اگر تابه‌حال سردردهای میگرنی را تجربه کرده‌باشید می‌دانید که علائم تا چه حد می‌توانند ناتوان‌کننده باشند. درنتیجه برای رهایی از درد طاقت‌فرسا ممکن است حاضر به انجام هر کاری باشید. امروزه راه‌های زیادی برای کنترل و درمان میگرن وجود دارد. اما آیا تابه‌حال چیزی درباره‌ی کنترل میگرن با تزریق بوتاکس شنیده‌اید؟ بوتاکس اغلب به‌عنوان کاهش‌دهنده چین‌وچروک در نظر گرفته می‌شود، اما در سال‌های قبل تحقیقات متعددی نشان داده که تزریق بوتاکس می‌تواند در درمان میگرن مؤثر باشد. پس در ادامه‌ی مقاله با ما در کلینیک فوق تخصص مغز و اعصاب همراه باشید تا باهم درباره‌ی تأثیر بوتاکس بر میگرن بیشتر بدانیم.
میگرن چیست؟
میگرن یک بیماری عصبی است که می‌تواند باعث درد شدید ضربان دار یا نبض‌دار، معمولاً در یک‌طرف سر شود. میگرن اغلب باحالت تهوع، استفراغ و حساسیت شدید به نور و صدا همراه است. حملات میگرن ممکن است از چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشد و درد آن‌چنان شدید باشد که در فعالیت‌های روزانه شما اختلال ایجاد کند.
برای برخی افراد، یک علامت هشداردهنده به نام هاله قبل یا همراه با سردرد میگرنی رخ می‌دهد. هاله می‌تواند به‌صورت اختلالات بینایی یا سایر اختلالات، مانند گزگز در یک‌طرف صورت یا در بازو یا پا و مشکل در صحبت کردن باشد.
بوتاکس چیست؟
بوتاکس یک نوروتوکسین است، سمی که توسط باکتری به نام کلستریدیوم بوتولینوم ساخته می‌شود. این سم را اگر به‌واسطه‌ی غذای فاسد شده بخورید می‌تواند باعث واکنش مرگباری به نام بوتولیسم شود زیرا سیگنال‌های اعصاب شمارا مسدود کرده و ماهیچه‌ها را فلج می‌کند.
اما سم موجود در بوتاکس بی‌خطر است زیرا اولاً سم بلعیده و در معده هضم نمی‌شود و ثانیاً دوز آن بسیار کمتر از مقداری است از طریق غذای فاسد ممکن است دریافت کنید.
از سال‌ها قبل پزشکان دریافتند که تزریق بوتاکس به صاف شدن چین‌وچروک‌ها کمک می‌کند زیرا می‌تواند ماهیچه‌های صورت را شل کند. همچنین تزریق بوتاکس به افرادی که به دلیل یک بیماری عصبی مانند فلج مغزی تیک و اسپاسم دارند نیز کمک می‌کند. اما چندی پیش زمانی که افرادی که سردردهای میگرنی داشتند و از بوتاکس برای درمان چین‌وچروک‌های خود استفاده کردند، به پزشکان خود گفتند که پس از تزریق سردردشان بهتر شده است. همین باعث شد تا محققان شروع به مطالعه اثر بوتاکس در درمان میگرن کردند.
تزریق بوتاکس چگونه به درمان میگرن کمک می‌کند؟
هنوز متأسفانه نحوه کمک بوتاکس به میگرن به‌طور کامل شناخته‌نشده است، اما به‌طورکلی توافق شده است که تزریق بوتاکس بر اعصاب حسی درگیر در مسیرهای درد میگرنی تأثیر می‌گذارد. به‌عبارت‌دیگر، شواهد نشان می‌دهد که بوتاکس مسیر انتقال درد بین مغز (سیستم عصبی مرکزی) و اعصابی را که از نخاع منتهی می‌شوند را قطع می‌کند.
هنگامی‌که میگرن دارید، بدن انتقال‌دهنده‌های عصبی و مولکول‌هایی مانند پپتید مرتبط با ژن کلسی تونین را آزاد می‌کند که با درد مرتبط هستند. سم بوتولینوم موجود در بوتاکس، می‌تواند درجایی که اعصاب و ماهیچه‌ها به هم می‌رسند، تداخل ایجاد کند و به کاهش انتشار این انتقال‌دهنده‌های عصبی درگیر در درد میگرن کمک کند. درواقع، محققان معتقدند وقتی بوتاکس به عضلات اطراف صورت، سر و گردن تزریق می‌شود، توسط اعصاب جذب می‌شود و در انتقال عصبی مرتبط با درد اختلال ایجاد می‌کند.
مطالعه مقاله جلوگیری از میگرن
چه نوع سردردی به بوتاکس بهتر پاسخ می‌دهد؟
بوتاکس فقط مورد تأیید برای درمان میگرن مزمن است که به معنی وجود سردرد به مدت ۱۵ روز یا بیشتر در طول یک ماه است. دکتر اندرو بلومنفلد، مدیر مرکز سردرد کالیفرنیای جنوبی، می‌گوید: «هرچه سردردها بیشتر باشد، بوتاکس بهتر عمل می‌کند».
پس همه‌کسانی که با میگرن دست‌وپنجه نرم می‌کنند ممکن است واجد شرایط دریافت بوتاکس نباشند. بوتاکس فقط برای افرادی توصیه می‌شود که معیارهای زیر را برای میگرن مزمن داشته باشند:
- تجربه سردرد برای بیش از ۱۵ روز در ماه که حداقل ۸ روز شامل میگرن باشد و حداقل ۴ ساعت طول بکشد.
- حداقل ۳ ماه با موارد فوق دست‌وپنجه نرم کند.
- حداقل ۱۸ سال سن داشته باشد.
تزریق بوتاکس برای کمک به درمان میگرن چگونه انجام می‌شود؟
خود تزریق بوتاکس تقریباً بدون درد است و ممکن است با هر تزریق یک سوزش بسیار کم و خفیف را تجربه کنید. هر جلسه تزریق معمولاً بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول خواهد کشید که در طول جلسات، پزشک چند دوز بوتاکس را به هفت ناحیه کلیدی سر و گردن تزریق می‌کند و هیچ محدودیتی برای رانندگی یا سایر فعالیت‌های روزانه پس از درمان وجود ندارد. دوز توصیه‌شده بوتاکس برای درمان میگرن ۱۵۵ واحد در ۳۱ تزریق است.
فرم بوتاکس پودری است که در یک ویال یک‌بارمصرف عرضه می‌شود. این دارو در یک محلول مایع مخلوط می‌شود و برای پیشگیری از سردرد در بزرگ‌سالان مبتلابه میگرن مزمن، به‌صورت تزریق عضلانی تجویز می‌شود.
به‌طورکلی، تزریق بوتاکس هر ۱۲ هفته یا هر ۳ ماه برای پیشگیری میگرن مزمن تکرار می‌شود و ممکن است تا شش ماه طول بکشد تا تأثیر بوتاکس را بر میگرنتان مشاهده کنید اما صبور باشید و به یاد داشته باشید بوتاکس یک‌راه حل سریع برای درمان میگرن نیست. پس از درمان، برخی از افراد ممکن است بهبود قابل‌توجهی داشته باشند و بتوانند بدون عود درمان را قطع کنند. اما بسته به پاسخ شما به بوتاکس، پزشک مدت‌زمانی که شما باید بوتاکس دریافت کنید را مشخص خواهد کرد.
محل‌های تزریق بوتاکس
ازآنجایی‌که تزریق عضلانی مستقیماً در عضله انجام می‌شود، ممکن است از محل تزریق بوتاکس در درمان میگرن تعجب کنید. محل‌های تزریق بوتاکس برای درمان میگرن به شرح زیر است:
- بین شانه و گردن در هر دو سمت راست و چپ
- در پشت گردن، در پایه جمجمه در هر دو سمت راست و چپ
- پشت سر، پشت هر گوش
- وسط پیشانی، بالای هر چشم
- قسمت پایین پیشانی، درست بالای بینی
- قسمت پایین پیشانی، نزدیک لبه داخلی هر ابرو
- پشت هر شقیقه، بالای گوش
تزریق بوتاکس برای درمان میگرن چه عوارضی دارد؟
استفاده از بوتاکس برای جلوگیری از میگرن مزمن ممکن است عوارض جانبی خفیف یا جدی ایجاد کند.
عوارض جانبی خفیف
مانند سایر داروها، تزریق بوتاکس برای جلوگیری از سردرد در بزرگ‌سالان مبتلابه میگرن مزمن می‌تواند عوارض جانبی خفیفی ایجاد کند. این عوارض جانبی بوتاکس ممکن است موقتی باشند و برای چند روز یا چند هفته باقی بمانند. اما اگر عوارض برای مدت طولانی‌تری ادامه داشته باشند، یا باعث آزار و اختلال در عملکرد شما شوند، باید به پزشک متخصص خود آن را در میان بگذارید.
عوارض جانبی خفیف تزریق بوتاکس عبارت‌اند از:
- افتادگی پلک
- سردرد
- سفتی عضلات، اسپاسم یا ضعف در نزدیکی محل‌های تزریق بوتاکس
- گردن درد
- احساس درد در محل تزریق بوتاکس
- خشکی یا آبریزش چشم
عوارض جانبی جدی
اگرچه نادر است، اما تزریق بوتاکس برای جلوگیری و درمان میگرن ممکن است عوارض جانبی جدی ایجاد کند. در صورت بروز عوارض جانبی جدی در حین استفاده از بوتاکس، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. اگر عوارض جانبی تهدیدکننده زندگی به نظر می‌رسد یا فکر می‌کنید در حال اورژانس پزشکی هستید، فوراً با شماره اورژانس محلی خود تماس بگیرید.
عوارض جانبی جدی این تزریق بوتاکس می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- واکنش آلرژیک
- مشکلات بینایی
- گسترش اثرات سمی، که به‌طور بالقوه می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در بلع یا تنفس شود
توجه داشته باشید که زنان باردار و مادران شیرده و همچنین افرادی که به پروتئین‌های موجود در شیر گاو حساسیت دارند باید از تزریق بوتاکس خودداری کنند.
آیا می‌توان از دارو در کنار تزریق بوتاکس برای کنترل میگرن استفاده کرد؟
بله می‌شود! داروهای خوراکی تجویزشده برای درد میگرن در درمان بوتاکس شما تداخلی ایجاد نمی‌کنند و می‌توانند همراه با درمان استفاده شوند.
بااین‌حال، همیشه مطمئن شوید که پزشک خود را در مورد داروهایی که در طول درمان مصرف می‌کنید مطلع کنید.
