مننژیت چیست؟
به التهاب مننژ های مغز و نخاع، مننژیت می گویند. مننژ ها پوشش هایی سه لایه هستند که مغز و نخاع را در بردارند. بنابراین بیماری مننژیت زمانی رخ می دهد که مایع اطراف مننژها عفونی شود.
که این عفونت ایجاد شده، می تواند در اثر حمله باکتری ها و یا برخی ویروس ها باشد. که به مننژیت باکتریایی و مننژیت ویروسی معروف هستند.
هر کدام از این مننژیت ها دارای علائم و نشانه هایی هستند که در این مقاله از سری مقالات سایت دکتر جباری، قصد داریم به طور اختصاری به توضیح علائم مننژیت بپردازیم.
علائم مننژیت چیست؟
مننژیت ویروسی، باکتریایی یا قارچی، علائم معمولاً یکسانی دارند. با این حال، علائم مننژیت باکتریایی معمولاً شدیدتر از نشانه های مننژیت ویروسی هستند. علاوه بر این انواع علائم مننژیت نیز بسته به سن افراد می تواند متفاوت باشد.
علائم مننژیت ویروسی
مننژیت ویروسی در نوزادان ممکن است علائم زیر را به دنبال داشته باشد:
- کاهش اشتها
- تحریک پذیری
- خواب آلودگی
- بی حالی
- تب
در بزرگسالان نیز مننژیت ویروسی ممکن است باعث علائم منحصر به خود را داشته باشد که شایع ترین آن ها به شرح زیر است:
- سردرد
- تب
- گرفتگی گردن
- تشنج
- حساسیت به نور شدید
- خواب آلودگی
- بی حالی
- حالت تهوع و استفراغ
- کاهش اشتها
علائم مننژیت باکتریایی
علائم مننژیت باکتریایی به طور ناگهانی ایجاد می شود. که این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- تغییر وضعیت ذهنی
- حالت تهوع
- استفراغ
- حساسیت شدید به نور
- تحریک پذیری بالا
- سردرد
- تب
- لرز
- گرفتگی گردن
- ایجاد نواحی بنفش رنگ روی پوست که شبیه کبودی است
- مشکلات خواب، مانند خواب آلودگی و مشکل در بیدار شدن کامل از خواب
- بی حالی
همانطور که گفتیم، نشانه های مننژیت باکتریایی به طور ناگهانی ایجاد می شود، از این رو در صورت مشاهده این علائم فوراً به پزشک خود مراجعه کنید.. مننژیت باکتریایی و ویروسی می تواند کشنده باشد. هیچ راهی برای تشخیص زود هنگام مننژیت باکتریایی یا ویروسی وجود ندارد. از این رو با مراجعه به پزشک و تنها با قضاوت در مورد علائم و نشانه های شما و انجام آزمایش های لازم، مشخص کند به کدام نوع مننژیت مبتلا هستید.
علائم مننژیت قارچی
علائم مننژیت قارچی شبیه انواع دیگر این بیماری عفونتی است. شایع ترین علائم مننژیت قارچی می تواند به شرح زیر باشد:
- حالت تهوع
- استفراغ
- حساسیت به نور
- تب
- سردرد
- سردرگمی و سرگردانی
شایع ترین علت های مننژیت
علت های متعددی وجود دارد که مننژها یا غشاهای محافظ اطراف مغز و نخاع دچار التهاب شوند و در آخر به بیماری مننژیت تبدیل شوند.
از این رو عفونت های ویروسی، به ویژه انتروویروس ها ، شایع ترین علت مننژیت به حساب می روند.
اما انواع دیگر عفونت ها، از جمله عفونت های ناشی از طیف گسترده ای از باکتری ها، قارچ ها و انگل ها نیز می توانند باعث این بیماری شوند.
همچنین بسیاری از علل غیر عفونی مننژیت ، از جمله آسیب به سر، جراحی مغز، و برخی سرطان ها نیز وجود دارند که می تواند باعث بیماری مننژیت شود.
با وجود طیف وسیعی از علل مختلف مبتلا به مننژیت، نشانه های مننژیت به طور کلی در برخی شرایط می تواند یکسان باشد، خواه ویروسی، باکتریایی یا قارچی باشد. .
- عفونت های باکتریایی
- عفونت های ویروسی
- سرطان
- تحریک شیمیایی
- قارچ
- آلرژی دارویی
از طرف دیگر، برخی از مننژیت های ویروسی و باکتریایی مسری هستند. آنها می توانند از طریق سرفه ، عطسه یا تماس نزدیک به فرد سالم منتقل شوند.
آیا مننژیت مسری است؟
با توجه به توضیحاتی که درباره علت های مننژیت گفتیم، برخی از این مننژیت ها مسری و برخی دیگر مسری نیستند. با توجه به این می توان گفت، مننژیت قارچی، انگلی و غیر عفونی مسری نیستند.
مننژیت ویروسی مسری است. از طریق تماس مستقیم با مایعات بدن فرد مبتلا از جمله مخاط، مدفوع و بزاق پخش می شود. قطرات مایع آلوده را می توان با عطسه و سرفه پخش کرد و به اشتراک گذاشت. برای تشخیص این عفونت نیازی به تماس مستقیم با فرد آلوده نیست.
مننژیت باکتریایی که از جدی ترین شکل مننژیت است، نیز می تواند مسری باشد، به خصوص اگر مننژیت مننگوکوکی باشد. از طریق تماس طولانی با یک فرد آلوده منتقل می شود. مدارس، مهدکودک‌ها، پادگان‌های نظامی، بیمارستان‌ها و خوابگاه‌های دانشگاه مکان‌های اصلی برای اشتراک‌گذاری این عفونت هستند. برخی از انواع مننژیت از طریق تماس فرد به فرد منتقل می شوند اما نه همه آنها.
مننژیت چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص بیماری مننژیت با بررسی تاریخچه سلامت و معاینه فیزیکی افراد شروع می شود. سن، محل اقامت در خوابگاه و حضور در مرکز مراقبت روزانه می تواند سرنخ های بسیار مهمی باشد. در طول معاینه فیزیکی، پزشک موارد زیر را بررسی می کند:
- تب
- تعداد ضربان قلب
- سفتی گردن
- کاهش هوشیاری
علاوه بر این ها پزشک ایجاد یک سوراخ کمری را تجویز می کند . به این آزمایش ضربه ستون فقرات نیز می گویند. این به پزشک اجازه می دهد تا به دنبال افزایش فشار در سیستم عصبی مرکزی باشد. همچنین می تواند التهاب یا باکتری را در مایع نخاعی پیدا کند. این آزمایش همچنین می تواند بهترین نوع آنتی بیوتیک را برای درمان مشخص کند.
آزمایشات دیگری نیز ممکن است برای تشخیص مننژیت تجویز شود. آزمایشات رایج شامل موارد زیر است:
گرفتن آزمایش خون برای بررسی تعداد گلبول های قرمز و سفید خون. گلبول های سفید با عفونت مبارزه می کنند. از این رو تعداد گلبول های سفید معمولاً در بیماری مننژیت افزایش می یابد.
اشعه ایکس قفسه سینه می تواند وجود ذات الریه ، سل یا عفونت های قارچی را نشان دهد. مننژیت ممکن است پس از ذات الریه رخ دهد.
سی تی اسکن از سر ممکن است مشکلات را مانند یک نشان آبسه مغز و یا سینوزیت . باکتری ها می توانند از سینوس ها به مننژها سرایت کنند.
چگونه از ابتلا به مننژیت جلوگیری کنیم؟
حفظ یک سبک زندگی سالم، به خصوص اگر در معرض خطر ابتلا به مننژیت قرار دارید، مهم است موارد زیر را رعایت کنید. این موارد شامل:
- استراحت به مقدار کافی
- ترک سیگار
- اجتناب از تماس با افراد بیمار
اگر با یک یا چند نفر مبتلا به عفونت باکتریایی مننگوکوک ( مننژیت) در تماس نزدیک بوده اید، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. پزشک می تواند آنتی بیوتیک های پیشگیرانه برای شما تجویز کند. این امر احتمال ابتلا به این بیماری را به طور چشمگیری کاهش می دهد.
آشنایی با بهترین فوق تخصص مغز و اعصاب
