دلایل بیماری و علائم تومور نخاعی
تومور نخاعی، غده زائدی است که در داخل کانال نخاعی یا استخوان‌های ستون فقرات رشد می‌کند. تومور نخاعی که به آن تومور اینترادورال نیز گفته می شود، توموری است که رشدش در داخل نخاع و یا پوشش آن (دورا) شروع می‌شود. به توموری که بر استخوان‌های ستون فقرات یا همان مهره تاثیر می‌گذارد، تومور مهره‌ای می گویند.
تومورهای نخاعی با توجه به محل قرار گیری شان نسبت به غشای محافظ نخاع، به سه نوع تقسیم می شوند.
انواع اصلی تومورهای اینترادورال:
تومورهای اینترامدولاری. این تومور ها در سلول‌های درون خود نخاع مانند گلیوما، آستروسیتوما و اپاندیموما رشد می کنند.
تومورهای اکسترامدولاری که در غشای اطراف نخاع و یا ریشه‌های عصبی که از نخاع خارج می‌شوند، رشد می‌کنند. این تومور ها با اینکه در خود نخاع رشد نمی کنند اما می توانند با وارد کردن فشار و ایجاد مشکلات دیگر بر عملکرد نخاع تاثیر بگذارند. مثال‌هایی از تومورهای اکسترامدولاری که می‌توانند بر نخاع تاثیر بگذارند عبارتند از مننژیوم، نوروفیبروما، شوانوما و تومورهای اعصاب محیطی.
تومورها از سایر نقاط بدن نیز می‌توانند به شبکه اطراف ستون فقرات و یا در موارد نادر به خود ستون فقرات گسترش یابند (متاستاز).
تومورهای نخاعی و به طور کلی غده های زائد می‌توانند به مشکلاتی مثل درد، مشکلات عصبی و گاهی اوقات فلج شدن منجر شوند. تومور نخاعی یک بیماری خطرناک است که می تواند باعث معلولیت دایم و مرگ شود.
در درمان تومور های نخاعی از روش هایی از قبیل جراحی، پرتو درمانی و شیمی‌درمانی استفاده می کنند.
انواع تومور های نخاعی
- آستروسیتوما
- کوردوما
- اپاندیموما
- گلیوما
- مننژیوم
- نوروفیبروما
- شوانوما
علائم تومور های نخاعی
علائم و نشانه های تومور ها، معمولا با رشد تومور تغییر می کنند. تومورها می توانند بر نخاع، رگ های عصبی، رگ‌های خونی و استخوان‌های ستون فقرات شما تاثیر بگذارند. این علایم می توانند شامل موارد زیر باشند:
- احساس درد در محل رشد تومور.
- سرایت کمر درد به دیگر بخش‌های بدن.
- کاهش حساسیت نسبت به درد، گرما و سرما.
- اختلال در عملکرد روده یا مثانه.
- دشواری در راه رفتن و افتادن.
- احساس دردی که در شب ها تشدید می شود.
- از بین رفتن حس لامسه یا ضعف عضلانی، به ویژه در دست و پا.
- ضعف عضلانی در قسمت‌های مختلف بدن که می تواند خفیف و یا شدید باشد.
کمر درد یکی از شایع ترین نشانه های اولیه تومور های نخاعی است که درد ناشی از آن می تواند از کمر به نقاط دیگری نظیر لگن، پا، و دستان شما سرایت کند و حتی با وجود اقدام به درمان، به مرور زمان تشدید شود.
سرعت رشد تومورهای نخاعی به نوع آن ها بستگی دارد.
زمان مراجعه به پزشک
عوامل زیادی می توانند باعث ایجاد کمر درد شوند و تومور امر نادری است. اما از آنجایی که تشخیص و درمان به موقع تومورهای نخاعی اهمیت دارد، بهتر است هنگام کمر درد، در صورت مشاهده موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- کمر دردتان ادامه پیدا کند و تشدید شود.
- کمر دردتان در اثر فعالیت خاصی ایجاد نشده باشد .
- دردتان در شب‌ها تشدید می شود.
- سابقه سرطان.
- مشاهده علائم دیگری از سرطان مثل تهوع، استفراغ و سرگیجه.
در صورت مشاهده موارد زیر فورا به پزشک مراجعه کنید:
- ضعف و بی حسی پیوسته در دست و پا.
- تغییرات در عملکرد روده و یا مثانه.
علت شکل گرفتن تومور نخاعی
هنوز علت اصلی ایجاد تومور های نخاعی کشف نشده است. برخی کارشناسان علت بروز تومور هارا به ژن ها نسبت می دهند، اما باز هم، معلوم نیست که این اختلالات ژنتیکی ارثی هستند یا اینکه در طول زمان بوجود می آیند. هرچند عوامل محیطی نظیر قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، می توانند در بروز آن ها تاثیر گذار باشند. با این حال، در برخی موارد، تومورهای نخاعی با سندرم‌های ارثی شناخته‌شده ای مانند نوروفیبروماتوزیس ۲ و بیماری فون هیپل – لینداو در ارتباط بوده اند.
عوامل خطر
تومورهای نخاعی در افراد مبتلا به بیماری های زیر زیر شایع‌تر هستند:
نوروفیبروماتوزیس ۲. در این اختلال ارثی، تومورهای خوش‌خیم در رو یا در نزدیکی عصب های شنوایی شکل می گیرند، که ممکن است به مرور منجر به کاهش شنوایی در یک یا هر دو گوش شود. برخی افراد مبتلا به این بیماری، به تومورهای نخاعی نیز مبتلا می شوند.
بیماری ون هیپل – لینداو. بین این اختلال نادر و چند سیستمی و تومورهای عروق خونی موجود (همانژیوبلاستوم) در مغز، شبکیه، نخاع، کلیه و غدد آدرنال ارتباط وجود دارد.
عوارض تومور های نخاعی
تومورهای نخاعی می‌توانند با فشرده کردن عصب های نخاع، منجر به بی حسی و ناتوانی در حرکت، زیر محل تومور شوند که می‌تواند در عملکرد روده و مثانه نیز اختلال ایجاد کند. این آسیب به عصب ها می تواند دائمی باشد.
اما، اگر تومور فورا تشخیص داده شود و با جدیت به درمان آن اقدام شود، می توان به متوقف کردن از دست رفتن بیشتر عملکرد عصبی و بازیابی آن کمک کرد. توموری که به نخاع فشار می‌آورد، بسته به موقعیتش، ممکن است باعث مرگ شود.
