آیا ماهیچه‌های دست شما گاهی حرکات ناخواسته‌ای دارند؟ آیا گاهی اوقات انگشتان شما بدون خواست شما صاف یا خم می‌شوند؟ آیا احساس می‌کنید انگشتانتان ناهماهنگ هستند؟ اگر چنین است، ممکن است از یک مشکل عصبی بسیار رایج در دست رنج ببرید: گرفتگی دست. نام پزشکی برای گرفتگی دست، کرامپ دست یا دیستونی کانونی است و گاهی اوقات به‌عنوان کرامپ نویسندگان یا کرامپ نوازندگان شناخته می‌شود، زیرا اغلب در نویسندگان و نوازندگان اتفاق می‌افتد که بیشتر از عموم مردم با دست‌های خود کار می‌کنند.
اما تا به حال دنبال دلیل این گرفتگی‌ها رفته‌اید؟! برای آشنایی با یکی از رایج‌ترین دلایل گرفتگی عضلات دست، تا انتهای مقاله با بهترین جراح مغز و اعصاب در تهران همراه باشید.
گرفتگی دست می‌تواند به دلایل زیادی رخ دهد و باعث ناراحتی قابل‌توجهی در برخی افراد شود. اغلب، گرفتگی دست به دلیل اسپاسم عضلانی ایجاد می‌شود که به عنوان یک انقباض غیرقابل‌کنترل یا غیرارادی عضلانی توصیف می‌شود. این اسپاسم ها یا انقباضات به ماهیچه اجازه شل شدن نمی‌دهند و در برخی موارد می‌توانند آزاردهنده شوند.
گرفتگی دست به‌خودی‌خود، خطرناک نیست؛ اما می‌تواند نشانگر یک مشکل جدی‌تر و گسترده‌تر در سلامتی شما باشد.
آشنایی با بهترین فوق تخصص مغز و اعصاب
گرفتگی دست، که گاهی اوقات به عنوان کرامپ نویسندگان یا نوازندگان شناخته می‌شود، نوعی اختلال عصبی است. حرکات ناخواسته (اسپاسم) یا دردهای عضلانی (گرفتگی) عضلات دست ممکن است هنگام نوشتن یا نواختن یک آلت موسیقی رخ دهد، اگرچه ممکن است در سایر کارهای خاص و سریع دست نیز رخ دهد. از نظر فنی، گرفتگی یا اسپاسم دست، دیستونی کانونی خاص وظیفه نامیده می‌شود.
کرامپ دست (گرفتگی دست) و اسپاسم عضلانی در مردان بسیار بیشتر از زنان است. حرفه‌ای‌ها ممکن است بیشتر مستعد گرفتگی دست باشند زیرا آن‌ها با شدت بالاتر، مدت طولانی‌تر و قطعات پیچیده‌تر بازی می‌کنند. بنابراین، آن‌ها ممکن است چرخه‌های حرکتی بیشتری داشته باشند که عصب دست را تحریک می‌کند.
کرامپ دست مشکلی است که به روش‌های مختلف قابل‌درمان است. با این حال، آن‌ها معمولاً با جراحی قابل‌درمان نیستند. بسته به علائم خاص شما، کرامپ دست شما به طور بالقوه می‌تواند توسط متخصصان مغز و اعصاب، روانشناسان، متخصصان توانبخشی، جراحان دست و یا درمانگران دست، و احتمالاً ترکیبی از دو یا چند نفر از این متخصصان درمان شود.
به‌طورکلی چه چیزی باعث اسپاسم یا گرفتگی عضله می‌شود؟
در شرایط معمول، انقباض عضلانی نتیجه فرآیندهای طبیعی در بدن ازجمله ارتباط بین مغز، نخاع و عضلات است.
برخی از مواد شیمیایی و پروتئین‌ها نیز در انقباض طبیعی عضلات نقش دارند و مسئول کوتاه شدن و شل شدن فیبرهای عضلانی هستند.
مغز مسئول سیگنال دادن به ماهیچه برای انقباض از طریق فرآیند سیگنال‌های الکتریکی و انتشار مواد شیمیایی است.
در طی فرآیند انقباض عضلانی، سیگنال‌های مغزی از طریق نخاع و مستقیماً به عضله ارسال می‌شود. مواد شیمیایی و پروتئین‌ها در داخل عضله باهم تعامل دارند و باعث کوتاه شدن و شل شدن عضلات می‌شوند.
هنگامی‌که یک وقفه غیرطبیعی در این روند انقباض عضلانی وجود دارد، اسپاسم عضلانی و گرفتگی ممکن است رخ دهد. اغلب، این درد در عرض چند دقیقه خودبه‌خود برطرف می‌شود.
انقباض عضلانی همچنین ممکن است همراه با اسپاسم یا گرفتگی عضلانی باشد و می‌تواند در طول دوره‌های استراحت یا در زمان پس از انقباض عضلانی وجود داشته باشد.
علت کرامپ دست چیست؟
عوامل متعددی در کرامپ دست نقش دارند. ازجمله علل شایع عبارت‌اند از:
- افزایش زمان نواختن یک ساز (مثلاً پیانو یا گیتار) یا انجام یک کار خاص
- افزایش حرکات پیچیده‌تر
- افزایش حجم نوشتار
- افزایش نیروی موردنیاز برای نوشتن (به عنوان مثال، کربن‌های متعدد)
- در هنگام نوشتن، نوع قلم یا مداد را افزایش دهید
- تغییر در تکنیک تمرین همان ساز یا کار
- تغییر در اندازه همان نوع ابزار یا ابزار
- افزایش اضطراب
- برخی عوامل ژنتیکی
به‌طورکلی، فعالیت‌های شدید و تکراری منجر به کرامپ (گرفتگی) یا اسپاسم دست می‌شود. در بسیاری از موارد، گرفتگی دست (کرامپ دست) پس از سال‌ها انجام یک فعالیت مشابه رخ می‌دهد. در این موارد، حرکت ناخواسته ممکن است تنها پس از مثلاً یک جلسه تمرین طولانی و شدید یا نوشتن شروع شود. اما با گذشت زمان، گرفتگی دست ممکن است با سرعت بیشتری رخ دهد. هنگامی‌که شدیدتر باشد، فقط برداشتن خودکار، ابزار یا اشیاء دیگر می‌تواند باعث ایجاد کرامپ و گرفتگی دست شود.
درحالی‌که استفاده از رایانه در حال حاضر در محیط کار و خانه بسیار رایج است، استفاده از رایانه باعث گرفتگی دست نشده است.
علائم و نشانه‌های کرامپ دست را بشناسید
کرامپ دست معمولاً بدون درد است. گرفتگی دست برای همه افراد یکسان نیست. علائم کرامپ دست ممکن است به اشکال مختلف بروز کند ازجمله:
- صاف شدن انگشت و از دست دادن قلم یا مداد (شایع در کرامپ عضلات نویسندگان)
- احساس ناهماهنگی انگشتان (در کرامپ نوازندگان پیانو و گیتار رایج است)
- انگشتی که در زمان نامناسبی صاف می‌شود یا خم می‌شود
برای نوازندگان، یکی از علائم گرفتگی دست نیز ممکن است شامل اضطراب باشد. ممکن است باعث ترس آن‌ها از اجرا شود. برخی از نوازندگان مجبورند سبک اجرای خود را با نواختن تنها با دست بی‌تأثیر محدود کنند. به عنوان مثال، در مورد نوازندگان، کسانی که برای نواختن پول می‌گیرند، بیشتر از افرادی که برای سرگرمی می‌نوازند، در معرض خطر هستند.
درمان کرامپ دست را جدی بگیرید
اگر علائم به طور جدی با کارهای مهم تداخل داشته باشد، اغلب برای کرامپ دست به دنبال درمان هستند. آن‌ها می‌توانند توسط متخصصان مغز و اعصاب، روانشناسان، متخصصان توانبخشی، جراحان دست و درمانگران دست درمان شوند. بسیاری از اوقات، این متخصصان یک رویکرد ترکیبی برای تشخیص و درمان ارائه می‌دهند.
درمان کرامپ دست متغیر است و یک درمان ثابت برای آن وجود ندارد. به طور معمول، از آنجا که مشکل در مغز و اعصاب است، معمولاً هیچ جراحی دست برای کمک به این گرفتگی‌ها وجود ندارد. پیشگیری بهترین راه درمان است. این ممکن است به معنای ارزیابی موقعیت دست‌ها در حین کار یا اجتناب از تمرین شدید یا طولانی‌مدت یا جلسات نوشتن (یا کار تکراری که باعث گرفتگی عضلات می‌شود) باشد. گاهی اوقات استراحت از کارهای تشدیدکننده و انجام سایر فعالیت‌ها مفید بوده است. استفاده از حرکات مختلف برای ایجاد تنوع مانند “تقاطع تمرینی” است.
سایر گزینه‌های درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- داروها: موفقیت با داروها نامشخص است. اغلب عوارض جانبی نامطلوبی وجود دارد، اما نتایج خوبی برای برخی از افراد به همراه داشته است.
- تزریق سم بوتولینوم: این‌ها در کاهش برخی حرکات ناخواسته مفید بوده‌اند، اما نتایج همیشه طولانی‌مدت نیستند. تزریق ممکن است منجر به ضعف دست شود.
- آتل کردن دست یا انگشت: آتل‌ها حرکت شما را محدود می‌کنند و شما را مجبور می‌کنند از سایر ماهیچه‌ها یا انگشتان برای انجام یک کار استفاده کنید. این می‌تواند به آموزش مجدد مغز کمک کند.
- روان‌درمانی: ارزیابی عوامل استرس‌زا و کار برای آموزش مجدد عملکرد مغز با عضلات دست.
- توانبخشی از طریق تمرینات حرکتی: یکی دیگر از گزینه‌های درمانی است که علائم را بهبود بخشیده است. حتی لمس بسیاری از اشیا یا بافت‌های مختلف مفید بوده است. تحریک مغز به تنهایی نتایج قابل پیش‌بینی نداده است و هنوز تجربی در نظر گرفته می‌شود.
در انتهای مطلب، باید این نکته را متذکر شویم که بهترین شکل درمان برای گرفتگی دست، اجتناب یا کاهش فعالیت‌هایی است که به نظر می‌رسد باعث ایجاد گرفتگی می‌شوند. برای برخی، به‌خصوص کسانی که موسیقی می‌نوازند یا به صورت حرفه‌ای می‌نویسند، این ممکن است دشوار باشد. اگر نمی‌توانید از فعالیت اجتناب کنید، موقعیت دست‌های خود را در طول کار تغییر دهید، از جلسات طولانی خودداری کنید و در بین فعالیت‌های ضروری استراحت کافی داشته باشید.
