌پردازیم.

خلط خونی بینی

خلط بطور معمول روشن و رقیق است. چنانچه خلط خونی از بینی شما خارج شد، ممکن است بدلیل خونریزی بینی‌تان باشد. این امر به‌دلیل تحریک پوشش مخاطی بینی و خشکی هوا رخ می‌دهد. اگر خلط خونی بینی مشاهده کردید، به هیچ عنوان به بینی خود فشار وارد نکنید، مخاط خود را با فشار خارج نکنید و داخل بینی‌تان را دستکاری نکنید.

خلط خونی و سینوزیت

سینوزیت یک بیماری شایع است که در آن پوشش سینوس‌ها تحریک و ملتهب می‌شود. سینوس‌ها حفره‌های کوچک و پر از هوا در پشت استخوان گونه و پیشانی هستند. اگر سینوس‌ها بر اثر عفونت، باد سرد، آلرژی و مواردی دیگر تحریک شوند، سینوزیت اتفاق می‌افتد. در صورتی که خلط خونی و سینوزیت بطور همزمان رخ دهند، لازم است به نکات زیر توجه کنید:

  • سینوزیت گاهی منجر به خونریزی بینی می‌شود.
  • در صورت داشتن آلرژی، آنفولانزا و سرماخوردگی، بطور همزمان به خلط خونی و سینوزیت مبتلا می‌شوید.
  • در برخی شرایط، به‌خصوص هنگام سرماخوردگی، سرفه‌های بسیار زیاد منجر به پارگی رگ‌های داخلی ریه می‌شود. این خون به سمت بینی و دهان راه باز کرده و همراه خلط خارج می‌شود.
  • خلط خونی و سینوزیت می‌توانند همزمان رخ دهند. این اتفاق در زمان‌هایی که دچار سرماخوردگی شده‌اید، یک امر عادی است. سرفه‌های ناگهانی و شدید در سرماخوردگی، منجر به ایجاد خون در گلو و بینی می‌شوند. این خون بدلیل پارگی مویرگ‌های گلو و بینی است.
  • گاهی پس از خون دماغ شدن، مقداری خون به پشت حلق می‌ریزد که این خون توسط عطسه یا سرفه، از دهان خارج می‌شود.
درمان سینوزیت و خلط خونی

درمان سینوزیت و خلط خونی

سینوزیت و خلط خونی اغلب در سرماخوردگی بصورت همزمان رخ می‌دهند. در این صورت، نیاز است که از کمپرس گرم بر روی پیشانی و بینی خود، جهت درمان سینوزیت استفاده کنید و آب سرد ننوشید. همچنین بخور گرم می‌تواند به بهبود سینوزیتتان کمک کند.

خلط خونی بینی که اغلب همراه با سینوزیت در سرماخوردگی مشاهده می‌شوند، بدلیل خشکی هوا و تحریک پوشش مخاطی بینی است. بهتر است در این زمان‌ها به بینی خود فشار وارد نکرده و آن را دستکاری نکنید. پس از یک الی چند روز، خلط خونی و سینوزیت بهبود پیدا می‌کنند.

درمان خلط خونی

درمان خلط خونی به وضعیت خلط، میزان خونی که سرفه می‌کنید و علت آن بستگی دارد؛ اما درمان برای خلط خونی به دو دسته درمان برای خلط‌های خونی غیر تهدید‌کننده و درمان برای خلط‌های خونی تهدیدکننده و حاد تقسیم می‌شود.

درمان خلط خونی غیرتهدید‌کننده

  • اگر خلط خونی غیرتوده‌ای باشد، اولین راه درمان، تشخیص علت زمینه‌ای است. در این صورت، خلط خونی توسط عفونت ایجاد شده (مانند برونشیت) که توسط آنتی‌بیوتیک‌ها، ضد ویروس‌ها و ضد قارچ‌ها درمان می‌شود؛
  • داروی سرفه به منظور رفع خلط خونی از طرف پزشکان توصیه می‌شود؛
  • در صورت وجود هرگونه شرایط التهابی، استروئیدها تجویز می‌شوند.

چنانچه خلط خونی را ساعاتی پیش در سرفه‌های خود دیده‌اید، بهتر است از درمان‌های خانگی که در زیر لیست شده‌اند استفاده کنید:

  • مرطوب نگه داشتن هوا؛
  • نوشیدن آب گرم به مقدار زیاد جهت حفظ رطوبت بدن؛
  • تهیه دمنوش با ترکیبی از نعنا، عسل، زنجبیل، سیر، ریشه‌ی شیرین بیان و لیمو؛
  • غرغره کردن آب نمک.

درمان خلط خونی حاد

در صورت خطرناک بودن عارضه، پزشک شما را به ICU منتقل می‌کند. در ICU، درمان‌های زیر بر روی شما انجام می‌شود:

  • انتوباسیون: لوله‌ای که به راه‌های هوایی شما می‌رود؛
  • اکسیژن اضافی (تهویه و اکسیژن‌رسانی)
  • تغییر وضعیت بدن، بطوری‌که ریه در حال خونریزی، پایین‌تر از ریه دیگر است.

وقتی پزشک منبع خونریزی را پیدا کرد، سعی می‌کند آن را با موارد زیر متوقف کند:

  • نمک یخی
  • اپی نفرین یا وازوپرسین، به‌منظور باریک کردن عروق خونی (منقبض کننده عروق)
  • ترانگزامیک اسید؛ دارویی برای کمک به لخته شدن و انعقاد خون 
  • محاصره برونش یا تامپوناد با بالون  توسط بکار گرفتن بالون‌ها یا کاف‌های کوچک برای فشار دادن به ناحیه
  • لیزر درمانی
  • انعقاد پلاسما آرگون (APC)
  • سرما درمانی
  • آمبولیزاسیون
  • برونکوسکوپی

در موارد نادر ممکن است خلط خونی نیاز به جراحی داشته باشد. این جراحی شامل موارد زیر است:

  • بیرون آوردن بخشی از ریه (لوب)
  • برداشتن کل ریه

در صورتی که به سرطان ریه مبتلا شده باشید، درمان‌هایی نظیر شیمی درمانی یا پرتودرمانی دریافت می‌کنید.

اگر به دلیل مصرف داروها خونتان بسیار رقیق شود، ممکن است نیاز به دریافت خون داشته باشید و از داروهایی که روند از دست دادن خون را کاهش می‌دهند، استفاده کنید.

خونریزی سینوزیت

خونریزی سینوزیت

سینوس‌ها حفره‌هایی در پشت استخوان گونه و پیشانی هستند که در صورت تحریک و ملتهب شدن، منجر به سینوزیت می‌شوند. در صورتی که دچار خونریزی سینوزیت شوید، به معنی خون بینی شدن شما است. خونریزی بینی، همراه با عود کردن سینوزیت به دلیل خشکی هوا، سرماخوردگی، آلرژی و تحریک سینوس‌ها است که با دریافت بخور گرم، عدم استفاده از آب سرد و درمان عفونت، خونریزی سینوزیت برطرف می‌شود.

علل هموپتیزی

دلایل گسترده‌ای برای هموپتیزی وجود دارد که شامل عفونت، درگیری عروقی، بدخیمی و آسپیراسیون جسم خارجی یا تروما می‌شود. در کشورهای در حال توسعه، یکی از شایع‌ترین علل هموپتیزی، سل است. با این حال، در کشورهای توسعه‌یافته، دلایل دیگری مانند عفونت باکتریایی، مانند فیبروز کیستیک ممکن است منشاء آن باشد. برونشیت حاد، ذات الریه و سایر عوامل عفونی مانند آسپرژیلوس، نوکاردیا و مایکوباکتری‌های غیر سل نیز ممکن است مسئول بوجود آمدن هموپتیزی باشند. سایر علت‌ها که منجر به این عارضه می‌شوند:

  • اختلال در عملکرد سیستم قلبی عروقی یکی دیگر از علل شایع هموپتیزی است. فشار خون وریدی ریوی، که می‌تواند در شرایط تنگی میترال، نارسایی قلبی یا آمبولی ریوی رخ دهد، منجر به برگشت خون به ریه‌ها می‌شود؛
  • افزایش فشار در رگ‌های خونی ریه‌ها می‌تواند منجر به ادم ریوی شود؛
  • سایر بیماری‌های عروقی، مانند گرانولوماتوز همراه با پلی آنژیت، همچنین به عنوان گرانولوماتوز وگنر (یعنی شرایطی که باعث التهاب رگ‌های خونی می‌شود)، یا بیماری غشای پایه ضد گلومرولی؛
  • ناهنجاری‌های شریانی وریدی (یعنی اتصالات نابجای مادرزادی بین سیستم‌های شریانی و وریدی)؛
  • تلانژکتازی هموراژیک ارثی (یعنی وضعیتی که با رشد غیرطبیعی عروق مشخص می‌شود).
  • کارسینوم برونکوژنیک؛
  • رشد غیرطبیعی سلولی شامل متاستاز به ریه‌ها یا سارکوم کاپوزی (به عنوان مثال، سرطانی که باعث ایجاد ضایعات در بافت‌های نرم مانند رگ‌های خونی می‌شود)؛
  • افراد مبتلا به کووید ۱۹ که درگیری ریوی دارند؛
  • اختلالات خونریزی؛
  • استفاده از داروهای ضد انعقاد؛
  • آسپیراسیون جسم خارجی؛
  • ترومای ریه (ضربه و آسیب به ریه)
  • ابتلا به ویروس HIV

خلط خونی در کودکان

علت اصلی خلط خونی (هموپتیزی) در کودکان عفونت دستگاه تنفسی تحتانی است. اما دلایل زیر نیز منجر به ایجاد خلط خونی در کودکان می‌شود:

  • دومین علت شایع آسپیراسیون جسم خارجی است که بیشتر در کودکان کمتر از چهار سال رخ می‌دهد؛
  • سرماخوردگی نیز منجر به ایجاد خلط خونی در کودکان می‌شود؛
  • برونشکتازی که اغلب بدلیل فیبروز کیستیک است؛
  • سل ریوی یک علت نادر است که تخمین زده می‌شود در کمتر از ۱ درصد موارد رخ دهد.
  • گرچه این علت نادر است، اما ضربه و آسیب در اثر لوله‌گذاری در مجاری هوایی کودک یکی دیگر از علل احتمالی بروز هموپتیز در کودکان است.
  • تروما می‌تواند منجر به کوفتگی ریوی و خونریزی در آن شود.
  • خونریزی ناشی از خفگی (عمدی یا تصادفی) از دلایل هموپتیزی در کودکان است.

زمان مراجعه به پزشک برای درمان  خلط خونی بینی

در صورتی که هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید، حتما باید به پزشک مراجعه کنید:

  • خون در مدفوع یا ادرار که بیش از یک هفته طول کشیده است، بدتر شده، یا در طی زمان می‌آید و می‌رود؛
  • درد قفسه سینه
  • سبکی سر، سرگیجه
  • از دست دادن اشتها
  • تنگی نفس
  • کاهش وزن بی‌دلیل
  • احساس ضعف در بدن
  • تعریق بدن در شب
  • تب، بیش از ۱۰۱ درجه

تشخیص هموپتیزی

پزشک متخصص ریه و مجاری تنفسی، پس از گرفتن شرح حال کامل از بیمار، انجام رادیوگرافی قفسه سینه را تجویز می‌کند. چنانچه توسط تصاویر رادیوگرافی علت مشخص نشود، پزشک سی‌تی اسکن را برای بیمار تجویز می‌کند. معمولا توسط تصاویر سی‌تی اسکن و برونکوسکوپی، علت خلط خونی مشخص می‌شود. چنانچه علائم شدید باشند و پزشک تشخیص خلط خونی پر خطر را بدهد، رادیوگرافی قفسه سینه و برونکوسکوپی فیبر اپتیک می‌توانند علت را مشخص کنند.

اگر بیمار، مرد بالای ۴۰ سال، با سابقه مصرف سیگار بیش از ۴۰ بسته در سال، و مدت هموپتیزی بیش از یک هفته باشد، احتمال پر خطر بودن خلط‌های خونی او بالاتر می‌رود.

سخن پایانی

اگر کمی خون سرفه می‌کنید، دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. ممکن است این خون بدلیل خون دماغ شدن یا خون موجود در گلو دفع شود.

اما اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید، بیشتر در معرض خطر سرفه و خلط خونی قرار دارید.

در صورتی که سرفه خونی و دفع خلط خونی ادامه دارد، حتما با یک متخصص ریه مشورت کنید و درمان لازم را دریافت کنید.



علت بی حسی انگشتان دست چپ و راست چیست؟

بی حسی انگشتان دست از جمله بی حسی انگشت دست چپ و بی حسی انگشت دست راست، بیانگر از دست دادن حس در انگشتان دست است. اغلب، بی حسی انگشت دست ممکن است همراه با تغییرات دیگری مانند احساس سوزن سوزن شدن، سوزش یا گزگز همراه باشد. در این میان، ممکن است در ناحیه بازو و دست نیز همین احساس‌ها را به همراه ضعف تجربه کنید.

اعصاب آسیب دیده یا فشرده، مصرف دارو، سندرم تونل کارپال و نوروپاتی می‌توانند منجر به بی حس شدن انگشتان دست شوند. همینطور مشکلات جریان خون و سایر مشکلات پزشکی می‌توانند علل ایجاد بی حسی انگشتان دست باشند.

در این نوشتار از مجله پزشکی دکتر جباری فوق تخصص مغز و اعصاب، به بررسی علت‌های بی‌حس شدن انگشتان دست می‌پردازیم.

علت بی حسی انگشتان دست راست و چپ

اگر در یک یا هر دو دست خود احساس بی‌حسی دارید، ممکن است این احساس به‌دلیل سندرم‌ها و عوامل زیر باشند:

  • سندرم تونل کارپال

به گفته انجمن جراحی دست آمریکا (ASSH)، یکی از شایع‌ترین علل بی‌حسی در انگشتان دست، سندرم تونل کارپال است.

مچ دست شما فضای کوچکی دارد که به تونل کارپال معروف است. بسیاری از اعصابی که انگشتان و دستان شما را کنترل می‌کنند از این تونل عبور می‌کنند. سندرم تونل کارپال اغلب باعث بی‌حس شدن دست در هنگام خواب می‌شود که دلیل آن موقعیتی است که فرد در آن قرار می‌گیرد.

اگر زمان زیادی را صرف کار با کامپیوتر یا انجام سایر فعالیت‌هایی می‌کنید که مچ دست شما را تحت فشار قرار می‌دهد، می‌توانید باعث تحریک یا تورم در تونل کارپال شوید. همچنین این موضوع منجر به آرتریت یا التهاب مفصل می‌شود.

  • اسپوندیلوز گردنی

اسپوندیلوز گردنی یا آرتریت گردنی، به پارگی و سایش غضروف‌های گردن اطلاق می‌شود که معمولا منجر به التهاب مهره‌های ستون فقرات می‌شود. در این عارضه، پس از سایش و از بین رفتن بافت غضروف‌ها، مهره‌ها بر روی یکدیگر قرار می‌گیرند و بر عصب نخاع فشارهای زیادی وارد می‌آورند. این فشارها منجر به بی‌حسی یا گزگز شدن در اندام‌های بدن می‌شود.

  • سندرم گیلن باره

 

سندرم گیلن باره یک بیماری خودایمنی است که نارسایی و اختلال عصبی و عضلانی حاد در آن رخ می‌دهد. سندرم گیلن باره در صورت بروز، بر روی پاها، دست‌ها و سایر اندام‌های بدن تاثیر گذاشته و منجر به بی‌حسی، ضعف عضلانی، درد، از دست دادن یا تاخیر در واکنش و گزگز در این نواحی می‌شود.

  •  سندرم های پارانئوپلاستیک سیستم عصبی

سندرم های پارانئوپلاستیک گروهی از اختلالات نادر است که در برخی افراد مبتلا به سرطان ظاهر می‌شود. این سندرم همراه و موازی با بیماری‌ها و تومورهای بدخیم نمود یافته و نشانی از وجود تومور است. برخی از سرطان‌ها از جمله سرطان پستان، سرطان ریه و سرطان خون همراه با این سندرم بروز پیدا می‌کنند. این سندرم برخی از اجزای سیستم عصبی را درگیر می‌کند که در پی آن، مشکلاتی در حرکت و هماهنگی عضلات، مشکلات خواب، مشکلاتی در حافظه، تفکر، درک و حواس پدید می‌آید.

  • آسیب نخاعی و اعصاب فشاری (نوروپاتی فشاری)

فشار روی یک عصب باعث از دست دادن احساس و ضعف یا پرش عضلات در قسمت‌هایی از بدن فرد می‌شود.

بر اساس گفته ASSH، یک عصب ممکن است به دلیل آسیب، بزرگ شدن عروق خونی، ضخیم شدن ماهیچه‌ها یا کیست‌هایی که در نزدیکی آن رشد می‌کنند تحت فشار قرار گیرد.

چاقی همچنین می‌تواند باعث نوروپاتی فشاری شود. بنابراین کاهش وزن ممکن است علائم این فشار را کاهش دهد.

  • اختلال مصرف الکل

نوشیدن مقدار زیاد الکل در طولانی مدت می‌تواند منجر به نوعی آسیب عصبی به نام نوروپاتی الکلی شود. این آسیب عصبی می‌تواند باعث بی‌حسی انگشتان دست شود.

مهمترین کاری که به رفع این عارضه کمک می‌کند، ترک نوشیدن الکل است که می‌تواند از بدتر شدن آسیب عصبی جلوگیری کند.

  • دیابت

قند خون بالا که منجر به دیابت می‌شود، اعصاب شما را تحت تاثیر قرار داده و منجر به آسیب به این ناحیه می‌شود.

هنگامی که قند خون بالا به اعصاب شما آسیب رسانده است، هیچ درمانی وجود ندارد که بتواند آن آسیب را از بین ببرد. اما برخی از داروها می‌توانند به افراد در کنترل علائم کمک کنند. همچنین باید دیابت خود را تحت کنترل داشته باشید تا از بدتر شدن آسیب اعصاب در بدن خود جلوگیری کنید.

بی حسی انگشتان دست
  • سندرم فیبرومیالژیا

علامت اصلی فیبرومیالژیا درد گسترده‌ای است که علت مشخصی ندارد، اما می‌تواند باعث بی‌حسی انگشتان و سایر علائم مانند:

  • خستگی
  • تفکر مه آلود یا مشکل در تمرکز
  • میگرن یا سردردهای دیگر
  • افسردگی
  • مشکلات خواب

شود.

داروها می‌توانند درد را کاهش دهند و به خواب کمک کنند. همچنین فیزیوتراپی، کاردرمانی و روان‌درمانی روش‌های دیگری برای کنترل و درمان این سندرم به‌شمار می‌روند.

  • نوروپاتی محیطی

بر اساس گفته‌های موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی (NINDS)، نوروپاتی محیطی به آسیب به سیستم عصبی محیطی فرد اشاره دارد. این سیستم به انتقال سیگنال‌ها در سراسر بدن افراد کمک می‎کند.

نوروپاتی محیطی بسته به اعصابی که تحت تأثیر قرار می‌دهد می‌تواند علائم مختلفی ایجاد کند. این علائم ممکن است شامل از دست دادن احساس در دست‌ها باشد.

علل دیگر

سایر مسائل پزشکی نیز می‌تواند منجر به بی‌حسی انگشتان دست شود، از جمله:

  • شرایط مغز و سیستم عصبی
  • سکته
  • سرمازدگی
  • آسیب شبکه بازویی
  • آسیب مغزی یا نخاعی
  • آسیب‌دیدگی شانه
  • اسکلروز چندگانه
  • سندرم تونل کوبیتال
  • آمیلوئیدوز
  • اسکلروز چندگانه
  • سندرم شوگرن
  • بیماری‌های عفونی
  • عوارض جانبی داروهای HIV و شیمی درمانی
  • کیست گانگلیون
  • واسکولیت
  • کمبود ویتامین B12
  • عفونت‌هایی مانند بیماری لایم یا سیفلیس
  • پدیده رینود، وضعیتی که جریان خون را به پوست شما، معمولاً در انگشتان، محدود می‌کند.

اگر بی‌حسی انگشتان دست شما یک علامت جدید است، از بین نمی‌رود یا دردناک می‌شود، با یک متخصص و جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات مشورت کنید.

در این موارد نیاز به دریافت فوری کمک‌های پزشکی دارید:

  • اگر بی حسی بوجود آمده در دست یا بازوی شما ناگهانی است؛
  • اگر بی‌حسی بوجود آمده پس از آسیب به سر اتفاق افتاده است؛
  • اگر ضعف، مشکل در فکر کردن یا صحبت کردن دارید؛
  • اگر سردرد شدید و ناگهانی دارید یا احساس سرگیجه می‌کنید.
بی حسی انگشتان دست

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

تعیین علت بی‌حسی دست بسیار مهم است. اگر بی‌حسی ادامه یافت یا به سایر قسمت‌های بدن شما سرایت کرد، برای ارزیابی به یک فوق تخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.

اگر این علائم را تجربه می‌کنید، می‌باید یک فوق‌ تخصص مغز و اعصاب شما را ویزیت کند:

  • بی‌حسی به طور ناگهانی شروع می‌شود؛
  • با ضعف یا فلج‌شدگی، گیجی و مشکل در صحبت کردن همراه است؛
  • به تدریج شروع شده، بدتر می‌شود و ادامه می‌یابد؛
  • در سایر قسمت‌های بدن شما پخش می‌شود؛
  • هر دو طرف بدن شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛
  • می‌آید و می‌رود؛
  • به نظر می‌رسد مربوط به وظایف یا فعالیت‌های خاص، به ویژه حرکات تکراری است؛
  • فقط روی قسمتی از دست شما مانند انگشت تاثیر می‌گذارد.

سخن پایانی

بی‌حس شدن، احساس گزگز شدگی و یا سوزن سوزن شدن انگشتان دست می‌تواند علل مختلفی داشته باشد؛ از جمله کمبود ویتامین B12، نوروپاتی محیطی، سندرم تونل کارپال، سندرم گیلن باره. در میان تمامی علل‌ها، سندرم تونل کارپال از دیگر علل‌ها شایع‌تر است؛ چرا که ما بصورت روزانه از موبایل و لپ‌تاپ استفاده می‌کنیم و دستان خود را در وضعیتی نامناسب قرار می‌دهیم.

در این بین، دیگر علائم مانند تومورهای سرطانی، داروهای ضد سرطان، سرمازدگی، بیماری‌های عفونی و… می‌توانند منجر به از دست دادن حس در انگشتان دست شوند.

تشخیص علت یا علت‌های این بی‌حسی و مراجعه به فوق تخصص مغز و اعصاب، از مهم‌ترین اقدام‌هایی‌ است که باید در سریع‌ترین زمان انجام گیرد تا از بروز اتفاق بدتر جلوگیری شود.



دلیل شنیدن صدا در سر چیست؟

شنیدن صداهایی که وجود خارجی ندارند یا دیگران آن‌ها را نمی‌شنوند، یک تجربه بسیار رایج است؛ چنانچه از هر ۱۰ نفر، یک نفر درگیر این موضوع می‌شود. پیچیدن صدا در سر و علت شنیدن صدا در سر از جمله صدای چکش در سر و صدای وزوز در سر می‌تواند ناشی از آسیب به گوش، افسردگی و سوءمصرف مواد یا اعتیاد به مصرف الکل یا مواد مخدر باشد.

شنیدن صداهای عجیب گاهی علت سوت کشیدن مغز هستند. در این حالت، صداها با ولوم بالا در ذهن ما پخش می‌شوند و منجر به احساس درد، فشار و سوت کشیدن مغز می‌شوند.

در  این مقاله از بلاگ وب‌سایت دکتر رضا جباری، فوق تخصص مغز و اعصاب، به بررسی علت شنیدن صدا در سر و مباحثی همچون شنیدن صداها چگونه می‌تواند باشد، چرا ممکن است صداها را بشنوید و چگونه با آن‌ها کنار بیایید می‌پردازیم.

علت شنیدن صدا در سر و مغز

شنیدن صداها می‌تواند نشانه برخی از مشکلات سلامت روان یا مشکلات شنوایی باشد. اما لازم است بدانید همه افرادی که صداها را می‌شنوند به بیماری روانی (اختلال) مبتلا نیستند.

شنیدن صداها گاهی اوقات “توهم شنیداری” یا ” Auditory Hallucination” نامیده می‌شود. برخی از افراد توهمات دیگری مانند دیدن، بوییدن، چشیدن یا احساس چیزهایی دارند که خارج از ذهنشان وجود ندارد. تجربه شما هرچه که باشد، تنها نیستید.

همچنین برخی داروها نظیر:

  • انواع داروهای ضد التهابی؛
  • برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها؛
  • گروهی از ضد انعقادها؛
  • تعدادی از داروهای سرطانی؛
  • داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای

منجر به شنیده شدن صدا در سر یا تشدید آن می‌شوند.

صدای وزوز در سر

گاهی شنیدن صدای وز وز در سر و صدای سوت در سر، نشانه مشکلاتی در گوش است. این مشکل می‌تواند به دلیل ضعف شنوایی، صدای بسیار بلند در محیط اطراف، مصرف برخی داروها و وجود ترشحات بیش از حد در کانال گوش ایجاد شود. همچنین شنیدن صدای چکش در سر و شنیدن صدای باد در سر می‌توانند همگی مربوط به مشکلاتی در گوش باشند.

صدای چکش در سر

همانطور که پیش‌تر ذکر شد، علت صدای چکش در سر می‌تواند ناشی از مشکلاتی در سیستم گوش باشد. صدای چکش در سر گاهی منجر به ایجاد فشار و درد در سر می‌شود که علت این مشکل حتماً باید توسط یک پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مشخص شود.

صدای چکش در سر

چه صداهایی می‌شنوید؟

صداهایی که می‌شنوید و می‌دانید دیگران آن‌ها را نمی‌شنوند و فقط در سر شما هستند، انواع مختلفی دارند.

برخی از صداهایی که ممکن است تجربه کنید عبارتند از:

  • صداهایی که با شما صحبت می‌کنند؛
  • صداهایی که در مورد شما صحبت می‌کنند؛
  • موسیقی؛
  • صدای حیوانات؛
  • صداهای پس زمینه، مانند گپ زدن افراد، یا صدای ماشین در حال عبور.

چرا صداهایی را در سر می‌شنویم؟

معمولاً تصور می‌شود که شنیدن صداها باید نشانه‌ای از یک بیماری روانی باشد، اما بسیاری از افرادی که از نظر ذهنی در وضعیت سالمی به‌سر می‌برند نیز صداها را می‌شنوند.

ممکن است به دلایل زیر صداهایی را در مغز خود بشنویم:

  • تجربیات آسیب‌زا در زندگی، که ممکن است با اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مرتبط باشد؛
  • استرس یا نگرانی؛
  • کمبود خواب؛
  • گرسنگی شدید؛
  • مصرف داروهای روان‌گردان؛
  • عارضه جانبی برخی داروها؛
  • اختلال‌های روانی مانند اسکیزوفرنی، دوقطبی یا افسردگی شدید.

شنیدن صداها چگونه است؟

تجربه هر کسی از شنیدن صداها متفاوت است. صداها می‌توانند از نظر تعداد دفعات شنیدن، تُن صدا، آنچه می‌گویند و آشنا یا ناآشنا بودنشان متفاوت باشند.

گاهی شنیدن صداها می‌تواند ناراحت‌کننده یا اذیت‌کننده باشد. این صداها ممکن است چیزهای آزاردهنده یا ترسناکی بگویند. با این حال، برخی از صداها ممکن است خنثی یا مثبت‌ باشند.

گاهی این صداها می‌توانند به اشکال زیر باشند:

  • صدای مرد یا زن باشد؛
  • احساس کنید که آن‌ها بیرون از شما هستند، گویی کسی در حال صحبت کردن با شماست؛
  • به زبان‌ یا گویش‌های مختلف صحبت می‌کنند؛
  • لهجه‌های متفاوتی دارند؛
  • در مورد کاری که در حال انجام آن هستید صحبت کنند؛
  • در مواقعی که استرس یا اضطراب دارید شروع به صحبت کنند.

چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟

اگر صداهایی را به‌صورت مداوم می‌شنوید، با یک پزشک عمومی صحبت کنید. آن‌ها معمولاً قبل از تشخیص بیماری روانی یا ارجاع شما به روانپزشک، دلایل فیزیکی ایجاد کننده این صداها را بررسی می‌کنند.

اگر صداهای شنیده شده نتیجه مشکلی در گوش باشد دکتر با استفاده از برخی داروها و قطره‌ها این مشکل را برطرف می‌کند. اما اگر صداها ناشی از یک بیماری روانی باشند، پزشک به شما پیشنهاد می‌کند که:

  • از روش‌های گفتار درمانی، مانند درمان شناختی رفتاری(CBT)  استفاده کنید. این روش‌ می‌تواند به شما کمک کند تا یاد بگیرید چه چیزی صداها را تحریک می‌کند و چگونه آن‌ها را مدیریت کنید.
  • از دارو استفاده کنید؛ به احتمال زیاد یک داروی ضد روان‌پریشی. این داروها ممکن است صداها را متوقف کنند، آنها را ساکت‌تر کنند یا باعث شوند کمتر نگران آن‌ها باشید.

همچنین ممکن است به شما حمایت خانواده، هنردرمانی، یا تروما درمانی پیشنهاد شود.

چگونه در برابر شنیدن صداها از خود محافظت کنیم؟

گاهی اوقات صداها به دلیل رابطه شما با آن‌ها مشکل‌ساز می‌شوند. تغییر رابطه‌تان با این صداها می‌تواند احساس متفاوتی نسبت به آن‌ها ایجاد کند.

  • درک صدا

درک اینکه چگونه صداها با زندگی شما مرتبط است ممکن است به شما در مدیریت صداها کمک کند.

بدین منظور، می‌توانید از یک دفترچه یادداشت، برای نوشتن صداهای درون مغزتان استفاده کنید. می‌توانید آنچه را که می‌گویند و احساسی که در شما ایجاد می‌کنند را یادداشت کنید و نحوه مدیریت آن‌ها را بیاموزید.

  • در دست گرفتن کنترل

برخی از افراد متوجه می‌شوند که ایستادن در مقابل صداها، انتخاب زمان توجه به آن‌ها، انتخاب زمان نادیده گرفتن آن‌ها و تمرکز بر صداهای مثبت، می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا بر روی صداها کنترل بیشتری داشته باشند.

  • مشغول نگه داشتن خود

مشغول بودن می‌تواند حواس شما را از صداها منحرف کند، به شما کمک کند تا احساسات و تجارب خود را توصیف کنید، احساس آرامش بیشتری داشته باشید و به شما امکان یادگیری مهارت‌های جدید می‌دهد.

علت سوت کشیدن مغز

   تجربیات خود را به اشتراک بگذارید

ممکن است با شنیدن صداها احساس شرم کنید که صحبت کردن در مورد آن‌ها را حتی با دوستان یا خانواده دشوار می‌کند. گروه‌های حمایتی می‌توانند فضایی بدون قضاوت فراهم کنند که در آن احساس شنیده شدن و پذیرفته شدن کنید. با عضویت در این گروه‌ها، دیگر احساس تنهایی نخواهید کرد. برخی از معروف‌ترین گروه‌های آنلاین که بدین منظور ایجاد شده‌اند عبارتند از:

مراقب خودتان باشید

اگرچه ممکن است دشوار باشد، اما مراقبت و مهربانی با خود در این لحظات مهم است. این مراقبت می‌تواند شامل مواردی مانند خوردن یک غذای سالم، یافتن راه‌هایی برای فعال ماندن، مدیریت استرس یا گذراندن وقت در خارج از منزل باشد. در این زمان‌ها می‌توانید به تعیین اهداف پرداخته و به خود پاداش دهید. دادن این پاداش می‌تواند شما را در مسیر استمرار و تلاش نگه دارد.

سخن پایانی

شنیدن صدا در سر تجربه‌ای آشنا برای بسیاری از ما است. هر کدام از ما حداقل یک‌بار در طول زندگیمان، شنیدن آن‌ها را تجربه کرده‌ایم. گاهی این صداها سرزنشگر هستند، گاهی در مورد کاری که در حال انجام آن هستیم نظر می‌دهند، گاهی به ما قوت قلب می‌دهند و گاهی به خودشناسی کمک می‌کنند.

اگر این صداها بصورت مداوم شنیده می‌شوند و شما را آزار می‌دهند، یا در موقعیت‌های خطرناک قرارتان می‌دهند، باید حتماً به یک پزشک مراجعه کنید تا علت آن مشخص شده و در صورت نیاز، دارو و درمان‌های ضروری را دریافت کنید.

 



Brain activity

۴ لوب اصلی مغز و وظایف هر کدام از آنها

مغز ما انسان‌ها از چهار بخش تشکیل شده است. هر کدام از این لوب‌ها در حقیقت شخصیت انسان و درک او از زندگی را تعریف می‌کنند. دلیل رفتارهای هر کس نیز ۴ لوب مغز می‌باشد. وظایف لوب های مغز نیز هر کدام با دیگری متفاوت است و هر کدام با عملکردشان، تفاوت را در شخصیت و رفتار آدم‌ها رقم می‌زنند. در این مطلب از سایت دکتر رضا جباری فوق تخصص مغز و اعصاب به بررسی انواع لوب مغز و هر چیزی که باید درباره آن‌ها بدانید پرداخته‌ایم که امیدواریم برای شما مفید باشد. اگر دوست دارید اطلاعات لازم در مورد کارکرد لوب های مغز را بیابید، تا پایان این مطلب همراه ما باشید.

لوب مغز

به هر بخش و قسمت کوچکی از هر عضو بدن، لوب می‌گویند. پس طبیعی است که لوب مغز به معنی قسمتی کوچک در مغز باشد. لوب های مغز در واقع همان نواحی همان شکافی قرار دارند که نیم‌کره مغز را دو قسمت تقسیم کرده است. هر کدام از انواع لوب مغزی، وظایف خاص خودش را بر عهده دارد. در ادامه ۴ لوب مغز را نام برده و بعد به معرفی و بررسی وظایف لوب های مغز می‌پردازیم.

انواع لوب مغز 

  • لوب پیشانى یا Frontal Lobe
  • لوب آهیانه یا Parietal Lobe
  • لوب پس سرى یا Occipital Lobe
  • لوب گیجگاهى یا Temporal Lobe
  • لوب پیشانى یا Frontal Lobe

تفکر شناختی و شخصیت یک شخص ناشی از لوب پیشانی یا فرانتال است. در واقع این لوب تکامل‌یافته‌ترین لوب مغز است. لوب پیشانی از دو قسمت قدامی و خلفی تشکیل می‌شود. قسمت قدامی در واقع مسئول اعمال و کارکردهای شناختی و قسمت خلفی نقش فرمانده حرکتی بدن را بر عهده دارد. همچنین کل منطق، تفکر و شعور، توانایی حل مشکلات و تصمیم گیری فرد نیز به لوب پیشانى وابسته است. لوب فرانتال در واقع همانند یک رهبر، کنترل قسمت‌های مختلف را بر عهده دارد. آسیب به لوب پیشانى می‌تواند عوارض زیادی از جمله ایجاد مشکل در تکلم فرد را به بار بیارد. حواس‌پرتی، کاهش میل جنسی و مشکل در حواس چشایی و بویایی از سایر عوارض آسیب به لوب پیشانی می‌باشد.

لوب آهیانه یا Parietal Lobe

یکی دیگر از لوب های مغز لوب آهیانه یا Parietal Lobe نام دارد که در پشت لوب پیشانی توسط شیار مرکزی جدا شده است. لوب آهیانه در واقع پردازش‌گر لامسه است و تشخیص درد، گرما و فشار و درک تمایز اجسامی که به ما برخورد می‌کنند بر عهده آن است. این که یک شی نرم، تیز یا زبر است را ما به کمک لوب آهیانه تشخیص می‌دهیم. همچنین به کمک لوب آهیانه‌ای است که یک فرد می‌تواند به اطلاعات را پردازش کند، و احساساتی مثل درد داشته باشد. همچنین لوب آهیانه در تشخیص و شناخت مسائل، ادراک دیداری، حرکت کردن و توانایی گفتار نیز نقش دارد.

در صورت آسیب‌دیدگی لوب آهیانه شخص توانایی تشخیص سمت چپ و راست بدنش را از دست خواهد داد. همچنین ممکن است کنترل گقتار، توانایی محاسبات ریاضی و حتی توانایی خواندن و نوشتن را نیز از دست بدهد و به کلی ممکن است شخص توانایی انجام کار ظریف و اداره کردن یک کار را نداشته باشد.

لوب پس سرى یا Occipital Lobe

خب می‌توان از اسم لوب پس سری حدس زد که این لوب در بخش عقبی جمجمه قرار دارد. این لوب تمام و کمال در خدمت بینایی شخص است و این که می‌فهمیم چیزی که می‌بینیم دقیقاً چیست و چه رنگی است، به کمک لوب پس سری می‌باشد. این که کجا هستیم، چگونه فضا را درک کنیم و ادراکی از چیزی که می‌بینیم به دست بیاریم، همگی از اعمال لوب مغز پس سری است. با این که لوب پس سری در عقب سر قرار دارد احتمال آسیب آن کم‌تر است اما در صورت آسیب‌دیدگی شخص دچار اختلالات بینایی و ادراک خواهد شد.

لوب گیجگاهى یا Temporal Lobe

لوب گیجگاهی در واقع نقش رم و سی‌پی‌یو را با هم درون سر را ایفا می‌کند. این لوب پردازش‌گر حافظه و اطلاعات حسی ما انسان‌هاست. این که چه می‌شنویم و به چه صورتی آن را درک می‌کنیم و آن را ذهن و حافظه خود نگه می‌داریم همگی از اعمال لوب گیجگاهی است. به همین دلیل است که لوب گیجگاهی یکی از مهم‌ترین لوب‌ های مغز به شمار می‌آید. به این دلیل که کل داده‌های ورودی به مغز را اول پردازش کرده و بعد به حافظه بلندمدت انتقال می‌دهد.

آسیب‌دیدگی لوب گیجگاهی حافظه صوتی و تصویری شخص را تحت تاثیر قرار می‌دهد و یبه یاد آوری کلمات و شناخت واژه‌ها را برای فرد دشوار خواهد کرد. 

انواع لوب های مغز

درک وظایف لوب مغز

دانستن در وظایف لوب مغز چه تاثیری بر درک شما از خود و دیگران می‌گذارد؟ درک وظایف لوب مغز می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر نحوه درک ما از خود و دیگران داشته باشد. به عنوان مثال، دانستن در مورد لوب پیشانی، که مسئول تصمیم‌گیری و حل‌مسئله است، می تواند به ما در تصمیم‌گیری بهتر و حل موثر مشکلات کمک کند. همچنین می‌تواند به ما کمک کند تا بفهمیم چرا دیگران ممکن است با تصمیم‌گیری یا حل مشکل مشکل داشته باشند.

به طور مشابه، دانستن در مورد لوب گیجگاهی، که مسئول حافظه و درک زبان است، می تواند به ما کمک کند تا توانایی‌های حافظه خود را بهتر درک کنیم و به طور موثر با دیگرانی که ممکن است با درک زبان مشکل داشته باشند، ارتباط برقرار کنیم. در درک لوب پس سری یا اکسیپیتال، که مسئول بینایی است، می‌توانیم با پیچیدگی‌های موجود در بینایی آشنا شویم و تفاوت‌ها را در نحوه درک بصری مردم از جهان درک کنیم.

به طور کلی، داشتن درک از لوب‌ های مختلف مغز می‌تواند به ما کمک کند تفاوت‌های فردی را درک کنیم و همدلی و درک را نسبت به کسانی که ممکن است متفاوت از ما فکر یا رفتار کنند، تقویت کنیم.

سخن پایانی

در این مقاله اعمال لوب های مغز را با هم معرفی و بررسی کردیم. انواع لوب مغز شامل لوب فرونتال، لوب جداری، لوب تمپورال و لوب پس سری می‌شود. وظایف لوب های مغز عملکردهای خاصی مانند حرکت، حس لامسه، شنوایی، بینایی، گفتار و درک زبان است. این مقاله بر اهمیت درک کارکرد لوب های مغز و نقش مهم آن‌ها در زندگی روزمره ما تاکید می‌کند. زیرا وظایف لوب مغز بر رفتار، احساسات و توانایی‌های شناختی ما تاثیر می‌گذارد.

در این مطلب در سایت دکتر رضا جباری بهترین فوق تخصص مغز و اعصاب، ۴ لوب اصلی مغز و وظایف هر کدام از آنها را بررسی کردیم. در صورت داشتن سوال در مورد انواع لوب مغز می‌توانید آن را با ما به اشتراک بگذارید تا در اولین فرصت پاسخ‌گوی شما عزیزان باشیم و بتوانیم شما را راهنمایی کنیم. امیدواریم که توانسته باشیم با این مقاله اطلاع‌رسانی درستی درباره اعمال لوب های مغز به انجام رسانده باشیم.