۹
میگرن معمولاً یک سردرد متوسط یا شدید است که به صورت درد ضربان دار در یک طرف سر احساس می‌شود. بسیاری از افراد در اثر میگرن دچار علائمی مانند احساس بیماری و افزایش حساسیت به نور یا صدا می‌شوند. میگرن یک بیماری شایع سلامتی است که از هر ۵ زن، ۱ نفر و از هر ۱۵ مرد، ۱ نفر را مبتلا می‌کند. حملات میگرن می‌تواند از ساعت‌ها تا چند روز ادامه داشته باشد و درد آن‌چنان شدید باشد که در فعالیت‌های روزانه شما اختلال ایجاد کند. میگرن معمولاً در اوایل بزرگسالی شروع می‌شود. برای درمان میگرن تاکنون روش‌های متفاوتی پیشنهادشده است که بسته به‌شدت آن می‌تواند از مصرف مسکن‌های مثل ایبوپروفن و آسپرین تا درمان‌هایی با محوریت عمل‌های جراحی متغیر باشد. ما می‌خواهیم در این مقاله به بررسی یکی از شیوه‌های نوین درمان این بیماری یعنی درمان با تحریک مغناطیسی مغز بپردازیم، اما پیش از بررسی این روش، بهتر است علل این بیماری، علائم آن و تفاوت آن با سردرد را شرح دهیم.
آشنایی با فوق تخصص قلب و عروق
نشانه‌های بیماری میگرن چیست؟
قبل از سردرد:
بر اساس تحقیقات انجام‌شده در سال ۲۰۰۸، ۲۰ تا ۶۰ درصد افراد مبتلا به میگرن علائمی را تجربه می‌کنند که ساعت‌ها یا روزها قبل از سردرد شروع می‌شود. در این مرحله، یک فرد ممکن است یک پرودروم را تجربه کند. prodrome یک علامت اولیه است که اغلب نشان‌دهنده شروع یک بیماری قبل از علائم و نشانه‌های تشخیصی خاص است که ممکن است شامل تغییرات عاطفی، به‌ویژه افسردگی و تحریک‌پذیری باشد. پرودروم همچنین می‌تواند شامل خمیازه، سرگیجه، تشنگی، تکرر ادرار و حساسیت به نور و صدا باشد.
گاهی اوقات هاله (aura) ممکن است رخ دهد. هاله شامل علائم فیزیکی یا حسی، مانند چشمک زدن چراغ‌ها در میدان دید است.
در طول سردرد:
در کنار سردرد خفیف تا شدید، ضربان دار یا غیر ضربان دار، علائم ممکن است شامل تهوع، استفراغ، گردن درد، سرگیجه و احتقان بینی باشد.
بعد از سردرد: خستگی و تحریک‌پذیری ممکن است ۲ روز دیگر ادامه داشته باشد. گاهی اوقات به این حالت “خماری میگرنی” می‌گویند.
سایر علائم رایج میگرن عبارت‌اند از:
- سردردی که در حین فعالیت بدنی یا زور زدن بدتر می‌شود.
- عدم توانایی در انجام منظم فعالیت‌ها به دلیل درد.
- افزایش حساسیت به نور و صدا که گاهی اوقات با دراز کشیدن آرام در یک اتاق تاریک قابل احیا است.
- علائم دیگر ممکن است شامل عرق کردن، احساس گرما یا سرمای غیرمعمول، معده درد و اسهال باشد.
تفاوت میگرن با انواع دیگر سردرد چیست؟
یک دوره میگرن با یک سردرد معمولی متفاوت است. این دو بیماری علائم متفاوتی دارند که می‌توانند دلایل مختلفی هم داشته باشند.
نوشتن و بررسی علائم و زمان بروز آن‌ها می‌تواند به فرد و متخصص مراقبت‌های بهداشتی او کمک کند تا دوره‌های میگرن را شناسایی کنند.
این موارد را حداقل به مدت ۸ هفته نگه‌دارید و یادداشت کنید:
- زمانی که علائم شروع می‌شود
- محرک‌های احتمالی، مانند استرس یا قاعدگی
- ماهیت سردرد
- علائم چقدر طول می‌کشد
- هر نشانه قابل‌توجهی از میگرن، مانند هاله
- هر نوع دارو و اثرات آن‌ها
علل بیماری میگرن و محرک‌های آن چیست؟
کارشناسان بر این باورند که دوره‌های میگرن ممکن است ناشی از تغییراتی در مغز باشد. همچنین می‌تواند بر موارد زیر تأثیر می‌گذارد:
- نحوه ارتباط اعصاب
- تعادل مواد شیمیایی
- رگ‌های خونی
ویژگی‌های ژنتیکی نیز ممکن است نقش داشته باشند. همچنین داشتن سابقه خانوادگی میگرن نیز یک عامل خطر رایج است.
محرک‌های میگرن از فردی به فرد دیگر متفاوت است که معمولاً عبارت‌اند از:
- تغییرات هورمونی، مانند تغییرات مربوط به قاعدگی
- محرک‌های عاطفی مانند استرس، افسردگی، اضطراب و هیجان
- عوامل رژیمی، ازجمله الکل، کافئین، شکلات، آجیل، پنیر، مرکبات، و غذاهای حاوی تیرامین و مونوسدیم گلوتامات (MSG)
- داروها، مانند قرص‌های خواب، درمان جایگزینی هورمون (HRT) و برخی از قرص‌های ضدبارداری
- عوامل محیطی، ازجمله سوسوزدن صفحه‌نمایش، بوی تند، دود دست‌دوم، صداهای بلند، رطوبت، تغییرات دما، و نورهای روشن
- برخی از محرک‌های احتمالی دیگر عبارت‌اند از:
- خستگی
- کمبود خواب
- کشش شانه و گردن
- وضعیت بد
- فشار بیش‌ازحد فیزیکی
- قند خون پایین
- زمان غذای نامنظم
- کم آبی بدن
اجتناب از محرک‌ها، در صورت امکان، ممکن است به کاهش دفعات حملات میگرن کمک کند.
درمان میگرن با تحریک مغناطیسی مغز چگونه است؟
احتمالاً بیش‌تر شما با مصرف داروهای میگرن آشنا هستید. مسکن‌ها می‌توانند به شما در خلاص شدن از شر علائم در زمان وقوع کمک کنند. سایر داروهای میگرن که به‌طور منظم مصرف می‌شوند می‌توانند به شما در پیشگیری از میگرن بعدی کمک کنند. شما همچنین می‌توانید سعی کنید با اجتناب از چیزهایی که میگرن شما را تشدید می‌کنند، از درد‌های آن پیشگیری کنید.
اما روش جدیدتری برای درمان یا پیشگیری از میگرن وجود دارد: با استفاده از یک دستگاه خاص که TMS نامیده می‌شود که مخفف عبارت تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال است. TMS پالس‌های مغناطیسی بدون درد را به پوست سر شما می‌رساند. دقیقاً مشخص نیست که این دستگاه چگونه کار می‌کند، اما نظریه احتمالی بر این است که پالس‌های این دستگاه می‌توانند نحوه کار مغز شما را تغییر دهند تا به طرق مختلف به شما کمک کنند.
پزشکان از TMS برای درمان بیماری‌هایی که بر مغز تأثیر می‌گذارند استفاده کرده‌اند. این بیماری‌ها عبارت‌اند از افسردگی، تشنج و اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD). اما TMS ممکن است به بسیاری از شرایط دیگر ازجمله میگرن کمک کند.
یکی از بررسی‌های اخیر هشت سری آزمایش را مورد تحلیل قرارداد که TMS را برای درمان میگرن آزمایش کردند. درمجموع این آزمایش‌ها شامل کمی بیش از ۲۰۰ نفر بود که درمان را به پایان رساندند. دو مورد از آن‌ها شواهد خوبی نشان دادند که نشان می‌دهد TMS روی قسمتی از مغز به نام قشر حرکتی به میگرن کمک می‌کند. این درمان باعث شد که میگرن کمتر اتفاق بیفتد. همچنین باعث کاهش شدت میگرن شد.
به‌عنوان‌مثال، یک مطالعه در سال ۲۰۱۰ آزمایش کرد که آیا دستگاه TMS قابل‌حمل ایمن است یا خیر و به افراد مبتلا به میگرن ازجمله افراد مبتلا به هاله کمک می‌کند. هاله‌ها معمولاً هشدارهای بصری یا علائم دیگری هستند که قبل از میگرن رخ می‌دهند. در این مطالعه حدود ۱۰۰ نفر در گروهی قرار گرفتند که برای درمان میگرن خود تحریک مغناطیسی دریافت کردند درحالی‌که مبتلا به هاله بودند. ۱۰۰ نفر دیگر یک دستگاه تقلبی دریافت کردند تا در صورت داشتن علائمی مبنی بر بروز میگرن از آن استفاده کنند.
افرادی که در این مطالعه از دستگاه واقعی TMS استفاده می‌کردند، در مقایسه با افرادی که از دستگاه تقلبی استفاده می‌کردند، اغلب گفتند که ۲ ساعت بعد دردی نداشتند. آن‌ها همچنین اغلب در طی یک یا دو روز بعد دردی احساس نکردند.
اثرات و خطرات جانبی تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) چیست؟
اکثر افرادی که TMS را امتحان می‌کنند با آن مشکلی ندارند یا متوجه عوارض جانبی آن نمی‌شوند. عوارض جانبی احتمالی TMS ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- احساس سبکی سر یا سرگیجه
- مورمور
- وزوز گوش (زنگ در گوش شما)
- احساس تحریک‌پذیری یا خستگی
- تشنج
- سردرد
چرا تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) را برای میگرن انتخاب کنیم؟
اگر میگرن مزمن دارید و سایر داروها برای شما مفید نیستند، TMS به‌احتمال زیاد به شما کمک می‌کند. دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است بخواهید آن را در نظر بگیرید. این دلایل شامل موارد زیر می‌باشد:
- اگر برای سایر بیماری‌ها از داروها زیاد استفاده می‌کنید و نگران تداخلات آن هستید.
- اگر نمی‌توانید مسکن‌ها یا سایر داروهای مورداستفاده برای درمان میگرن را مصرف کنید.
- اگر می‌خواهید مسکن‌های کم‌تری مصرف کنید تا از مصرف بیش‌ازحد دارو یا سردردهای برگشتی جلوگیری کنید.
- اگر می‌خواهید به دلایل دیگر از مصرف دارو خودداری کنید.
از صورت بروز این موارد از پزشکتان کمک بگیرید؟
اگر میگرن مزمن دارید و علاقه‌مند به آزمایش TMS هستید، از پزشک خود بپرسید که آیا این گزینه در مورد شما مناسب است یا خیر. در صورت داشتن موارد زیر باید به پزشک خود اطلاع دهید:
- هر وسیله فلزی یا سایر وسایل کاشته شده
- سایر مشکلات پزشکی
- یک مشکل در سلامت روان
- سابقه تشنج
