چرا سرم تیر میکشد؟
احتمالا تا به حال برایتان اتفاق افتاده است که بهطور ناگهانی احساس درد در سرتان کنید یا بهعبارتدیگر سرتان تیر بکشد. اما آیا تا به حال به این فکر کردهاید که دلایل تیر کشیدن سر چیست؟ چیزی راجع به آن خوانده یا شنیدهاید؟ پس در این مقاله با ما همراه باشید تا باهم با تیر کشیدن سر آشنا شویم و همچنین باهم دلایل تیر کشیدن سر را برسی کنیم.
آشنایی با بهترین فوق تخصص مغز و اعصاب
تیر کشیدن سر چیست؟
تیر کشیدن سر، سردرد دردناک و شدیدی است که بهطور ناگهانی ایجاد میشود. تیر کشیدن سر اغلب بهعنوان احساسی مانند یک ضربه چاقو در سر توصیف میشود و قبل از اتفاق افتادن هیچ هشداری نمیدهد و میتواند بسیار طاقتفرسا و ناتوانکننده باشد. همچنین آن اغلب کوتاه است و فقط چند ثانیه طول میکشد.
تیر کشیدن سر ممکن است در هرزمانی از شبانهروز و در ساعات خواب یا بیداری رخ دهد. همچنین ممکن است چندین بار در روز اتفاق بیفتد و قسمتهای مختلف سر شمارا تحت تأثیر قرار دهد.
علائم تیر کشیدن سر چیست؟
برخلاف بسیاری از سردردهای تنشی یا میگرن که همراه با هاله اتفاق میافتند، تیر کشیدن سر بهطور ناگهانی و بدون علائم هشداردهنده بروز میکند. موارد زیر ازجمله نشانههای تیر کشیدن سر است:
- درد شدید و خنجر مانند در سمت بالای سر (در اطراف یکچشم یا شقیقه)
- درد بسیار کوتاهمدت (معمولاً کمتر از سه ثانیه) که بهطور ناگهانی ناپدید میشود
- دردی که ازیکطرف سر بهطرف دیگر بهصورت زیگزاگی جابهجا میشود.
- دردی که چندین بار در یک روز عود میکند.
خوشبختانه، نیمهپر لیوان در ارتباط با تیر کشیدن سر این است که اغلب فقط چند ثانیه طول میکشد تا آن ایجاد شود و بعد بهطور ناگهانی از بین برود.
چرا سرم تیر میکشد؟
محققان بهطور دقیق دلایل تیر کشیدن سر را نمیدانند. برای هر فردی که دچار این سردرد میشود، ممکن است علت متفاوت باشد.
در رابطه با دلایل تیر کشیدن سر، محققان بر این باورند که این عارضه میتواند، دلیل فعالیت شیمیایی در مغز، اعصاب یا رگهای خونی اطراف جمجمه ایجاد میشود. ماهیچههای سر و گردن نیز ممکن است در آن نقش داشته باشند.
در برخی موارد، افراد ممکن است ژنی داشته باشند که آنها را مستعد ابتلا به این نوع سردرد کند. این حالت در افرادی که سابقه میگرن نیز دارند بیشتر دیده میشود.
محرک زمینهای در ایجاد تیر کشیدن سر میتواند ایدیوپاتیک یعنی خودبهخود یا ناشناخته باشد. در موارد دیگر، ممکن است محرکهای خاصی باعث تیر کشیدن شوند که یا اولیه و یا ثانویه هستند.
محرکهای اولیه در تیر کشیدن سر چیست؟
برخی از عوامل مرتبط با سبک زندگی ممکن است به دلایل تیر کشیدن سر تبدیل شوند، ازجمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییر در الگوی خواب فرد یا کمبود خواب
- سرما یا گرما
- خستگی
- مصرف الکل
محرکهای ثانویه در تیر کشیدن سر چیست؟
اگرچه پزشکان ممکن است تیر کشیدن سر را بهطورکلی بهعنوان PSH معرفی کنند، اما این بیماری میتواند محرکهای ثانویه نیز داشته باشد. در این سناریو، سردرد نشانه یک بیماری زمینهای است.
برخی از شرایطی که ممکن است با سردردهای دردناک مرتبط باشند عبارتاند از:
- مننگوآنسفالیت هرپس زوستر که از عوارض زونا است.
- سکته
- اسکلروز چندگانه
- مننژیوم که نوعی تومور غیر سرطانی است.


تفاوت تیر کشیدن سر با سردردهای میگرنی چیست؟
اگرچه گاهی اوقات تیر کشیدن سر و میگرن ممکن است باهم اتفاق بیفتند، اما به این معنا نیست که آنها یکچیز هستند یا همیشه باهم اتفاق میافتند. هنگامیکه آنها باهم رخ میدهند، ممکن است فرد ترکیبی از علائم هر دو را تجربه کند.
میگرن میتواند باعث دورههای مکرر درد متوسط تا شدید شود. فردی ممکن است درد را بهصورت ضربان یا نبضدار توصیف کند و معمولاً میگرن تنها یکطرف سر را تحت تأثیر قرار میدهد. اما تیر کشیدن سر ناگهانی میآید و پس از مدت کوتاهی خودش از بین میرود.
افرادی که دورههای میگرن را تجربه میکنند اغلب علائم دیگری مانند حساسیت به نور و صدا، حالت تهوع و استفراغ را نیز تجربه میکنند.
اگرچه علائم میگرن با علائم تیر کشیدن سر متفاوت است، برخی از عوامل اولیه مشابه میتوانند هر دو نوع سردرد را تحریک کنند، ازجمله:
- اضطراب
- کمبود غذا یا خواب
- قرار گرفتن در معرض نور
- مصرف الکل یا کافئین
- تغییرات هورمونی (در زنان)
یک دوره میگرن میتواند از چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشد. درد میتواند آنقدر غیرقابلتحمل شود که ناتوانکننده باشد. برخی از افراد ممکن است علائم هشداردهندهای مانند هاله، جرقههای نور، نقاط کور یا احساس سوزن سوزن شدن را از قبل تجربه کنند، اما همیشه اینطور نیست.
مردم اغلب سردردهای میگرنی را با انواع دیگر سردرد مقایسه میکنند، اما توجه به این نکته مهم است که میگرن درواقع یک بیماری عصبی است.
مطالعه مقاله جلوگیری از میگرن
چه کسانی در معرض تیر کشیدن سر هستند؟
افراد در هر سن و جنس ممکن است سرشان تیر بکشد. زنانی که دچار سردردهای میگرنی میشوند بیشتر مستعد ابتلا به این نوع سردردها هستند. در ۱ مورد از هر ۳ مورد، تیر کشیدن در نقطهای ایجاد میشود که درد میگرن ازآنجا شروع میشود.
آیا تیر کشیدن سر خطرناک است؟
تیر کشیدن سر بهخودیخود خطرناک نیست، اما افرادی که بهصورت تکراری تیر کشیدن سر را تجربه میکنند باید به دنبال مشاوره پزشکی باشند. این به این دلیل است که نوع درد تجربهشده در هنگام تیر کشیدن میتواند نتیجه یک مشکل جدیتر مغزی، ازجمله نورالژی سهقلو (یک بیماری درد مزمن صورت) و سایر شرایط مغزی باشد. در موارد بسیار نادر، ناگهانی شروع شدن و نوع شدید درد که مشخصه تیر کشیدن سر است میتواند ناشی از آنوریسم (خونریزی در مغز) باشد.
درهرصورت، بهتر است در اسرع وقت برای تشخیص هر یک از این مسائل، به پزشک مراجعه کنید.
گزینههای درمانی برای تیر کشیدن سر چیست؟
تیر کشیدن سر آنقدر کوتاه است که اغلب فرصتی برای مصرف دارو به وجود نمیآید.
با این حال، اگر مستعد حملات مکرر هستید، استفاده پیشگیرانه از داروهای کاهشدهنده درد ممکن است برای شما مناسب باشد. داروهای پیشگیرانه داروهایی هستند که میتوانید برای جلوگیری از سردرد مصرف کنید.
داروهای زیر میتوانند در پیشگیری از درد ناشی از تیر کشیدن سر مؤثر باشند:
- ایندومتاسین: ایندومتاسین که یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی خوراکی (NSAID) است، التهاب را کم میکند و درد را کاهش میدهد. این یک داروی تجویزی است که اغلب برای درمان انواع سردردها، ازجمله تیر کشیدن سر و سردردهای میگرنی استفاده میشود. این دارو روی حدود ۳۵ درصد از افراد مبتلابه تیر کشیدن جواب نمیدهد.
- ملاتونین: برای کاهش بیخوابی و همچنین سردرد استفاده میشود و بدون نسخه قابل تهیه است.
- گاباپنتین: گاباپنتین یک داروی تجویزی است که عمدتاً بهعنوان یک ضد تشنج و برای درمان دردهای عصبی استفاده میشود.


چگونه میتوانم از تیر کشیدن سر جلوگیری کنم؟
همان اقداماتی که ممکن است برای جلوگیری از سایر سردردها یا میگرن انجام دهید، ممکن است خطر ابتلا به تیر کشیدن سر را کاهش دهد. علاوه بر مصرف دارو موارد زیر نیز میتواند در پیشگیری از تیر کشیدن سر جلوگیری کند:
- داشتن رژیم غذایی سالم و حذف نکردن وعدههای غذایی خود
- داشتن خواب کافی
- محدود کردن مصرف کافئین و الکل
- مدیریت کردن استرس را از طریق ورزش و تکنیکهای آرمیدگی و تمدد اعصاب مانند یوگا و مدیتیشن
- ترک سیگار و سایر محصولات تنباکو.
- انجام برخی روشهای درمانی مانند بیوفیدبک یا طب سوزنی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت تجربه تیر کشیدن سر و موارد زیر باید با پزشک خود تماس بگیرید:
- مشکل در حفظ تعادل
- سرگیجه
- حالت تهوع و استفراغ
- مشکلات بینایی
سخن آخر…
تیر کشیدن سر ممکن است به دلیل نقص در مکانیسمهای کنترل درد مرکزی مغز ایجاد شوند. زنان و افراد مبتلابه میگرن یا سردردهای خوشهای ممکن است بیشتر از سایرین دچار تیر کشیدن سر شوند.
تیر کشیدن سر خطرناک نیست اما میتواند ناتوانکننده باشد. اگر آن بر کیفیت زندگی شما تأثیر میگذارد، میتوانید با پزشک در مورد داروها یا درمانهایی که ممکن است کمککننده باشد صحبت کنید.