کریپتوس چیست؟
کریپتوس به صداهایی مانند ترق و تروق و خش خش و یا صداهایی مانند ترک خوردن یا در رفتن گفته می‌شود که می‌تواند در داخل مفاصل دارای حرکت ایجاد شود. این احساس و صداها در مفاصل خشک که غضروف آنها آسیب دیده ایجاد می‌شود و توانایی استخوان‌های تشکیل دهنده مفصل را برای لغزش بر روی یکدیگر مختل می‌کند. این صداهای شبیه به ترک خوردن و دررفتگی اغلب در نتیجه حفره‌های مفصلی ایجاد می‌شود که با تشکیل حباب‌های هوا در مفاصل و سپس با حرکات سریع که موجب آزاد شدن فشار مفصلی می‌شود همراه است.
هرآنچه باید در مورد کریپتوس بدانید
در ابتدا این فرضیه مطرح شده بود که صداهای ترق و تروق داخل مفاصل ناشی از ترکیدن حباب‌های دی اکسید کربن است، تحقیقات جدید نشان می‌دهد که صداهایی که با حرکت مفصل شنیده می‌شوند در واقع ناشی از تشکیل حباب‌های هوای حاوی دی اکسید کربن در داخل مفاصل و همراهی آن با حرکت سریع مفصل است.
حباب‌های هوا در مفاصل خشک در فرآیندی به نام تریبونوکلئاسیون تشکیل می‌شوند، در جایی که سطوح مخالف جدا شده توسط یک لایه نازک از مایع چسبناک سینوویال، بعد از مقاومت تا یک آستانه مشخص از هم جدا می‌شوند. مایع سینوویال مایعی چسبناک و ضخیم است که در داخل مفاصل وجود دارد و یک خاصیت روغن کاری برای کاهش اصطکاک را فراهم می‌کند و به استخوان‌ها و مفاصل کمک می‌کند تا حرکت روان داشته باشند. اگر مفاصل سفت و خشک شوند، مایع سینوویال می‌تواند فشار و مقاومت بین مفاصل را به دلیل چسبندگی افزایش دهد.
هنگامی که چسبندگی، یا کشش بین سطوح مایع مغلوب می‌شود، سطوح به سرعت از هم جدا می‌شوند و در نتیجه تغییر سریع فشار در فضای بین سطوح، یک حفره گاز ایجاد می‌کنند. این کاهش فشار مایع سینوویال اجازه می‌دهد تا گاز محلول درون مایع مفصلی آزاد شود و باعث حفره هوا یا حباب شود. وقتی سرانجام سطوح مقاوم جدا شوند، صدای همانند خرد شدن تولید می‌شود.
بعد از تشکیل حفره در مفصل، مفصل در معرض یک مرحله جبرانی قرار می‌گیرد که در آنجا صدای خرد شدن ناشی از ترکیدن حباب‌های بعدی نمی‌تواند رخ دهد تا اینکه مدتی بگذرد. این دوره جبرانی تقریباً ۲۰ دقیقه طول می‌کشد.
دلایل کریپتوس گردن
کریپتوس گردن با آسیب مفصلی یا سفتی مهره‌هایی که ستون فقرات ناحیه گردن را تشکیل می‌دهند، همراه است. آرتروز گردن که به آن اسپوندیلوز گردنی نیز گفته می‌شود، از تخریب غضروف ناشی می‌شود و با گذشت زمان با افزایش سن رخ می‌دهد. از بین رفتن غضروف از سر خوردن مهره‌های گردنی بر روی یکدیگر هنگام حرکت گردن جلوگیری می‌کند و همین امر موجب افزایش اصطکاک بین استخوان‌های مهره و احساس صداهای غیر معمول هنگام حرکت است.
سفتی گردن همچنین می‌تواند به دنبال آسیب به گردن، به ویژه در صدمات مربوط به حوادث وسایل نقلیه موتوری، مانند آسیب ویپلش، رخ دهد که باعث ضربه، التهاب و سفت شدن ساختارهای نرم گردن می‌شود. احتمال ایجاد حفره‌های مفصلی و احساس صدای ترک خوردگی در مفاصل با مقاومت بیشتر که با بافتهای پوشاننده بیشتری پوشیده شده‌اند، زیادتر است. از جمله بافتهای پوشاننده می‌توان فاسیا، عضلات پارااسپاینال گردن و رباط‌ها را نام برد که از حرکت راحت مفصل جلوگیری می‌کنند. همچنین لازم به ذکر است پوزیشن ها و وضعیت‌های طولانی مدت نادرست نیز می‌تواند باعث سفتی گردن شود که خود می‌تواند حرکت را محدود کند و باعث ایجاد کریپتوس گردن شود.
چه موقع به دکتر مراجعه کنیم
در اغلب مواقع ایجاد کریپتوس گردن و احساس صداها هنگام حرکت گردن طبیعی است، اما ایجاد شدن صداهای بیش از حد از ناحیه گردن ممکن است نشان دهنده یک مشکل اساسی و جدی‌تر مانند بی ثباتی ستون فقرات گردنی باشد. اگر هر زمان که گردن خود را حرکت می‌دهید، احساس صداهای ترق و تروق مزمن و تکراری گردن می‌کنید و یا در حال تجربه درد قابل توجه و تورم هستید و اخیراً دچار آسیب دیدگی گردن شده‌اید ، حتماً به یک پزشک ارتوپدی مراجعه کنید.
تشخیص کریپتوس گردن
تشخیص کریپتوس گردن بر اساس علائم شما و معاینه فیزیکی برای شنیدن و احساس صداهای ترق و تروق و شبیه به خرد شدن همراه با حرکت گردن است. کرپیتوس در گردن را می‌توان با هر دو حرکت فعال گردن مشاهده کرد، اول آنکه شما سر خود را می‌چرخانید و گردن خود را خم می‌کنید، دوم حرکت منفعل است، جایی که یک پزشک، متخصص فیزیوتراپی یا متخصص عمل جراحی گردن این مفصل را از حالت استراحت خارج می‌کند و حرکت می‌دهد.
اگر کریپتوس گردن شما وارد مرحله مزمن، تکراری و دردناک شده است، ممکن است پزشک برای مشاهده ساختارهای ستون فقرات گردن جهت بررسی فرسودگی غضروف، شکستگی، برآمدگی دیسک یا فتق دیسک یا آسیب رباط، عکسبرداری اشعه ایکس یا ام آر آی گردن تجویز کند.
درمان کریپتوس گردن
از آنجا که کرپیتوس گردن غالباً در نتیجه سفتی گردن است، هدف این درمان بازگرداندن دامنه حرکتی و تحرک ستون فقرات گردنی است. کشش عضلات گردن، از جمله عضلات ذوزنقه و عضلات بالا برنده کتف و استفاده از کمپرس گرم می‌تواند به کاهش سفتی در عضلات گردن کمک کند. تقویت عضلات عمقی‌تر گردن و بهبود وضعیت بدن و اصلاح پوزیشن ها می‌تواند به حرکت مناسب و تراز بندی ستون فقرات گردنی کمک کند.
اگر گرفتگی قابل توجهی دارید، مراجعه به یک متخصص فیزیوتراپی مفید است. فیزیوتراپیست می‌تواند مهره‌های گردن و قسمت فوقانی ناحیه پشت شما را برای بهبود تحرک گردن وارد یک پروسه بهبودی و درمان کند. در موارد نادر که ستون فقرات گردنی شما ناپایدار باشد، می‌توان جراحی فیوژن ستون فقرات را برای ایجاد ثبات در مهره‌های گردن انجام داد.
