درد یک تجربه حسی ناخوشایند و شایع‌ترین دلیل مراجعه به مراکز درمانی است. میگرن یکی از وضعیت‌هایی است که در افراد منجر به تجربه‌ی درد می‌شود. روش‌های زیادی برای کنترل درد ناشی از میگرن وجود دارد. اما یکی از روش‌های بحث‌برانگیز، حجامت است. سؤالی که وجود دارد این است که آیا واقعاً حجامت میگرن را تسکین می‌دهد؟ در این مطلب ما قصد داریم تا به حجامت برای میگرن بپردازیم، پس تا آخر مقاله با جراح مغز و اعصاب در تهران همراه باشید.
میگرن چیست؟
میگرن، نوعی بیماری عصبی است که می‌تواند باعث سردرد و درد شدید ضربان دار یا احساس نبض، معمولاً در یک‌طرف سر شود. این سردرد اغلب با حالت تهوع، استفراغ و حساسیت شدید به نور و صدا همراه است. حملات میگرن می‌تواند از چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشد و درد آن‌چنان شدید باشد که در فعالیت‌های روزانه شما اختلال ایجاد کند.
در برخی از افراد، یک علامت هشداردهنده به نام هاله قبل یا همراه با سردرد رخ می‌دهد. هاله می‌تواند شامل اختلالات بینایی، یا اختلالات دیگر، مانند سوزن شدن در یک‌طرف صورت یا در بازو یا پا و مشکل در صحبت کردن باشد.
میگرن از چهار مرحله تشکیل‌شده است. این چهار مرحله به ترتیب زمانی عبارت‌اند از:
- مرحله مقدماتی: یک یا دو روز قبل از میگرن، ممکن است فرد تغییرات کوچک و هشداردهنده‌ی شروع میگرن را تجربه کند.
- مرحله آورا: آورا یا هاله در برخی افراد ممکن است قبل یا حین میگرن بروز دهد. هاله‌ها علائم برگشت‌پذیر سیستم عصبی هستند. این علائم عمدتاً به‌صورت بینایی هستند اما می‌توانند در حواس دیگر نیز اختلال ایجاد کنند.
- مرحله سردرد: در این مرحله یک‌طرف یا هر دو طرف سر، درد می‌گیرد. این درد ممکن است خفیف یا خیلی شدید باشد.
- مرحله پس از سردرد: پس از حمله‌ی میگرن، فرد ممکن است تا یک روز احساس تخلیه شدن، گیجی و خستگی کند. برخی افراد نیز احساس خوشی پس‌ازاین سردرد را گزارش داده‌اند. حرکات ناگهانی سر می‌تواند درد را به‌صورت مختصر بازگرداند.
علائم میگرن چیست؟
اولین علامت میگرن سردرد است و گاهی اوقات این درد به‌صورت ضربان دار توصیف می‌شود. درد می‌تواند از یک طرف سر به‌طرف دیگر منتقل شود، همچنین این درد هم ممکن است تنها جلوی سر یا پشت سر را درگیر کند و هم ممکن است که کل سر را تحت تأثیر قرار دهد.
سایر علائم سردردهای میگرنی عبارت‌اند از:
- حساسیت به نور، صدا و بو.
- حالت تهوع و استفراغ، ناراحتی معده و درد شکم
- کم شدن اشتها
- احساس گرما (تعریق) یا سرما (لرز) شدید
- رنگ‌پریدگی
- احساس خستگی
- سرگیجه و تاری دید
- حساس شدن پوست سر
- اسهال (نادر)
- تب (نادر)
بیشتر میگرن‌ها حدود چهار ساعت طول می‌کشند، بااین‌حال میگرن‌های شدید می‌توانند بسیار بیشتر طول بکشند.
چه چیزی باعث ابتلا به میگرن می‌شود؟
علت سردردهای میگرنی پیچیده است و متأسفانه هنوز به‌طور کامل شناخته‌نشده است. در میگرن سردر به این دلیل ایجاد می‌شود که اعصاب خاصی در رگ‌های خونی سیگنال‌های درد را به مغز ارسال می‌کنند. این باعث آزاد شدن مواد التهابی در اعصاب و عروق خونی سر می‌شود. اما معلوم نیست چرا اعصاب این کار را می‌کنند.
به‌طورکلی حملات میگرن توسط عوامل مختلفی ایجاد می‌شود. شایع‌ترین محرک‌های سردر‌های میگرنی عبارت‌اند از:
- استرس عاطفی
- از دست دادن یک وعده غذایی
- حساسیت به مواد شیمیایی خاص و مواد افزودنی و نگه‌دارنده موجود در غذاها
- کافئین
- تغییرات هورمونی
- مصرف داروهای خاص
- نور
- ننوشیدن آب کافی
- تغییر در الگوی خواب طبیعی
- فشار کاری بیش‌ازحد
انواع روش‌های طب سنتی برای میگرن چیست؟
انواع روش‌های طب سنتی برای درمان میگرن عبارت‌اند از:
- مصرف مواد غذایی خاص
- حجامت
- زالو درمانی
- طب سوزنی
- ماساژ درمانی
- آب درمانی
- مصرف دم‌نوش گیاهی
- بخور گیاهی
- طب فشاری
- تمرینات یوگاست
حجامت چیست؟
حجامت یکی از رایج‌ترین روش‌های طب سنتی است. این روش درمانی با تسهیل جریان خون در بخش‌های موردنظر، می‌تواند به درمان بیماری‌های مختلف کمک کند. تشخیص اینکه حجامت برای چه فردی مناسب است و برای چه فردی مناسب نیست بر عهده‌ی متخصص این رشته است. حجامت دو نوع دارد، حجامت خشک و حجامت تر. حجامت تر همان حجامت رایجی است که در تمدن‌های مختلف بشری وجود داشته است. به‌طور مثال، در کشور چین در هزاران سال قبل حجامت انجام می‌شده و حجامت اسلامی با ظهور اسلام شروع‌شده است. باید توجه داشته باشید که در طب سنتی چینی آنچه به‌عنوان حجامت رایج است با آنچه در طب سنتی ایرانی به‌عنوان حجامت رایج است، متفاوت می‌باشد. در ایران حجامت با کمک تیغ انجام می‌گیرد و اغلب باعث خونریزی بسیار شدیدی می‌شود. درصورتی‌که حجامت در طب سنتی چینی با کمک سوزن انجام می‌شود و معمولاً با خروج اندکی خون پایان می‌یابد. حجامت چینی یا به‌اصطلاح blood letting گاه با بادکش درمانی همراه است و گاه بدون بادکش از نقاط طب سوزنی انجام می‌شود. وسیله‌ی مورداستفاده در حجامت چینی سوزن‌های طب سوزنی و یا لانست است. لانست، سوزن کوچکی است که معمولاً برای جمع‌آوری یک قطره خون جهت چک کردن میزان قند خون یا چک کردن زردی نوزادی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
بر این اساس میزان درد و خونریزی در حجامت چینی بسیار کمتر از حجامت ایرانی است. همچنین در حجامت چینی محل زخم به‌هیچ‌عنوان باقی نخواهد ماند.
حجامت در درمان چه بیماری‌هایی مفید است؟
حجامت می‌تواند در درمان بیماری‌های مختلفی مفید باشد. برخی از این بیماری‌ها عبارت‌اند از:
- چربی خون بالا
- دیابت غیر وابسته به انسولین
- میگرن و سردردهای عصبی
- بیماری‌های پوستی
- دردهای عضلانی و رماتیسم
- بیماری‌های غدد
- بیماری‌های هورمونی
- بیماری‌های عفونی
- آلرژی‌های فصلی
- بیماری‌های اعصاب و روان
در مورد چه افرادی نباید از درمان میگرن با حجامت استفاده کرد؟
- کودکان از بدو تولد تا چهارماهگی
- زنان باردار تا ماه چهارم بارداری
- زنان در مدت ایام عادت ماهیانه
- افراد دارای کمبود پلاکت خون
- افرادی که دچار فشارخون مقطعی بالا هستند (در این افراد اول باید با استفاده از حجامت گرم و خشک فشارخون را کاهش داد و سپس اقدام به حجامت کرد)
آیا حجامت واقعاً میگرن را کاهش می‌دهد؟
یکی از موارد جنجالی در بین متخصصان و دانشمندان کاربرد حجامت برای میگرن است. بسیاری از متخصصان طب سنتی معتقدند که بهترین روش برای پیشگیری، کنترل و درمان میگرن، حجامت منظم و اصولی است. به‌عبارت‌دیگر، یکی از درمان‌های اصلی که یک پزشک مسلط بر طب سنتی، در کنار دیگر تجویزات و درمان‌هایش برای بیمارانی که به علت ابتلا به میگرن و سردردهای میگرنی تحت نظر او هستند استفاده می‌کند، حجامت است. این متخصصان باور دارند که حجامت از چند جهت می‌تواند بر میگرن اثر بگذارد؛ اول اینکه حجامت از تعداد حملات میگرن می‌کاهد. ثانیاً حجامت از شدت حملات میگرنی به گونه‌ی قابل‌ملاحظه‌ای می‌کاهد. همچنین این متخصصان معتقدند که حجامت برای میگرن یکی از پیش‌پاافتاده‌ترین و بی عارضه‌ترین درمان‌ها است. متخصصان طب سنتی درمان میگرن با حجامت را اغلب برای افرادی که میگرن آن‌ها با استفاده از داروهای گیاهی، مصرف غذاهای سالم و اصلاح سبک زندگی بهبود پیدا نکرده باشد، توصیه می‌کند.
حجامت اختصاصی برای درمان میگرن اغلب از ناحیه حجامت عام و در صورت نیاز از مناطق اختصاصی حجامت سر انجام می‌شود. حجامت عام و حجامت سر از طریق تصفیه خون و خارج کردن خون آلوده و بی‌کیفیت از قسمت‌هایی از سر ه درمان میگرن کمک می‌کند.
توجه داشته باشید که حجامت برای میگرن حتماً باید توسط متخصص طب سنتی و در یک کلینیک طب سنتی تأییدشده و معتبر و با استفاده از ابزارهای درمانی یک‌بارمصرف و استریل شده انجام شود.
