انواع شکستگی ستون فقرات
انواع مختلف شکستگی ستون فقرات عبارتند از: شکستگی های کمپرشن، انفجاری، فلکشن دیستراکشن، و شکستگی همراه با دررفتگی، که در این مقاله به همه ی آن ها پرداخته شده است. شکستگی های پایدار، ناپایدار، جزئی یا عمده نیز از دیگر اصطلاحاتی هستند که برای توصیف شکستگی ها به کار می روند.
شکستگی ستون فقرات کمپرشن:
این نوع شکستگی ستون فقرات، در میان بیماران مبتلا به امراض استخوانی مثل پوکی و سرطان استخوان بسیار شایع است. در این نوع شکستگی، اگر یک نیروی ناگهانی با فشار زیاد به مهره وارد شود، و مهره توانایی مهار آن را نداشته باشد، ستون فقرات دچار شکستگی میشود.
شکستگی گوه ای نیز، زیرشاخه ای از شکستگی های فشاری است. در شکستگی گوه ای، بخشی از مهره ( معمولا قسمت جلویی) تحت فشار شکسته شده و شکلی مشابه گوه پیدا می کند.
شکستگی ستون فقرات
شکستگی ستون فقرات انفجاری:
شکستگی ستون فقرات انفجاری (تصویر زیر را ببینید) در اثر شکستگی مهره تحت ضربات شدید، اتفاق می‌افتند. بر خلاف شکستگی‌های کمپرشن، در شکستگی انفجاری، مهره در چندین نقطه شکسته میشود. همچنین به دلیل خرد شدن کامل مهره‌ها، قطعات استخوانی پخش و گسترش یافته و به ستون فقرات آسیب میرسانند. شکستگی‌های انفجاری، نسبت به شکستگی های کمپرشن، وضعیت وخیم تری دارند.
شکستگی ستون فقرات فلکشن دیستراکشن:
این شکستگی ها معمولا در تصادفات رانندگی که بدن به سمت جلو هل داده میشود، رخ می دهند. اگرچه ستون فقرات توانایی خم شدن به سمت جلو را دارد، اما اگر این حرکت به طور ناگهانی رخ دهد، فشار فوق‌العاده‌ای بر ستون فقرات وارد می کند که میتواند باعث شکستن مهره شود. اگر مدل سه ستونی را در نظر بگیرید، می توان گفت که شکستگی های فلکشن دیستراکشن، معمولا در ستون پشتی و میانی رخ می دهند. در شکل زیر مثالی از این شکستگی را مشاهده میکنید.
شکستگی ستون فقرات همراه با دررفتگی:
در هر یک از شکستگی‌های بالا، اگر مهره به طور قابل‌توجهی جابجا شود. حالت شکستگی همراه با دررفتگی رخ می دهد. با در نظر گرفتن مدل سه ستونی، در این حالت تمام سه ستون ناپایدار هستند.
شکستگی ستون فقرات های پایدار و ناپایدار
شکستگی ستون فقرات پایدار باعث تغییر شکل ستون فقرات یا مشکلات عصبی نمی‌شوند و ستون فقرات هنوز توانایی توزیع و تحمل وزن را دارد (البته نه به خوبی حالتی که شکستگی رخ نداده باشد).
شکستگی ستون فقرات ناپایدار توزیع و تحمل وزن را برای ستون فقرات دشوار کرده، و علاوه بر این می توانند پیشرفت کرده و آسیب های بیشتری به ستون فقرات وارد کنند. تغییر شکل ستون فقرات نیز، از عوارض دیگر این شکستگی ها است.
شکستگی ستون فقرات
شکستگی ستون فقرات جزئی و عمده
شکستگی ستون فقرات جزیی:
در این حالت، برخی عناصر پشتی مهره که البته نقش بسزایی نیز در ثبات ستون فقرات ندارند، دچار شکستگی می شوند. عناصر پشتی شامل زوائد خاردار و مفاصل فاست (که به آن ها زوائد مفصلی نیز اطلاق میشود) هستند. شکستگی این بخش از مهره‌ها، امر وخیم و حادی نمیباشد.
شکستگی ستون فقرات عمده:
در این حالت، بخش هایی از بدنه ی مهره، پدیکول یا لامینا شکسته می شوند. بدنه ی مهره به حمل وزن بدن و توزیع نیروی حرکات کمک میکند، و به همین علت شکستن آن امر مهمی بوده و باعث بروز مشکلات مهمی در چینش مهره ها می شود.
شکستن پدیکول و لامینا نیز به دلیل امکان آسیب عصبی، خطرناک هستند. علاوه بر این، پدیکول و لامینا تامین کننده ی بخش عمده حمایت لازم برای پایدار نگه داشتن ستون فقرات هستند که با شکستن آن ها، این پایداری از بین می رود.
روش طبقه‌بندی شکستگی ستون فقرات سینه ای و کمری
یکی از روش‌هایی که پزشکان برای طبقه‌بندی شکستگی ستون فقرات در نواحی سینه‌ای و کمری یا پشتی استفاده می‌کنند، طبقه‌بندی دنیس است. طبق این طبقه‌بندی ناحیه جانبی ستون فقرات به سه بخش عقب، وسط و جلو تقسیم میشود.
طبقه‌بندی دنیس: مدل سه ستونی
ستون خارجی (جلویی):
این ستون شامل بخش جلویی مهره، یعنی بخشی که رو به بدن قرار دارد، در نیمه جلویی بدنه مهره و دیسک بین مهره‌ای واقع شده است. در ناحیه جلوی این ستون یک رباط به نام رباط طولی جلویی قرار دارد.
شکستگی ستون فقرات
ستون میانی:
این ستون، واقع در نیمه پشتی بدنه و دیسک بین مهره ای، نقشی کلیدی در ثبات ستون فقرات ایفا می کند. در این ستون، رباطی به نام رباط طولی خلفی قرار گرفته است. در صورتی که علاوه بر ستون میانی ، در ستون پشتی یا جلویی نیز، شکستگی رخ دهد، احتمال آسیب عصبی و ناپایداری ستون فقرات افزایش پیدا میکند. اما در صورت سالم ماندن ستون میانی، احتمال پایداری ستون فقرات وجود دارد.
ستون پشتی (عقب):
این ستون از تمامی بخش‌های عقب مهره تشکیل شده است و شامل پدیکول، لامینا، مفاصل فاست و زوائد خاری (قسمتی از ستون فقرات که با انگشتان دست نیز قابل لمس است) میشود.
مدل سه ستونی، امکان تجسم ساده تر وضعیت شکستگی ستون فقرات را به همراه دلایل پایداری برخی از آن ها را فراهم میکند. به عنوان مثال، اگر شکستگی تنها بر ستون پشتی تاثیر بگذارد (مثل شکستگی گوه) ، ثبات ستون فقرات به اندازه ایی که توانایی حمل وزن بدن را داشته باشد، حفظ می شود. اما شکستگی هایی که بر ستون جلویی و میانی تاثیر میگذارند، معمولا ناپایدارند.
